Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Μιχαήλ Μητσάκης, Κριτικά κείμενα - Επιστολές - Ποίηση (δεύτερος τόμος), «Εκλογαί», Εκδότης: Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη, Αθήνα 2007, 780 σελ.

«Οι Χαλασοχώρηδες, Μικρά μελέτη», από το: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Άπαντα, τόμος 2. Κριτική Έκδοση Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Δόμος, σελ. 401 ώς 462.

Δύο πνευματικοί άνθρωποι του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα παίρνουν με κείμενά τους αντιτιθέμενη  θέση στο πρόβλημα της Δημοκρατίας και της συνακόλουθης  διαδικασίας των κοινοβουλευτικών εκλογών.^[1]

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης φορούσε ένα χοντρό χιλιομπαλωμένο παλτό. Το παλτό του Ακάκι Ακακίεβιτς, ήρωα του Γκόγκολ, επίσης είχε φθαρεί. Πώς η λογοτεχνία (και η γελοιογραφία) μιλούσαν για τα ζεστά ρούχα, μια εποχή που δεν ήταν εύκολη η απόκτηση πανοφωριού.

Λογοτέχνες που τον γνώρισαν, συγκράτησαν στη μνήμη τους την ενδυμασία του. Το παλτό του λόγου χάριν, που το φορούσε χειμώνα καλοκαίρι και ήταν κάτι σαν σήμα κατατεθέν της όλης του εμφάνισης, λεπτομερώς περιέγραψε ο λογοτέχνης Στέφανος Στεφάνου. «Κανελί λερωμένο» το θυμόταν ο πολυγράφος Σπύρος Μελάς «που κάτω απ’ αυτό φυσούσε το πιο γνήσιο αεράκι ποιήσεως». Ο κρητικός πεζογράφος Ιωάννης Κονδυλάκης πρόσεξε ότι ο Σκιαθίτης «εκράτει με το χέρι τα δύο επί του στήθους άκρα του ενδύματός του διά να το κρατή κλειστόν, διότι ίσως δεν έκλειεν όσον ήθελεν ή, το πιθανότερον, διότι του έλειπεν το κουμπί».