«Προχωρώντας προς τον πρώτο γύρο ερωτήσεων, ένας Εμπειρογνώμονας ρώτησε αν η κυβέρνηση είχε διαβουλεύσεις με μη κυβερνητικές οργανώσεις και κατά πόσον οι απόψεις τους είχαν ληφθεί δεόντως υπόψη κατά την προετοιμασία της έκθεσης […] Όσον αφορά τη μεθοδολογία σύνταξης της έκθεσης, ένας Εκπρόσωπος [της Ελλάδας] είπε ότι η σύνταξη συντονίζεται από το Υπουργείο Εξωτερικών σε στενή συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία, ενώ το πρώτο σχέδιο είχε ακόμη αποσταλεί στην Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, στην οποία συμμετέχουν [έξι μεγάλες] μη-κυβερνητικές οργανώσεις, και οι απόψεις τους ενσωματώθηκαν στο τελικό κείμενο της έκθεσης. Αυτή είναι η συνήθης διαδικασία στην Ελλάδα, που θεωρείται συνολικά ικανοποιητική καθώς οι εκθέσεις περιέχουν πάντα μια δόση αυτοκριτικής… Ερωτήθηκε [η Ελλάδα] αν ΜΚΟ που εκπροσωπούν μειονότητες συμμετέχουν στο Δίκτυο Καταγραφής Ρατσιστικής Βίας.»
H Ελλάδα απαντώντας σε ερωτήσεις των Εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων (CERD) στις 3 και 4 Αυγούστου 2016 δήλωσε χωρίς περιστροφές πως οι εκθέσεις που υποβάλλονται στα όργανα του ΟΗΕ έχουν ενσωματώσει τις παρατηρήσεις της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) στην οποία μετέχουν έξι «μεγάλες» Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) οι οποίες συμφωνούν με τα ομόφωνα αποφασισμένα κείμενα ή/και συστάσεις της ΕΕΔΑ. Η διαδικασία αυτή θωρείται συνολικά ικανοποιητική και δεν πρόκειται να διευρυνθεί σε άλλες ΜΚΟ πρόσθεσε το μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας που εκπροσωπούσε το Υπουργείο Εξωτερικών ενώπιον της CERDόπως το εκπροσωπεί και ενώπιον της ΕΕΔΑ.
Στην ερώτηση για το αν συμμετέχουν οργανώσεις που εκπροσωπούν μειονότητες στο Δίκτυο Καταγραφής Ρατσιστικής Βίας απάντηση δεν δόθηκε γιατί αλλιώς θα υποχρεωνόταν η Ελλάδα να απαντήσει αρνητικά. Οργανώσεις που εκπροσωπούν μειονότητες ή που ασχολούνται με μειονοτικά δικαιώματα δεν είναι επιθυμητές από την πολιτεία να μετέχουν σε συμβουλευτικά όργανα όπως η ΕΕΔΑ γιατί αλλιώς θα ήταν αδύνατο να υιοθετούσαν τα όργανα αυτά θέσεις για τις μειονότητες αρεστές ή έστω ανεκτές στην πολιτεία αλλά και σε όλα τα μέλη της ΕΕΔΑ –ΜΚΟ, Πανεπιστήμια, κτλ. Σε επόμενο κείμενο θα αξιολογηθεί η έκθεση αλλά και η προφορική παρέμβαση της ΕΕΔΑ ενώπιον της CERD.
Όταν ιδρύθηκε η ΕΕΔΑ με νόμο του κράτους, αποφασίστηκε αυθαίρετα από την κυβέρνηση να μετέχουν σε αυτή οι ΜΚΟ Ίδρυμα Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και Ελληνικό Τμήμα της Διεθνούς Αμνηστίας. Οι ΜΚΟ αυτές, που δεν είχαν ποτέ ασχοληθεί μεταξύ άλλων με δικαιώματα μειονοτήτων ή Ρομά αν δεν είχαν τοποθετηθεί εντελώς αρνητικά για τα μειονοτικά δικαιώματα στην Ελλάδα, δέχθηκαν το ρόλο που τους ανατέθηκε αν και έπληττε την ανεξαρτησία τους. Ας σημειωθεί πως η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου εκπροσωπείται σήμερα στην ΕΕΔΑ αποκλειστικά από δύο στελέχη του Συνηγόρου του Πολίτη γεγονός που πλήττει και την ανεξαρτησία του Συνηγόρου του Πολίτη. Η επικάλυψη Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και Συνηγόρου του Πολίτη υπάρχει διαχρονικά: στην αξιολόγηση της Ελλάδας από τη CERD το 2001, η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου ήταν παρούσα με στέλεχος του Συνηγόρου του Πολίτη που, όπως είπε αργότερα στο ΕΠΣΕ ο τότε Εισηγητής της CERD για την Ελλάδα, έκανε πολύ διαφορετική παρουσίαση για τα θέματα των μειονοτήτων από εκείνη του ΕΠΣΕ και αυτό δυσχέρανε το έργο των Εμπειρογνωμόνων: άλλωστε ο Συνήγορος του Πολίτη δεν έχει σχεδόν καθόλου έργο για τα μειονοτικά θέματα.
Λίγα χρόνια αργότερα, στη διεύρυνση της ΕΕΔΑ, οι ΜΚΟ αυτές με συμφωνία της πολιτείας επέλεξαν άλλες δύο ΜΚΟ ως μέλη της ΕΕΔΑ: το Σύνδεσμο για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, του οποίου Πρόεδρος ήταν η Αλίκη Μαραγκοπούλου η οποία ήταν τότε επίσης Πρόεδρος τόσο του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου όσο και της ίδιας της ΕΕΔΑ, καθώς και την Πανελλήνια Ομοσπονδία Σωματείων Ελλήνων Ρομά (ΠΟΣΕΡ).
Η ΠΟΣΕΡ, όπως έχει τεκμηριωθεί και σε μελέτες κρατικών φορέων, εκφράζει βασικά τους ενσωματωμένους Ρομά κυρίως στη Αγία Βαρβάρα Αττικής από όπου προέρχονται και οι δύο σημερινοί εκπρόσωποί της στην ΕΕΔΑ. Δεν έχει καμιά σχέση με τους Ρομά των καταυλισμών που αντιμετωπίζουν τα γνωστά προβλήματα, αποκλεισμούς και διακρίσεις, ενώ ενίοτε έχει εκφραστεί και σχεδόν ρατσιστικά για αυτούς, για να αποφύγει την ταύτιση. Δεν υπάρχει ιστοσελίδα για να δει κάποιος τις θέσεις της ΠΟΣΕΡ. Δημιουργήθηκε με κυβερνητική στήριξη και αποτελεί τον προνομιακό «συνομιλητή» της εκάστοτε κυβέρνησης στα θέματα των Ρομά, καθώς συνήθως μόνη αυτή μετέχει στις σχετικές διακυβερνητικές επιτροπές. Στη συνέχεια αναδημοσιεύεται εκτενές κείμενο της ΠΟΣΕΡ από το 2001 σε απάντηση της πρώτης τοποθέτησης διεθνούς οργανισμού που τάρασσε τα νερά της δήθεν ανυπαρξίας προβλημάτων των Ρομά της Ελλάδας.
Παράρτημα
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ
ΕΛΛΗΝΩΝ ΡΟΜ (Π.Ο.Σ.Ε.Ρ)
2 Αυγούστου [2001]. Ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ρομά από τους Γερμανούς
Δ Ε Λ Τ I Ο Τ Υ Π Ο Υ
Με αφορμή την ιστορική επέτειο του Ολοκαυτώματος των Ρομά από τους Γερμανούς η Π.Ο.Σ.Ε.Ρ ανακοινώνει τα παρακάτω:
1. Στην Ελλάδα οι Έλληνες Ρομ ΔΕΝ βιώνουν οργανωμένο κοινωνικό ή θεσμοθετημένο ρατσισμό. Τα όποια κρούσματα καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους περιορίζονται σε καθαρά προσωπικό επίπεδο. Το Ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο παρότι περιέχει ακόμη αραχνιασμένες και αναχρονιστικές διατάξεις με υποψία ρατσιστικού υπόβαθρου, αυτές έχουν παροπλιστεί και δεν εφαρμόζονται στην καθημερινή πράξη. Απαιτείται όμως η πλήρη κατάργησή τους.
2. Αντίθετα, σύμφωνα με πληροφορίες που έχουμε, σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρωπαϊκή Ένωση οι Ρομ υφίστανται ακόμη και σήμερα οργανωμένο κοινωνικό ρατσισμό.
3. ΔΕΝ μας αγγίζουν ούτε μας αφορούν οι αναφορές του Συμβουλίου της Ευρώπης για δήθεν «θεσμοθετημένο απαρτχάιντ” στην Ελλάδα (εκπρόσωπος Josephine Verspaget στα Ελληνικά Μ.Μ.Ε 13-6-2001). Οι Έλληνες Ρομ ΔΕΝ επιζητούν την διαιτησία και την διαμεσολάβηση κανενός. Τουλάχιστον όχι αυτών που για αιώνες έστελναν τους Ρομ στην πυρά και τους δήμευαν τις περιουσίες, όχι αυτών που τους έκοβαν τη γλώσσα, όχι αυτών που τους έκαναν σαπούνι, όχι αυτών που εξασκούσαν πογκρόμ εναντίον τους και σε τελική ανάλυση όχι αυτών που χρησιμοποιούν το δόγμα «όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει βόμβα!»). Τα όποια προβλήματα με τους Έλληνες Ρομ θα τα λύσουν με μόνο συνομιλητή την Ελληνική Πολιτεία και κοινωνία.
4. Τέλος θα υπενθυμίζαμε σε μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που έχουν αναγάγει την ανάδειξη καταπάτησης των ανθρώπινων δικαιωμάτων σε επικερδέστατη επαγγελματική απασχόληση, ότι ο καιρός ποδηγέτησης και πατροναρίσματος των Ελλήνων Ρομ έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Οι Έλληνες Ρομ εκπροσωπούνται ΝΟΜΙΜΑ και ΕΓΚΥΡΑ από την Π.Ο.Σ.Ε.Ρ (26 Σύλλογοι- 100.000) μέλη και οποιαδήποτε άλλη σύσταση άτυπων οργάνων είναι εκ του περισσού και ίσως εκ του πονηρού. Το όψιμο δε ενδιαφέρον τους με την διατύπωση προς την Πολιτεία προτάσεων, τους βρίσκει τουλάχιστον απληροφόρητους καθώς το πακέτο εξαγγελιών της Πολιτείας (Μάιος 2001) είναι ουσιαστικά υιοθέτηση των προτάσεων της Π.Ο.Σ.Ε.Ρ και των προτάσεων του Δικτύου Δήμων στα όρια των οποίων διαβιούν Έλληνες Ρομ.
ΓΙΑ ΤΟ Δ.Σ ΤΗΣ Π.Ο.Σ.Ε.Ρ
Ο Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Χρήστος Λάμπρου [ΣΦΡΑΓΙΔΑ] Ελένη Χαλιλοπούλου
[ΥΠΟΓΡΑΦΗ] [ΥΠΟΓΡΑΦΗ]
