γκουλάγκ

Χάννα Άρεντ, Οι απαρχές του ολοκληρωτισμού. Τρίτος τόμος: Ολοκληρωτισμός, μετάφραση από τα αγγλικά: Βασίλης Τομανάς, Νησίδες, Θεσσαλονίκη 2017, 248 σελ. 

Τα στρατόπεδα των δυο ολοκληρωτισμών του εικοστού αιώνα, του ναζισμού και του κομμουνισμού, αποτέλεσαν πειραματικά εργαστήρια παραγωγής απρόσωπων θυμάτων και, συνακόλουθα, εκπαίδευσης ανελέητων εξουσιαστών. Ολοκληρωτισμός και στρατόπεδα συγκέντρωσης στη σκέψη τής Χάννα Άρεντ.

Βαρλάμ Σαλάμοφ, Ιστορίες από την Κολυμά, μετάφραση από τα ρωσικά: Ελένη Μπακοπούλου, νέα έκδοση Άγρα, Αθήνα 2022, 1602 σελ.

Βαρλάμ Σαλάμοφ, Ιστορίες από την Κολιμά, μετάφραση από τα ρωσικά: Ελένη Μπακοπούλου, Ίνδικτος, Αθήνα 2011, 1968 σελ.

Η νέα έκδοση στα ελληνικά από την Άγρα των 145 διηγημάτων του Βαρλάμ Σαλάμοφ, έντεκα χρόνια μετά την πρώτη έκδοση της Ινδίκτου, είναι ευκαιρία να γνωρίσουν περισσότεροι ένα από τα πιο ακραία κείμενα στρατοπεδικής λογοτεχνίας. Ο Σαλάμοφ  εισάγει τον αναγνώστη σε έναν ζοφερό κόσμο αδικίας και εξόντωσης, σε μια ζωή στο όριο του θανάτου, πνευματικού, ηθικού και φυσικού, εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στα στρατόπεδα εργασίας της Σοβιετικής Ένωσης κατά τις δεκαετίες 1930 - ’50. Μακριά από τον καταγγελτισμό ή τον μελοδραματισμό, ο Σαλάμοφ συνθέτει με τις ιστορίες του μια αριστοτεχνική σπουδή στο κακό. (Το κείμενο αναδημοσιεύεται από το τεύχος 19 του Books’ Journal, Μάιος 2012. Είχε γραφτεί με αφορμή την πρώτη έκδοση του έργου στα ελληνικά και, προφανώς, εισάγει τον αναγνώστη και στη νέα έκδοσή του, που άλλωστε χρησιμοποιεί την ίδια μετάφραση, της Ελένης Μπακοπούλου.)