Τεύχος 144

Αντώνης Μόλχο,  Η κοινοτοπία του καλού. Ένα εβραιόπουλο στην Ελλάδα της Κατοχής, πρόλογος: Katherine E. Fleming, Πατάκη, Αθήνα 2022, 328 σελ.

Μιὰ ἱστορία διάσωσης ποὺ διαδραματίζεται ἀπὸ τὸν Μάρτιο τοῦ 1943, ὅταν ὁ τετράχρονος Ἀντώνης Μόλχο καὶ οἱ γονεῖς του ἐγκαταλείπουν τὴ γενέτειρα Θεσσαλονίκη, ὣς τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1945, ὁπότε ἐπιστρέφουν σὲ μιὰ πόλη ποὺ δὲν εἶναι πιὰ ἐκείνη ποὺ ἄφησαν, ἡ δική τους. Μιὰ ἁλυσίδα ἀπὸ τυχαῖα συμβάντα καὶ ἀπρόβλεπτες διαφυγὲς, ὅπου ἡ εὔνοια τῆς τύχης συνδυάζεται εὐμενῶς μὲ τὶς πράξεις κάποιων ἀνθρώπων, οἰκείων καὶ ξένων, ποὺ ἐπέλεξαν νὰ παραμείνουν (ἢ νὰ γίνουν) δίκαιοι καὶ ἐνάρετοι, στὸ λίγο ἢ τὸ πολὺ ποὺ ἀναλογοῦσε στὸν καθένα. Τόσο μόνο ζητάει κάποτε ἡ ἱστορία ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, καὶ τόσο μόνο ἀρκεῖ. (τεύχος 143) 

Η πρώτη επαφή των ελλήνων αναγνωστών με τον Μίλαν Κούντερα έγινε το 1971, όταν οι εκδόσεις Κάλβος, μέσα στη χούντα, κυκλοφόρησαν (σε μετάφραση από τα τσέχικα του Ανδρέα Τσάκαλη) Το Αστείο, το πρώτο μυθιστόρημά του, που είχε τυπωθεί στην Τσεχοσλοβακία το 1967, στο κλίμα αναμονής της Άνοιξης της Πράγας, της προσπάθειας δηλαδή για εκδημοκρατισμό της Αριστεράς και για φιλελευθεροποίηση του κομμουνιστικού καθεστώτος. Ο Κούντερα πίστευε τότε ότι η κομμουνιστική Αριστερά μπορούσε να χτίσει κι άλλα καθεστώτα, εκτός των γκρίζων αυταρχισμών που υπήρχαν υπό την επιτήρηση της Σοβιετικής Ένωσης, διαφωνούσε μάλιστα με τον πεπεισμένο ότι κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο Βάτσλαβ Χάβελ. Διαψεύστηκε – και το πλήρωσε ο ίδιος, με την απαγόρευση των βιβλίων του. Τα οποία κυκλοφορούσαν στο εξωτερικό, αλλά δεν ήταν δυνατόν να τυπωθούν στα τσέχικα.

Κυκλοφόρησε το καλοκαιρινό τεύχος του Books' Journal, τχ. 144, Ιούλιος - Αύγουστος 2023. Τα πλήρη περιεχόμενα: