Ηλίας Κανέλλης

Ο Αλέξης Πανσέληνος είναι ένας συγγραφέας που τον παρακολουθώ από το πρώτο του βιβλίο. Μεγαλώνω μαζί του. Γνωρίζω τα πατήματά του, βλέπω τις μετατοπίσεις του, υφολογικά και ιδεολογικά, ανιχνεύω τα συγγραφικά κόλπα του. Ανέκαθεν σκεπτόμουν ότι είναι η ώρα για μια συνέντευξη μαζί του. Κι η ώρα ήρθε ενόψει της επανακυκλοφορίας του πρώτου πεζογραφικού βιβλίου του, των Ιστοριών με σκύλους.

Ο σημαντικός Τζον Μπαρθ (1930-2024) δεν είναι πια μαζί μας. Ο παιγνιωδώς πολυμαθής συγγραφέας του οποίου τα σκοτεινά κωμικά και περίπλοκα μυθιστορήματα περιστρέφονταν γύρω από τη λογοτεχνία και ήταν αφορμή να ξεκινήσουν πολλές συζητήσεις για την τέχνη της αφήγησης ιστοριών πέθανε σε ηλικία 93 ετών. Ο συγγραφέας που και εμείς στην Ελλάδα γνωρίσαμε κυρίως μέσω του Βλακοχορτοφάγου (έτσι μετέφρασε ο Αλέξης Πανσέληνος το The Sot-weed Factor, το πιο δημοφιλές βιβλίο του) ήταν μέρος ενός κύματος συγγραφέων (William Gass, Stanley Elkins κ.ά.) που, τη δεκαετία του 1960, αμφισβήτησαν τα πρότυπα της γλώσσας και της πλοκής.

Το άγαλμα του Γρηγορίου Ε', στο προαύλιο του Πανεπιστημίου, στα Προπύλαια, εκτός του κομμένου χεριού του που κλείνει πια δύο χρόνια απέκτησε και έναν λεκέ από μπογιά - κάποιος τον μπουγέλωσε. Αλλά τίποτα απ' αυτά δεν έχει σημασία. Για το Πανεπιστήμιο Αθηνών, αυτό που έχει σημασία είναι ότι πρέπει να κατατεθεί στη βάση του δάφνινο στεφάνι. Να μια θαυμάσια ινσταλέισιον.

Α, ο Δημήτρης Φύσσας. Ο γενναίος φίλος με το ποδήλατο, που με τόλμη άφησε πίσω την παλιά ζωή του κι έχτισε μια καινούργια, κάνοντας αυτοκριτική για τη φοιτητική του ζωή και τα κνίτικα που πίστευε και υπηρέτησε στη νιότη του με ένα σπουδαίο βιβλίο, το Πλατεία Λένιν, πρώην Συντάγματος, ένα what if για την Ελλάδα που έγραψε το 2005 και απαντούσε στο ερώτημα τι θα μπορούσε να έχει συμβεί αν το 1947 η χώρα είχε μπει σε σοβιετική τροχιά.  

Όταν ανακοινώθηκε ο θάνατος του Αλεξέι Ναβάλνι, του αντικαθεστωτικού δικηγόρου που επέλεξε να αντιμετωπίσει στα ίσα τον ρώσο οιονεί δικτάτορα Βλαντίμιρ Πούτιν, όλοι σκέφτηκαν ότι ήταν αναμενόμενο. Το καθεστώς είχε προδιαγράψει το τέλος και αυτού του πολίτη και έψαχνε τρόπους να το επισπεύσει. 

Και ενώ το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει διατάξει ΕΔΕ μόνο για έναν άνθρωπο, το κορόιδο που βγήκε και ανακοίνωσε ότι ήταν σ’ αυτούς που έκαναν δολιοφθορά στον σέρβερ για να μη γίνουν εξετάσεις από απόσταση, μαθαίνω ότι στη Νομική Αθηνών τραβάνε τα μαλλιά τους οι φοιτητές του μαθήματος Διεθνής Προστασία Ανθρώπινων Δικαιωμάτων.

Πέθανε ο Νίκος Λεβέντης. Εντοπίστηκε νεκρός στις 14 Ιανουαρίου 2024, από φίλο του, στο σπίτι του. Ήταν το μοναχικό τέλος ενός ποιητή που, ούτως ή άλλως, είχε επιλέξει να απουσιάζει από την επιφάνεια των πραγμάτων, που συνήθως λιμνάζει αδιατάρακτη.

Πέθανε η καθηγήτρια ιταλικής φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Μαριάννα Δήτσα.  

Στο Αντί, πριν γίνω παιδί για όλες τις δουλειές επί τουλάχιστον δεκαπέντε χρόνια, πήγα ως κριτικός κινηματογράφου, συστημένος από τον Χρήστο Βακαλόπουλο – που από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 ήθελε να γίνει σκηνοθέτης. Για πολύ καιρό, έγραφα κριτικές κινηματογράφου, ανταποκρίσεις από τα φεστιβάλ, μερικές συνεντεύξεις με κινηματογραφιστές. Τα τέλη της δεκαετίας του 1980 το περιοδικό έπαιζε πρωταγωνιστικό ρόλο στην υπόθεση Κοσκωτά, με συνεχή ρεπορτάζ, άρθρα, σχόλια και δημόσιες παρεμβάσεις, δραστηριότητα που του έδωσε μεγάλη κυκλοφορία – το τεύχος με τίτλο εξωφύλλου «Κυβέρνηση απατεώνων», το 1989, πούλησε περί τα 120.000 αντίτυπα.

Λίγο μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Μίλαν Κούντερα, η Εταιρεία Συγγραφέων εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία «εκφράζει, μαζί με αμέτρητους αναγνώστες διαφόρων ηλικιών, τη βαθύτατη θλίψη της για τον θάνατό του».