locked

Η αγορά μου.

Εκεί βρίσκονται όλα.

Κλείνονται μέσα μου.

Χάνονται σε βόλτες.

Δεν γυρίζουν.

Ένα βέλος να φεύγει

να γυρνάει στην ώρα του

με δώδεκα βρέφη.

Και τότε ήρθε ένα κύμα.

Ανέβηκε πάνω από το κορμί μας

πάνω από όσα ξέρουμε.

Πανέξυπνο και μονάκριβο

Όλα όσα είχαμε

τα δανείσαμε για λίγο στον καιρό.

Και εκείνος, εξόχως γενναιόδωρος

μας έκανε να νομίσουμε για λίγο

ότι κάτι υπάρχει.

Σβήνουν μέσα σε ένα χρυσό κάδρο.

Σφήκες που εργάζονται

στις απαλές σκιές

ενός στιβαρού δέντρου.

Κοίτα το βάθος.

Τυφλώνει.

Πήγαινε λίγο παραπέρα.

Θλιμμένες θεόρατες σκάλες.

Δεν τελειώνουν.

Ανεβαίνουν σαν σύννεφα.

Γιώργος Σεβαστίκογλου, Αγγέλα, πρόλογος: Άλκη Ζέη, Γαβριηλίδη, νέα έκδοση Αθήνα 2014.

Αν ζούσε ο Γιώργος Σεβαστίκογλου θα ήταν 100 χρόνων. Όταν έγραψε την Αγγέλα, στα 1957, στη Μόσχα, είχε περάσει τα 40. Με το έργο εκείνο, θα έμενε ως ένας από τους ιδρυτές του μεταπολεμικού νεοελληνικού θεάτρου. Στη συνέχεια, το έργο ανέβηκε πολλές φορές και συνεχίζει να ανεβαίνει από διαφορετικούς θιάσους. για Ποιους λόγους, άραγε, αντέχει τόσο πολύ στο χρόνο; [TBJ]

Θυμάμαι τον Γιώργο Σεβαστίκογλου.

Ο Σεβαστίκογλου υπήρξε δάσκαλός μου, δάσκαλος που με σημάδεψε και με συνοδεύει πάντα, όπως και όσους άλλους τον συνάντησαν και τον επέλεξαν.

Mια άγνωστη παρωδία του ύμνου της 4ης Αυγούστου

Πριν από λίγους μήνες εμφανίστηκε στην πολιτική μας ζωή, μια ελπιδοφόρα πολιτική κίνηση με αριθμητικό προσδιορισμό στον τίτλο: Κίνηση των 58. Στον μεσοπόλεμο είχε συγκροτηθεί μια δημοκρατική κίνηση, αντιδικτατορική τότε και μυστική λόγω των συνθηκών, με τον «αριθμητικό» τίτλο και αυτή: Οργάνωση των 50. Από τη σύντομη δράση της, το διάστημα 1938-1939, έμεινε η παρακάτω ανώνυμη παρωδία του Ύμνου της 4ης Αυγούστου που κυκλοφόρησε η Οργάνωση των 50:

Έρχεται κάποια στιγμή, που το παιδί γίνεται γονιός του γονιού του, ο γιος, πατέρας του πατέρα του· κάποια στιγμή που τούτη η αμφίθυμη σχέση, αδιάκοπα ταλαντευόμενη ανάμεσα στο μίσος (ο γιος επιζητεί να εκτοπίσει τον πατέρα-εξουσιαστή/ανταγωνιστή) και την τρυφερότητα, γέρνει οριστικά προς την πλευρά της τελευταίας. Και τότε, όλη η σκέψη που έχει επενδυθεί στη διερεύνηση της σχέσης πατέρα-γιου –στους μύθους, στις θρησκείες, στην ψυχανάλυση– παραμερίζει, για να αναδυθεί εκείνο το βαρύ συναίσθημα, μια αγάπη που δακρύζει προκαταβολικά μπροστά στον φόβο της απώλειας. «Ήρωας είναι εκείνος που εναντιώνεται με θάρρος στον πατέρα του και τελικά τον νικά», έγραψε ο Φρόυντ. «Ήρωας είναι ο γιος που σώζει τον πατέρα», αντιτείνουν τα παραμύθια . «Λέω να γίνω πατέρας του πατέρα μου,/ ένας πατέρας που του έτυχε/ σιωπηλό και δύστροπο παιδί,/ και να του πω μια ιστορία/ για να τον πάρει ο ύπνος», γράφει ο Μιχάλης Γκανάς στην Χριστουγεννιάτικη ιστορία του. Η ενσυναίσθηση βρίσκεται πέρα από την εναντίωση: στο τέρμα της μακράς αντιδικίας πατέρα-γιου αχνοφέγγει η αμοιβαία συγγνώμη.

Ο Μεγάλος Πόλεμος έχει αποτελέσει την πηγή έμπνευσης για μερικές από τις πιο συγκλονιστικές σελίδες στην ιστορία των κόμικς. Εκατό χρόνια μετά την κήρυξη του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου, η Ένατη Τέχνη συνεχίζει να επανέρχεται στην πρώτη μεγάλη τραγωδία του 20ού αιώνα, αναθεωρώντας παρωχημένα κλισέ και αναδεικνύοντας προεκτάσεις που παραμένουν επίκαιρες ακόμα και σήμερα.