Ρωσία

*Η εισβολή στην Ουκρανία, οι πλάνες του Πούτιν, ο δημοκρατικός μονόδρομος του Ζελένσκι

* «Διαπραγματεύσεις; Η στιγμή που τελειώνει ο πόλεμος είναι όταν οι Ρώσοι πάψουν πλέον να θέλουν να καταλάβουν και να ελέγξουν την Ουκρανία»

Christian Reus-Smit, Διεθνείς σχέσεις. Μια πολύ σύντομη εισαγωγή, μετάφραση από τα αγγλικά: Βασίλης Ζήβας, επιστημονική επιμέλεια: Ανδρέας Γκόφας, Γιώργος Λ. Ευαγγελόπουλος, Πεδίο, Αθήνα 2022, 232 σελ.

«Η μελέτη των διεθνών σχέσεων οφείλει να εστιάζει στην παγκόσμια οργάνωση της πολιτικής εξουσίας», λέει ο καθηγητής Κρίστιαν Ρόις-Σμιτ, ο οποίος δεν εξεπλάγη από την εξέλιξη του τελευταίου χρόνου και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το βιβλίο του, μεταξύ πολλών άλλων, εξηγεί γιατί ένας πόλεμος με πλανητική εμβέλεια θα έχει επιπτώσεις στην καθημερινότητα ακόμα και των κοινωνιών που δεν συμμετέχουν στον πόλεμο. Όσο για την αλληλεξάρτηση των κρατών, ναι μεν τη θεωρεί σημαντική εξέλιξη της παγκοσμιοποίησης, ωστόσο γνωρίζει ότι όταν ένα κράτος επιδιώκει να κάνει του κεφαλιού του, παρά τις διεθνείς δεσμεύσεις του, μπορεί να το κάνει. [ΤΒJ]

Tο Ρολόι της Ημέρας της Αποκάλυψης, στις 22 Φεβρουαρίου 2023, μετακινήθηκε λίγο κοντύτερα στα μεσάνυχτα. Ήδη από τις αρχές του 2023 απείχε από αυτά μόνον 90 δευτερόλεπτα. Πρόκειται για το συμβολικό ρολόι των Ατομικών Επιστημόνων που από το 1947 μετράει το πόσο κοντά είμαστε σε έναν πυρηνικό πόλεμο ανάμεσα στις υπερδυνάμεις του πλανήτη, δηλαδή το τέλος του κόσμου. Τα τικ του είναι ετήσια, αλλά δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστο από ένα τόσο βαρύνον γεγονός: ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, στη δίωρη ομιλία του στην Ομοσπονδιακή Συνέλευση επ’ ευκαιρία του ενός χρόνου από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, εκτόξευσε πολυάριθμες απειλές κατά των εχθρών του — πραγματικών και φανταστικών.

Ένα χρόνο μετά την εισβολή της Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία, τα πράγματα παραμένουν τεταμένα. Η Ρωσία ηττάται κατά κράτος, χάνοντας στρατιώτες, βιοτικό επίπεδο, ελευθερίες, το γόητρό της και κάθε προοπτική εξωστρέφειας. Αποτυχημένο κράτος, υποταγμένο σε έναν αυταρχικό ηγέτη, ο οποίος χρησιμοποιεί σκοτεινούς οπλαρχηγούς και εγκληματικές μεθόδους για να κάμψει το φρόνημα των αμυνομένων, η Ρωσία έχει κόψει τις γέφυρες με τον δυτικό κόσμο, ενώ αδυνατεί να συνδεθεί με άλλες χώρες, όπως η Κίνα, που δυνητικά θα μπορούσαν να τη στηρίξουν. Μια χώρα απομονωμένη, όσο επικίνδυνη κι αν είναι για την παγκόσμια ισορροπία, είναι ταυτόχρονα ηθικά απαξιωμένη και οικονομικά περισσότερο ευάλωτη. Κάποια στιγμή, όταν η ηγεσία της κλονιστεί, θα αναγκαστεί να αναμετρηθεί με το πεπρωμένο της.

Αγαπημένε Ρώσε φίλε μου

Σου γράφω ξανά, γιατί βλέπω την πατρίδα σου, τη Ρωσία, να έχει ξεκινήσει το μακρύ ταξίδι μέσα στη νύχτα.

Η παθιασμένη συζήτηση που διεξάγεται μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής στη Δύση σχετικά με το πώς θα μπορούσε –και θα έπρεπε– να τερματιστεί ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος γίνεται ολοένα εντονότερη μήνα με το μήνα. Ανεξάρτητα από τη θέση του καθενός σχετικά με τον επιθυμητό και πιθανό τερματισμό του πολέμου μέσω διαπραγματεύσεων, οι δυσκολίες για την επίτευξη ενός τέτοιου στόχου πρέπει να αναγνωριστούν από όλους τους συμμετέχοντες στη συζήτηση. Οι εμπειρίες διαφόρων χωρών με τη νεοϊμπεριαλιστική ανάμειξη της Μόσχας στο εξωτερικό τις τελευταίες τρεις δεκαετίες παρέχουν άφθονη τροφή για σκεπτικισμό.

Συνέντευξη με τον καθηγητή Ιστορίας του Yale, Arne Westad

Πριν λήξει το 2022, ακούσαμε δύο τούρκους υπουργούς, Εξωτερικών και Άμυνας, να δηλώνουν ότι το casus belli δεν αφορά μόνο την επέκταση των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο, αλλά και δυτικά και νότια της Κρήτης, γενικώς στα «νησιά». 

Τρεις στρατηγικές για την επίτευξη της ουκρανικής νίκης και αναγέννησης

Έκθεση του Κέντρου Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών της Στοκχόλμης-Σουηδικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων.

Astolphe marquis de Custine, La Russie en 1839, Amyot, Paris 1843, τέσσερις τόμοι, 1.188 σελ.

Το 1839, ο Γάλλος μαρκήσιος Αστόλφ ντε Κιουστίν επισκέφτηκε τη Ρωσία και έγραψε ένα μακρύ οδοιπορικό στο οποίο διατύπωνε τη γνώμη ότι η χώρα είναι «η αιώνια ανατολική τυραννία που μας απειλεί αδιάκοπα». Βιβλίο γενικεύσεων που, όμως, ανατυπώνεται συνεχώς ενώ, ακόμα και σήμερα, ενισχύει τα γενικά στερεότυπα για τον ρωσικό λαό, το βιβλίο του Κιουστίν περιέχει το διαχρονικό αφήγημα της Δύσης για τη Ρωσία. Γιατί πέφτει έξω; [ΤΒJ]