web only

Αγαπημένε Ρώσε φίλε μου,

Οκτώ μήνες έχουν ήδη περάσει από τότε που η χώρα σου εισέβαλε με τρόπο βάρβαρο στη γειτονική Ουκρανία. Οκτώ μήνες θανάτου, καταστροφών, γενοκτονίας μιας χώρας που δεν έφταιξε σε τίποτα. Αναρωτιέσαι άραγε τι πήγε στραβά και, αντί για περίπατο και παρέλαση στην λεωφόρο Κρεσάτικ του Κιέβου, η χώρα σου ηττάται στα πεδία των μαχών και βρίσκεται ένα στάδιο κάτω από τη Βόρεια Κορέα ως προς την απομόνωση;

«Όλες οι πολιτισμένες ευρωπαϊκές χώρες γιορτάζουν τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, και μόνο εμείς την έναρξη», λέει κάθε χρόνο ο πολιτισμένος επικριτής του «ελληνικού εξαιρετισμού». Δεν έχει δίκιο.

Επειδή τέτοιες μέρες ακούγονται διάφορα, θέλω να ξεκαθαρίσω πώς έγιναν εκείνα τα πράγματα στις 28 Οκτωβρίου 1940.

Παρατηρώντας τα γεγονότα της σύγχρονης ρωσικής ιστορίας, διαρκώς αντιλαμβανόμαστε σε αυτά μία δομή: την αντιστροφή.

Σκάνδαλο! Η αποκαθήλωση της wirecard, έγχρωμο ντοκιμαντέρ παραγωγής 2022. Netflix, διάρκεια 1:33

Καημό το 'χει η Ευρώπη που δεν έχει επωάσει μια Google, μία VISA, μίαν Apple. Και έτσι όταν το 2019 οι Financial Times επιτίθενται στο γερμανικό τεχνολογικό καμάρι, την wirecard, κατηγορώντας την ότι δεν είναι αυτό που επαγγέλλεται, ένας διεθνής γίγαντας ηλεκτρονικών πληρωμών –μια fintech δηλαδή– αλλά μία μαφιόζικη επιχείρηση, η Γερμανία το παίρνει προσωπικά…

Ένας φωτογράφος μέσα στη δίνη ενός εμφυλίου είναι ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος The seven moons of Maali Almeida (Τα εφτά φεγγάρια του Μααλί Αλμέιντα) του Σεχάν Καρουνατιλάκα, που κέρδισε το Booker Prize 2022, όπως ανακοινώθηκε αργά το βράδυ της 17ης Οκτωβρίου. Για την ακρίβεια, πρωταγωνιστής είναι το πνεύμα ενός φωτορεπόρτερ-πολεμικού ανταποκριτή που, όταν ξυπνά και συνειδητοποιεί πως είναι νεκρός, θέλει να ανακαλύψει πώς πέθανε το σώμα του. Έχει για αυτό επτά μήνες στη διάθεσή του – τα «επτά φεγγάρια» του τίτλου.

Αυτή την εποχή ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο κλασικός καιροσκόπος δεσπότης, χάνοντας ποικιλοτρόπως στην «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία τζογάρει τα ρέστα του στην τσόχα. Μόνον που δεν παίζει με μάρκες, αλλά με πυρηνικά. Και δεν παίζει ακριβώς, απειλεί με την λάμψη του παράφρονα στα μικρά, σχιστά και κακά μάτια του. Ανεξάρτητα από ό,τι λέει, εκείνο που ακούγεται είναι η κραυγή «Αποθανέτω η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων!». Επειδή, αν χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε πυρηνικά όπλα, η κλιμάκωση –όπως προβλέπουν και τα περισσότερα σενάρια των παιχνιδιών πολέμου– σε γενικευμένο πυρηνικό πόλεμο με μία ασύλληπτη εκατόμβη εκατέρωθεν είναι σχεδόν σίγουρη.

Αχιλλέας Φωτάκης, Αστυνομία Πόλεων. Τα πρώτα βήματα στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου, Θεμέλιο, Αθήνα 2022, 365 σελ.

Ο Αχιλλέας Φωτάκης, ένας νέος ιστορικός, φωτίζει με εξαιρετική ερευνητική και θεωρητική επάρκεια ένα ένθεν κακείθεν «ναρκοθετημένο» πεδίο και αναδεικνύει τις ιστορικές και πολιτικές αντιφάσεις ενός κατασταλτικού και ιδεολογικού μηχανισμού του κράτους με τις νεοελληνικές του ιδιαιτερότητες, που έχουν τη ρίζα τους στον Μεσοπόλεμο. 

H στέρηση κάθε δυνατότητας ενός τέλους της ποινής πριν το φυσικό τέλος του καταδικασμένου έχει συνέπεια να βρίσκεται ο κάθε δράστης ενός εγκλήματος που θα τιμωρείται με μια ποινή που αποκλείει κάθε ελπίδα ελευθερίας σε κατάσταση απελπισίας, όπου βασικά δεν θα έχει να χάσει τίποτα προσπαθώντας να καλύψει το έγκλημά του με ένα ακόμα πιο βαρύ, καθώς θα υπολογίζει ότι έτσι δεν μηδενίζει τις πιθανότητές του να μείνει ή να ξαναβρεθεί ελεύθερος.

Αγαπημένε Ρώσε φίλε μου,

Δεν ξέρω αν μέσα σε όλα τα τρομερά γεγονότα που συμβαίνουν στις μέρες, πρόλαβες να διαβάσεις το κύριο άρθρο του Economist της 6ης Οκτωβρίου 2022. Πιθανόν όχι, γιατί θα αναλογίζεσαι τις ήττες των ρωσικών όπλων στις στέπες της Ουκρανίας. Τελικά, ο τριήμερος πόλεμος που σας είχε υποσχεθεί ο ηγέτης σας διαρκεί περισσότερες από διακόσιες ημέρες και τα αποτελέσματά του κάθε άλλο παρά παρήγορα είναι για εσάς.