ΠΑΣΟΚ

Πρωί - πρωί μου τηλεφώνησε ο αθεόφοβος, για να  κακολογήσουμε τον κοινό μας φίλο Γ.Λ., αφού μας εγκατέλειψε και βρίσκεται στην Πάρο, όπου ετοιμάζει το λάδι που θα μας φέρει, στέλνοντάς μας για πρόκληση φωτογραφίες από το ελαιουργείο.

Έχουν γραφτεί πολλά τις τελευταίες εβδομάδες σχετικά με την ιστορία, τη φυσιογνωμία, την παράδοση, τις προοπτικές, την αναγκαιότητα, τη ψυχή, την ιδεολογία και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί, του ΠΑΣΟΚ. Λόγω, φυσικά, της 50ής επετείου της ίδρυσης του, αλλά και των εσωκομματικών εκλογών για ανάδειξη νέου προέδρου και της επιτακτικής ανάγκης να αποκτήσει η χώρα αποτελεσματική αντιπολίτευση. Τα περισσότερα απ’ όσα γράφτηκαν τις μέρες αυτές είτε αγνοούν την ιστορία ή αποτελούν ευχολόγια για έναν πολιτικό σχηματισμό που, κατά τη γνώμη μου, πρωταγωνίστησε στη μεταπολίτευση με τον πλέον αρνητικό τρόπο.

Προσοχή, κείμενο που ΔΕΝ επιδιώκει να παρέμβει στα της εκλογής πρόεδρου του ΠΑΣΟΚ. Δεν υποστηρίζω κάποιον από τους δύο του δεύτερου γύρου (ευθέως λέω πως προτιμούσα την Άννα Διαμαντοπούλου ή, μετά, τον Παύλο Γερουλάνο). Όμως, η «προγραμματική» δήλωση του υποψηφίου Χάρη Δούκα (δήλωση που υπερασπίστηκε και στο debate μεταξύ των 6 υποψηφίων), ότι στη διάρκεια της (5ετούς) θητείας στο Δήμο της Αθήνας, θα ρίξει τη μέση θερμοκρασία κατά 5 βαθμούς, μου φάνηκε τόσο εξωπραγματική που, έστω και καθυστερημένα, αποφάσισα να την ψάξω λίγο. Το επίτευγμα αυτό θα γίνει, λέει, χάρις στις 5.000 δενδροφυτεύσεις το χρόνο (επί 5 χρόνια, επί 5.000 δέντρα το χρόνο = 25.000 δέντρα στην πενταετία της θητείας του) και έτσι θα πέσει η θερμοκρασία στην Αθήνα κατά 5 βαθμούς!

Σε προηγούμενο κείμενο στο Books Journal (https://booksjournal.gr/gnomes/5011-to-pasok-den-apofasise), επισημάναμε ό,τι κατά τη γνώμη μας θεωρήσαμε πως μπορεί να είναι το απόσταγμα της νέας απολιτικής περιπέτειας στην οποία εισήλθε το ΠΑΣΟΚ μετά τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των εσωκομματικών του εκλογών. Ας επιτραπεί η προσθήκη ενός τελευταίου σχολίου.

Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ για την εκλογή νέου προέδρου δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμο. Τα ποσοστά που συγκέντρωσαν οι τέσσερις βασικοί υποψήφιοι,  η γεωγραφική κατανομή της υποστήριξής τους, η ανθρωπογεωγραφία του κάθε εγχειρήματος, η ιδεολογία του, αυτοί/ες που υποστήριξαν οργανωτικά, πολιτικά καθώς και με την ψήφο τους την κάθε υποψηφιότητα έχουν ισχυρά, διακριτά και ετερόκλητα χαρακτηριστικά γνωρίσματα.  Ο δρόμος μετά τις εκλογές μπορεί να είναι πιο δύσβατος από το δρόμο που οδηγούσε προς την αναμέτρηση της 6ης και της 13ης Οκτωβρίου. 

Πιο ΠΑΣΟΚ πεθαίνεις. Αυτό είδα στις ομιλίες της. Έχοντας να διαλέξει ανάμεσα στην κομματικότητα  και σε ένα νέο κόμμα, διάλεξε την κομματικότητα για να αποδείξει ότι δεν είναι λιγότερο ΠΑΣΟΚ από τους άλλους και πως ξέρει να στέκεται απέναντι στη ΝΔ.

Μετά τη χαώδη εμπειρία του ΣYΡIZA, τόσο στην κυβέρνηση όσο και στο ίδιο το κόμμα, στην πρόσφατη αλλά και απώτερη περίοδο, ήρθε η σειρά του ΠΑΣΟΚ; Το ΠΑΣΟΚ απειλείται από ένα ανάλογο χάος, στην προσπάθεια μέρους τουλάχιστον ορισμένων σημερινών κορυφαίων στελεχών του, με επικεφαλής τον Χάρη Δούκα, να ασκήσουν μια κινηματική αριστερή πολιτική συμμαχιών για να εξυπηρετήσουν την επανεμφάνιση στο χώρο της σημερινής αντιπολίτευσης του γνωστού «αντιδεξιού συνδρόμου» ως προνομιακού οχήματος για την κατάκτηση της εξουσίας;

Το κόμμα ο ιδρυτής του οποίου, εν ονόματι τριτοκοσμικών φαντασιώσεων, θεώρησε την πτώση της δικτατορίας και τη μεταπολίτευση απλή «νατοϊκή αλλαγή φρουράς». (Ο Φλωράκης, φορέας της ιδέας ότι δημοκρατία είναι μόνον το καθεστώς του σταλινικού τρόμου, φέρεται να το είπε "λαϊκά": «τι μπρόκολα, τι λάχανα»).

Πού πηγαίνει η Μεταπολίτευση;, εισαγωγή - επιμέλεια: Δημήτρης Χριστόπουλος. Πόλις, Αθήνα 2023, 136 σελ.

Η Δημοκρατία της Μεταπολίτευσης είναι ένα πολίτευμα συμπεριληπτικής πνοής. Ξεκίνησε με την επαναφορά στη νομιμότητα των κομμουνιστικών κομμάτων και συνεχίστηκε οκτώ χρόνια μετά με την ισότιμη ένταξη του εαμικού κόσμου στο πολιτικό σύστημα. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται –αν και άγαρμπη– η καύση των φακέλων το 1989. Το νήμα αυτό όχι μόνο δεν κόπηκε, αλλά δυναμώνει.

Τα αποτελέσματα των εκλογών της 25ης Ιουνίου ήταν, στη γενική τους κατεύθυνση, αναμενόμενα. Ακόμα και η αύξηση της αποχής  ήταν αναμενόμενη, αφού η κόπωση του εκλογικού σώματος από  μια πολύμηνη προεκλογική περίοδο ήταν φανερή και, επιπλέον, δεν υπήρχε κάποιο κρίσιμο διακύβευμα.