Σύνδεση συνδρομητών

START / STOP

Πέμπτη, 23 Φεβρουαρίου 2023 11:11
To Ρολόι της Αποκάλυψης. Στις 23 Ιανουαρίου οι δείκτες του τοποθετήθηκαν δέκα δευτερόλεπτα πιο κοντά στη μέρα του Αρμαγεδδώνα.
Bulletin of Atomic Scientists
To Ρολόι της Αποκάλυψης. Στις 23 Ιανουαρίου οι δείκτες του τοποθετήθηκαν δέκα δευτερόλεπτα πιο κοντά στη μέρα του Αρμαγεδδώνα.

Tο Ρολόι της Ημέρας της Αποκάλυψης, στις 22 Φεβρουαρίου 2023, μετακινήθηκε λίγο κοντύτερα στα μεσάνυχτα. Ήδη από τις αρχές του 2023 απείχε από αυτά μόνον 90 δευτερόλεπτα. Πρόκειται για το συμβολικό ρολόι των Ατομικών Επιστημόνων που από το 1947 μετράει το πόσο κοντά είμαστε σε έναν πυρηνικό πόλεμο ανάμεσα στις υπερδυνάμεις του πλανήτη, δηλαδή το τέλος του κόσμου. Τα τικ του είναι ετήσια, αλλά δεν θα μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστο από ένα τόσο βαρύνον γεγονός: ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, στη δίωρη ομιλία του στην Ομοσπονδιακή Συνέλευση επ’ ευκαιρία του ενός χρόνου από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, εκτόξευσε πολυάριθμες απειλές κατά των εχθρών του — πραγματικών και φανταστικών.

Η πιο σημαντική απειλή, ωστόσο, ήταν όταν, προς το τέλος της ομιλίας του, ανήγγειλε ότι «αναστέλλει τη συμμετοχή» της Ρωσίας στη συνθήκη Νew START, που υπογράφτηκε το 2010 μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά δεν αποσύρεται από αυτήν. Δεν είναι ακριβώς σαφές τι σημαίνουν αυτές οι λέξεις-κλειδιά, αλλά σε εκείνο το σημείο οι παριστάμενοι —οι άνδρες ξυρισμένοι τόσο βαθιά που το δέρμα τους γυάλιζε, οι γυναίκες με τη λακ ακόμη σκληρή— τον χειροκρότησαν θερμά, ωσάν ο στρατάρχης Πούτιν να κατήγαγε νίκη εναντίον της αιμοβόρας Δύσης. Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι — από ατομικά όπλα.

Είναι εύκολο να χάσει κανείς τη σημασία των πραγμάτων που κρύβονται κάτω από ακρωνύμια — να περάσουν στα ψιλά των εφημερίδων και να λησμονηθούν πάραυτα.  START σημαίνει STrategic Arms Reduction Treaty. Στα ελληνικά, Συνθήκη για τη Μείωση των Στρατηγικών Όπλων. Τα στρατηγικά όπλα των υπερδυνάμεων δεν είναι τα αεροπλανοφόρα, τα υποβρύχια ή τα αεροπλάνα per se. Είναι τα πυρηνικά όπλα, τα οποία διαμοιράζονται σε τρία σκέλη, τη στρατηγική τριάδα, όπως αποκαλείται: Σε διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους σε σιλό στη Βόρεια Ντακότα ή στο Νοβοσιμπίρσκ, με πυρηνικές κεφαλές, που μπορούν να μετατρέψουν τη Μόσχα ή τη Νέα Υόρκη σε στάχτη, σε μόλις 30 λεπτά από την εκτόξευσή τους· σε βομβαρδιστικά (είτε συμβατικά, όπως το Β-52, σαν αυτό που πρωταγωνίστησε στην ταινία του Κιούμπρικ S.O.S Πεντάγωνο καλεί Μόσχα, είτε με «αόρατη» στο ραντάρ τεχνολογία stealth) που μεταφέρουν πυραύλους cruise με πυρηνική κεφαλή, καθώς και παραδοσιακές  πυρηνικές βόμβες· και σε υποβρύχια, σχεδόν αόρατα στους βυθούς των θαλασσών, που μεταφέρουν διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους, με πολλαπλές πυρηνικές κεφαλές ανεξάρτητης στόχευσης (π.χ. Αθήνα, Θεσσαλονίκη).  Η στρατηγική τριάδα έχει συλληφθεί έτσι ώστε ο εχθρός να μην μπορεί να καταστρέψει, με ένα αιφνιδιαστικό πρώτο πλήγμα, όλη την πυρηνική δύναμη του αντιπάλου. Είναι ένα κρίσιμο στοιχείο της ισορροπίας του τρόμου, η οποία μπορεί εύκολα να διαταραχθεί με μονομερείς κινήσεις, όπως νέες τεχνολογίες, ή «αναστολή συμμετοχής», ή προετοιμασία για επανάληψη των (απαγορευμένων) πυρηνικών δοκιμών, κάτι που επίσης ανέφερε ο ρώσος πρόεδρος.

Οι πυρηνικές κεφαλές ΗΠΑ και Ρωσίας —η καθεμία από τις οποίες μπορεί να καταστρέψει μία μεγάλη πόλη— είναι συνολικά 11.000 και για τα τρία μέσα «παράδοσης», όπως αποκαλείται ευφημιστικά ο τρόπος που θα πέσουν στο κεφάλι μας, και από αυτές ανεπτυγμένες είναι περίπου οι 3.000 (ως πρόνοια της συνθήκης START). Φαίνονται λίγες, αλλά είναι υπεραρκετές για να καταστρέψουν τον πλανήτη — και πάνω από μία φορά· τη δεύτερη θα κάνουν απλώς τη στάχτη να ξανασηκωθεί  και τα συντρίμμια να αναπηδήσουν.

Με τέτοιο πλήθος πυρηνικών όπλων έχουν νόημα οι συνομιλίες, ακόμη και οι συνθήκες μείωσής τους; Βεβαίως και έχουν γιατί, κατ’ ελάχιστο, κάνουν σταθερότερη αυτή την παλαβή ισορροπία του τρόμου, με την οποία ζούμε αφότου εφευρέθηκαν τα όπλα της Αποκάλυψης. Πιο συγκεκριμένα: για να διασφαλιστεί η τήρηση των συνθηκών, έχουν συμφωνηθεί εκατέρωθεν επιθεωρήσεις των εγκαταστάσεων και των όπλων, οι οποίες μειώνουν την στρατιωτική παράνοια ότι ο ένας μπορεί να κάνει κάτι πίσω από την πλάτη του άλλου. Οι υπερδυνάμεις συνομιλούσαν πάντα για τα πυρηνικά, ακόμη και σε περιόδους κρίσης. Γενικότερα, οι συνομιλίες για τη μείωση των πυρηνικών όπλων θεωρούνται και αυτές Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης: Όσοι συνομιλούν, δεν πολεμούν. Όταν πάψουν να συνομιλούν, μπορεί να τα τινάξουν όλα στον αέρα. Ιδιαίτερα αν ο αυταρχισμός τους έχει διαποτίσει μέχρι μυελού οστέων.

Γιώργος Ναθαναήλ

Έχει σπουδάσει στο Yale και στο New York University, επί  προέδρων Τζέραλντ Φόρντ, Τζίμι Κάρτερ και Ρόναλντ Ρέιγκαν. Αφότου επέστρεψε εργάζεται ως σύμβουλος επιχειρήσεων, κυρίως στον τομέα της τεχνολογίας, και γράφει για κακώς κείμενα, βιβλία που έχει διαβάσει, και αιχμές της τεχνολογίας.
 
 
 
 

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.