Ευρωπαϊκή Ένωση

Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, όπως και η ευρύτερη επίθεση στην Ευρωπαϊκή Τάξη Ασφαλείας θέτει το ζήτημα της πανευρωπαϊκής συνεργασίας και εντός αλλά και πέραν των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Tεύχος 150

Τα γεγονότα: ο Αλεξέι Ναβάλνι δολοφονήθηκε την Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου 2024 από το καθεστώς Πούτιν. Η επίσημη ανακοίνωση της υπηρεσίας των ρωσικών φυλακών λέει ότι ο Ναβάλνι αισθάνθηκε αδιαθεσία κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου κι ότι ο θάνατός του προκλήθηκε από θρόμβωση. Η φράση αυτή περιέχει δύο κραυγαλέα ψεύδη:

Τοny Judt, Ευρώπη: Μια μεγάλη χίμαιρα;, μετάφραση από τα αγγλικά: Ροζαλί Σινοπούλου, Aλεξάνδρεια, Αθήνα 2023, 123 σελ.

To 1995, χρονιά κατά την οποία εκδόθηκε το βιβλίο του Τόνι Τζαντ για την Ευρώπη, η ΕΕ ζούσε την ευφορία μιας «πανίσχυρης ένωσης». Ο υπέρμαχος της ενωμένης Ευρώπης και συγγραφέας μιας από τις πιο ουσιώδεις ιστορίες της βρετανός καθηγητής, ωστόσο, δεν συμμεριζόταν αυτή την ευφορία. Υποστήριξε ότι ο «μύθος» της Ευρώπης όχι μόνο δεν αμβλύνει τις παθογένειες της ηπείρου αλλά μας εμποδίζει ακόμη και να τις αναγνωρίσουμε. Πράγματι, μπροστά στον κυκεώνα των κρίσεων που ακολούθησαν (δημοσιονομικών, μεταναστευτικών, γεωπολιτικών, πολεμικών), η ΕΕ αποδείχθηκε, όπως ήδη ξέρουμε, απροετοίμαστη, αργή στις αντιδράσεις της, δύσκαμπτη, κατώτερη των περιστάσεων. (Τεύχος 145)

Αναδημοσίευση άρθρου από το τεύχος 74 του Books' Journal (Φεβρουάριος 2017)

Στις αρχές του 2016 είχα γράψει ένα κείμενο με τίτλο «2016: Η χρονιά της απομάγευσης (;)»^[1]. Στο κείμενο αυτό διατύπωνα την άποψη ότι από τις 13 Ιουλίου 2015^[2], στο επίπεδο των ιδεών, το ηγεμονικό αφήγημα του «αντιμνημονίου» είχε καταρρεύσει με πάταγο, μετά την κυβίστηση Τσίπρα, αφήνοντας σε ιδεολογική παραζάλη τους υποστηρικτές του, που ήταν τα δύο τρίτα των κατοίκων της χώρας. Έκτοτε, η χώρα πορεύεται σε συνθήκες ιδεολογικού κενού. Μοιάζει με οικοδόμημα που έχει αποσαθρωθεί το κονίαμά του και είναι έτοιμο να καταρρεύσει με πάταγο.

Στην Ελλάδα, το σλόγκαν «Τουρκία όπως Ρωσία» έγινε επίκαιρο καθώς και η γεωπολιτική αναβάθμιση της πρώτης, μαζί με το ερώτημα για το αν θα πορευτεί: σε προσέγγιση με τη Δύση, με αντιδυτικές δυνάμεις ή σε αυτόνομη πορεία εξισορρόπησής τους. Θα εξετάσουμε τη στρατηγική της Τουρκίας σε συνάρτηση με τους στόχους της Δύσης ώστε να εντοπίσουμε σημεία σύγκλισης - απόκλισης που μπορούν να στηρίξουν - να αποκλείσουν στρατηγικές συμπόρευσης, λαμβάνοντας υπόψη και άλλες εμπλεκόμενες δυνάμεις. Με τα συμπεράσματα που θα αποκομίσουμε, θα προσεγγίσουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Τρεις στρατηγικές για την επίτευξη της ουκρανικής νίκης και αναγέννησης

Έκθεση του Κέντρου Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών της Στοκχόλμης-Σουηδικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων.

Παλιές και νέες ουκρανικές διαδρομές προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση

Η απόκτηση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας για ένταξη στην Ε.Ε. στις 23 Ιουνίου 2022 από την Ουκρανία και τη Μολδαβία ήταν κάτι πολύ περισσότερο από μια συμβολική χειρονομία. Για πρώτη φορά στην ιστορία της η Ουκρανία έχει την προοπτική ενός ευρωπαϊκού μέλλοντος, γράφει ο Andreas Umland. Αλλά ο δρόμος που χρειάζεται να διανυθεί είναι μακρύς και η Ουκρανία έχει ανάγκη βοήθειας και υποστήριξης. Στο τέλος της διαδρομής θα μπορούσε να ενισχύσει ουσιαστικά την Ε.Ε. [Με αφορμή τη σημερινή επέτειο ανεξαρτησίας της Ουκρανίας - TBJ]

Αργύρης Γ. Πασσάς, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, Μαριλένα Κοππά (επιμ.), Ελλάδα-Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια σχέση «μέσα από σαράντα κύματα», 1981-2021, πρόλογος: Jean-Claude Juncker, Πεδίο, Αθήνα 2021, 712 σελ.

Η γενιά αρχιτεκτόνων και τεχνιτών που καλούνταν να ολοκληρώσει τους ημιτελείς καθεδρικούς ναούς στη μεσαιωνική Δύση ζοριζόταν. Δεν γνώριζε τις τεχνικές και τα μυστικά των προηγούμενων με αποτέλεσμα, σε ορισμένες περιπτώσεις, στον ίδιο ναό το δεύτερο κωδωνοστάσιο, π.χ., να είναι διαφορετικό από το πρώτο. Χωρίς γνώση και κατανόηση του παρελθόντος θα υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να επαναληφθεί, στην προσπάθεια ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, το κακό προηγούμενο των καθεδρικών. Γι’ αυτό οφείλουμε να ξέρουμε τα πάντα για την Ευρώπη και τη σχέση μας. Και σε αυτό βοηθάει αυτό το απολογιστικό βιβλίο της σαραντάχρονης πορείας της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. [ΤΒJ]

Η δύναμη της Ευρώπης: είναι ελκυστική. Η αδυναμία της Πουτινικής Ρωσίας: είναι πιο απωθητική και από τους καθεστωτικούς παπάδες της.

Το Ουκρανικό Κέντρο για την Ευρωπαϊκή Πολιτική (Ukrainian Centre for European Policy-UCEP) λαμβάνει την πρωτοβουλία να απευθύνει έκκληση στα Κοινοβούλια Ευρωπαϊκών Χωρών να υποστηρίξουν την αίτηση της Ουκρανίας για απόκτηση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση χώρας. Η έκκληση υποστηρίζεται από 132 υπογραφές αντιπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, της επιστημονικής και πολιτιστικής κοινότητας της Ουκρανίας και ευρωπαϊκών χωρών.