Στο έλεος της προπαγάνδας - και της τεχνητής νοημοσύνης

Σάββατο, 16 Ιουλίου 2022 09:45

Institute of National Remembrance

1939, Βερολίνο. Ο Γιόζεφ Γκαίμπελς απευθύνει ραδιοφωνικό μήνυμα προς το γερμανικό έθνος.

Εποχή κακή. Με εγγαστρίμυθους που κρύβονται πίσω από τις στάμπες μαύρων τισέρτ, βατσιμάνηδες της εξουσίας με χυδαίο προπαγανδιστικό λόγο, όχλο που άγεται και φέρεται σε παλίρροια και άμπωτη, ανάλογα με το ποιος φωτίζει ποια πλευρά μιας δικαστικής απόφασης. Εξοργίζεσαι. Και θέλεις να το εκφράσεις, πιο αιχμηρά απ΄ ό,τι συνήθως. Εγώ τουλάχιστον. Όταν άκουσα λοιπόν αυτά τα εμετικά που εκφώνησε ένας από εκείνους που αυτοαποκαλούνται «ακαδημαϊκοί» όταν θέλουν να νιώσουν πως ψηλώνουν, ο νους μου πήγε στον πρωθιερέα της προπαγάνδας, τον Γιόζεφ Γκαίμπελς, υπουργό Προπαγάνδας του Χίτλερ, πρόσωπο και φωνή του Γ’ Ράιχ. Ανάρτησα λοιπόν ένα πορτρέτο του στο Facebook, μπροστά από ένα εντυπωσιακό μικρόφωνο με μία κορόνα που έγραφε «Ώρα Ραδιοφώνου». Σκόπευα να βάλω και μία λεζάντα «Χωρίς Λόγια», αλλά δεν πρόλαβα: Ο αλγόριθμος αναγνώρισης προσώπων του fb, που εκπαιδεύεται στο υπόβαθρο χρόνια τώρα, με ενημέρωσε ότι παραβιάζω τους Όρους της Κοινότητας και ότι μόνον εγώ μπορούσα πλέον να δω την ανάρτηση.

Νόμισα πως επρόκειτο για λάθος και είπα να γράψω ένα πιο κατατοπιστικό σχόλιο. Μάταια και λάθος, Ο ίδιος αόρατος, άτεγκτος και κεραυνοβόλος κριτής μου ανακοίνωσε ότι είμαι υπότροπος και τιμωρούμαι: χαμηλή προτεραιότητα στις αναρτήσεις μου, απαγόρευση διαφημίσεων, απαγόρευση live μετάδοσης· και όλα αυτά για 30 ημέρες. Ήμουν πλέον ένα αποσυνάγωγο και επικίνδυνο μέλος της Κοινότητας των γλυκομιλούντων.
Υπέβαλα την ένσταση που μεγαλόψυχα με πληροφόρησαν πως μπορούσα να κάνω. Δεν είχες και πολλές επιλογές εκεί: διαλέγεις την μην χείρονα, ότι δηλαδή οι προθέσεις σου δεν ήταν εκείνες που σου είχαν καταλογίσει. Ξανά μάταια. Μετά από λίγες ώρες μου ανακοίνωσαν ότι δεν είχαν κανένα λόγο να ανατρέψουν την αρχική ετυμηγορία τους και ότι μπορώ να προσφύγω στην ανεξάρτητη Επιτροπή Δεοντολογίας (εκείνη που συστάθηκε μετά το σάλο για αυτές τις συνοπτικές εκτελέσεις αποφάσεων, και η οποία εξετάζει ένα απειροελάχιστο ποσοστό των προσφυγών). Το έκανα από περιέργεια και για να καλμάρω το μένος μου κατά της μηχανής —υπάρχει και ένα ροκ συγκρότημα με αυτό το όνομα.
Περιμένοντας, έκανα και ένα μικρό πείραμα. Ανάρτησα την φωτογραφία του Λαυρέντι Μπέρια, αρχηγού της φοβερής μυστικής υπηρεσίας NKVD που καθάρισε εκατομμύρια αθώους σοβιετικούς πολίτες, και αργότερα υπεύθυνου για τα γκουλάγκ της Σοβιετικής Ένωσης, όπου επίσης ξεψύχησαν εκατομμύρια αθώοι. Δεν μπορεί, είπα, ο αλγόριθμος κάτι θα έχει ακούσει για τον Στάλιν.
Δεν έτρεξε κάστανο. Ο αλγόριθμος ακόμη μαθαίνει.

Γιώργος Ναθαναήλ

Έχει σπουδάσει στο Yale και στο New York University, επί προέδρων Τζέραλντ Φόρντ, Τζίμι Κάρτερ και Ρόναλντ Ρέιγκαν. Αφότου επέστρεψε εργάζεται ως σύμβουλος επιχειρήσεων, κυρίως στον τομέα της τεχνολογίας, και γράφει για κακώς κείμενα, βιβλία που έχει διαβάσει, και αιχμές της τεχνολογίας.