Ο Σταύρος Καπλανίδης, κινηματογραφιστής που απολάμβανε τεράστια εκτίμηση στον επαγγελματικό χώρο του, στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, σκηνοθέτης με μεγάλο έργο και, τα τελευταία χρόνια, με σημαντικά ντοκιμαντέρ στο ενεργητικό του, προσωπογραφίες ιδιαίτερων και ακατάτακτων προσωπικοτήτων του πνευματικού γίγνεσθαι (Τορνές, Βακαλόπουλος, Άννα Βιχ), πριν πεθάνει, τον Νοέμβριο του 2019, είχε προλάβει να ολοκληρώσει μία ακόμα ταινία. Η ιδιαιτερότητά της; Αυτή τη φορά έπαιζε και ο ίδιος, αφού στην ουσία είναι μια ταινία για το πέρασμα του χρόνου, όπως το έζησαν ο σκηνοθέτης και ο ομογάλακτος φίλος του, ο συγγραφέας και για ένα διάστημα βιβλιοπώλης και εκδότης αντεργκράουντ περιοδικών, Τέος Ρόμβος.
Ο Καπλανίδης και ο Ρόμβος γεννήθηκαν με διαφορά μερικών ημερών στην Αθήνα μετά την Κατοχή. Μεγάλωσαν μαζί στο Κουκάκι, πήγαν στο ίδιο σχολείο και, μαζί, βρέθηκαν στο Παρίσι τα χρόνια της χούντας, όπου επέλεξαν να μη στρατευτούν στις αριστερές οργανώσεις αλλά να ακολουθήσουν τις δικές τους προσωπικές διαδρομές μύησης στις αξίες της ζωής και διεκδίκησης της ελευθερίας. Μαζί βρέθηκαν και στα Εξάρχεια την επαύριο της δικτατορίας, όπου ο Ρόμβος διατηρούσε για χρόνια βιβλιοπωλείο και εξέδωσε το περιοδικό Τρύπα, στο οποίο ο Καπλανίδης έκανε εικονογραφήσεις. Μυημένος στον αντεργκράουντ Τύπο από τον Λεωνίδα Χριστάκη, ο Καπλανίδης είχε σχεδιάσει το εξώφυλλο της έκδοσης Ο μύθος του κολπικού οργασμού, της Ανν Κεντ, που είχε κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις της Μη Άμεσης Επανάστασης.
Η ταινία Ο Τέος και ο Σταύρος είναι ένα μελαγχολικό και στοχαστικό ρέκβιεμ αυτής της πορείας και εκείνης της εποχής. Ο Καπλανίδης συναντά τον Ρόμβο στη Σύρο, όπου ο συγγραφέας ζει τα τελευταία χρόνια με τη Χαρά Πελεκάνου. Αναπολούν τα χρόνια που πέρασαν δίνοντας έμφαση όχι στη νοσταλγία αλλά στην πίστη στη ζωή, στις ιδέες και στην προσωπική στάση καθενός και καθεμιάς στη διεκδίκηση της ελευθερίας - της προσωπικής ελευθερίας και των ατομικών ελευθεριών σε έναν χειραφετημένο κόσμο. Στην ταινία εμφανίζεται ακόμα ο καθηγητής Φιλοσοφίας Παντελής Μπασάκος.
Η ταινία γυρίστηκε χωρίς καμία οικονομική βοήθεια από οπουδήποτε. Χρηματοδοτήθηκε εξ ολοκλήρου από τον Σταύρο Καπλανίδη και γυρίστηκε χάρη στη συνεισφορά του Χριστόφορου Γεωργούτσου στην κάμερα, του Χρόνη Θεοχάρη στο μοντάζ (με τη βοήθεια της Ευγενίας Παπαγεωργίου) και του Βαγγέλη Φάμπα που έκανε την επεξεργασία του ήχου.
Η ταινία κάνει πρεμιέρα απόψε στις 9.30 μ.μ. στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο αφιερώματος του 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στο έργο του Σταύρου Καπλανίδη.
Στυο πλαίσιο του αφιερώματος αυτού, θα προβληθούν ακόμα οι ταινίες:
*Σταύρος Τορνές. Ο φτωχός κυνηγός του Νότου (1994, βραβείο ντοκιμαντέρ Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης)
*Play it again, Χρήστο (2006)
*Anna Wich - Φωτογράφος (2013, βραβείο κοινού Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης).
Και οι τέσσερις ταινίες του Σταύρου Καπλανίδη είναι διαθέσιμες online για όσες και όσους επιθυμούν να τις αναζητήσουν, από 24/6 έως 4/7, στην ιστοσελίδα του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ.
Το Books' Journal
Ο Σταύρος Καπλανίδης ήταν ένας ευαίσθητος, διεισδυτικός και βαθιά παρεμβατικός δημιουργός. Το 2010 δέχτηκε να συμμετάσχει στη δημιουργία του Books' Journal, ενός συνειδητά μικρού και παρεμβατικού εντύπου για το βιβλίο, τα γράμματα, τις τέχνες, την πολιτική και τις ιδέες, και μέχρι το τέλος της ζωής του πρόσφερε πολλά στην επιβίωση και στην ανάπτυξή του. Τον προσεχή χειμώνα, αν μας δοθεί η δυνατότητα, θα έχουμε έτοιμο ένα πλήρες αφιέρωμα στο έργο του, για να τον γνωρίσουν και οι νεότεροι. Επειδή οι σημαντικοί δημιουργοί, όσο σιωπηλοί κι αν πορεύονται, χρειάζεται να γίνονται γνωστοί, για το έργο και για γτο παράδειγμά τους.
