Πρόσωπα

Ανέκαθεν, σε αντίθεση με τη γνήσια ελληνική μιζέρια, ο Λουκιανός Κηλαηδόνης υμνούσε τη χαρά της ζωής. Συνυφασμένης με νοσταλγία, γιατί όχι και με θλίψη, αλλά πάντως χαρά.

Ιδεολόγος αριστερός στα νιάτα του, μετά τον πόλεμο έζησε στο πετσί του τον αυταρχικό κομμουνισμό, στην Τσεχοσλοβακία. Κι όταν, μετά την κατάπνιξη της Άνοιξης της Πράγας, κατάφερε να διαφύγει στη Γαλλία, όπου ακολούθησε πανεπιστημιακή καριέρα στη Λιλ, αφιέρωσε στη ζωή του στον αγώνα κατά τον καθεστώτων που έκαναν σημαία τον αυταρχισμό και την ανελευθερία. Αριστερός δημοκράτης αντικομμουνιστής, ο Ήλιος Γιαννακάκης, που πέθανε πριν από μερικές μέρες, ήταν ένα πρότυπο μαχητικού διανοούμενου που, έστω και εκ των υστέρων, οι κοινωνίας μας χρειάζονται να το ξαναανακαλύψουν.

Στο ξεκίνημα της δεκαετίας του 1990, ο τότε φίλος μου μου χάρισε μία κασέτα με τραγούδια του Λέοναρντ Κοέν*, όχι επειδή δεν τον ήξερα, αλλά ακριβώς επειδή συμβόλιζε όσα θέλαμε να πιστεύουμε ότι είχαμε κοινά. Νιώθαμε ευαίσθητοι, διαβασμένοι, ψαγμένοι, λίγο εκτός κατεστημένου, λίγο πιο πέρα από τους άλλους. Η σχέση δεν κράτησε, η φιλία επιβίωσε. Το ίδιο και η κασέτα. Την έχω ακούσει αμέτρητες φορές και έχει ταξιδέψει μαζί μου από την Αθήνα σε νησιά, στις Βρυξέλλες, στο Λουξεμβούργο, όπου πλέον αδρανεί επειδή δεν έχω πια κασετόφωνο, αλλά συχνά-πυκνά παίζω τα τραγούδια, με εκείνη τη σειρά, στο YouTube. Φυσικά υπήρχαν κι άλλα τραγούδια του, που δεν βρίσκονταν στην κασέτα αλλά άκουγα και εξακολουθώ να ακούω. Ο Κοέν είχε γίνει ένας από τους δικούς μου ανθρώπους. Από αυτούς που ήρεμα και σταθερά, σε βάθος χρόνου, παραμένουν στο πλάι σου και σκάβουν σιγά-σιγά μέσα σου ένα λαγούμι και βρίσκουν, κάπου στα βάθη, τη θέση τους, από την οποία δεν θα μετακινηθούν ποτέ.

Ζωγράφος, σκηνογράφος και ενδυματολόγος, ο Γιάννης Μιγάδης πέθανε σε ηλικία 90 ετών. Ήταν ο τελευταίος εν ζωή μαθητής του Κωνσταντίνου Παρθένη. Στη συνέχεια, παρουσιάζουμε την πρώτη κριτική που γράφτηκε για την πρώτη του έκθεση από τον Μανόλη Χατζηδάκη και τις απόψεις του καλλιτέχνη, όπως καταγράφηκαν σε συνέντευξή του στα Νέα, το 1974 – εν όψει μιας σημαντικής έκθεσής του, που εγκαινιάστηκε στην γκαλερί Ώρα του Ασαντούρ Μπαχαριάν τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς. Το υλικό αντλήθηκε από το αρχείο του Γιώργου Ζεβελάκη.

Πέθανε σε ηλικία 85 ετών ο διηγηματογράφος-συγγραφέας Χριστόφορος Μηλιώνης. Πολυγραφότατος, με αφηγηματικό λόγο που συνδυάζει στοιχεία της παραδοσιακής και νεωτερικής γραφής, ενώ θεματολογικά κινείται σταθερά γύρω από τον ίδιο άξονα, αποτέλεσμα δημιουργικού συγκερασμού βιωματικών και αυτοβιογραφικών στοιχείων του συγγραφέα με στοιχεία του πολιτικού και κοινωνικού προβληματισμού του.

Είναι ο Μπομπ Ντύλαν ποιητής; Ένα ανούσιο ερώτημα που μετατόπισε τη συζήτηση επί της ουσίας για την απονομή του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας. Αναδημοσίευση από το Books' Journal 71, Νοέμβριος 2016. [ΤΒJ]

Άραγε οι στίχοι του Μπομπ Ντύλαν “λειτουργούν μόνο υποστηριζόμενοι από τα συρματόπλεχτα ρουθούνια του”, όπως έγραψε ο κριτικός Ίαν Χάμιλτον; Ή είναι σπουδαίοι και στο χαρτί; “Yippee! I' m a poet and I know it / Hope I don' t blow it”,όπως μας τραγούδησε και ο ίδιος στο “I shall be free No. 10”. Αναδημοσίευση από το Books' Journal 71, Nοέμβριος 2016.

 Η  λογοτεχνία είναι, μαζί με τα καθολικά της νοήματα, και οι ρητορικοί της τρόποι - τα άδυτα που κρύβονται πίσω από την αφηγηματική και τη γλωσσική αρχιτεκτονική της.

Πέθανε στις 18 Αυγούστου 2016 ο σημαντικός γερμανός ιστορικός Ερνστ Νόλτε. Η προσέγγισή του στον εικοστό αιώνα και, ιδίως, οι ίσιες αποστάσεις που κράτησε απέναντι στον ναζισμό και στον κομμουνισμό, δυο εξίσου επιζήμιους κατά την ανάγνωσή του ολοκληρωτισμούς, έγιναν αιτία να τον σχολιάσουν επικριτικά κυρίως οι μαρξιστές ιστορικοί. Ωστόσο, το έργο του Νόλτε, ισχυρό και σημαντικό, μένει για τον αναγκαίο αναστοχασμό Με αυτή τη δυσάρεστη ευκαιρία αναδημοσιεύουμε το κείμενο του Δημήτρη Μαργαρίτη, από το Books’ Journal, τχ. 59, στην πλήρη αρχική μορφή στην οποία παραδόθηκε.

Από τις καταβολές στις προβολές του ελυτικού λυρισμού, με ζητούμενο να δοθεί μια, πρόχειρη έστω, απάντηση στο ερώτημα αν, πόσο και πώς ο λυρισμός του Ελύτη επηρέασε τις μεταπολεμικές ποιητικές γενιές. Ένα κείμενο του Δ.Ν. Μαρωνίτη, αναδημοσίευση από το Books' Journal 22, Αύγουστος 2012.