Alice Munro

Τεύχος 37, Νοέμβριος 2013.

Σε μια συνέντευξη που έδωσε το 1994 στο Paris Review, απαντώντας στο ερώτημα αν έγραφε σε συγκεκριμένες ώρες, ερώτηση που αγαπούν να θέτουν στους συγγραφείς οι δημοσιογράφοι, η Άλις Μονρό έδωσε μια αρκετά αποκαλυπτική εικόνα για τη ζωή και την καθημερινότητά της. Όταν τα παιδιά της ήταν μικρά, λέει, έγραφε την ώρα που έπεφταν για ύπνο. Κι όταν μεγάλωσαν, την ώρα που έλειπαν στο σχολείο. Δεν ήταν πάντα εύκολο και ούτε έγραψε τα σημαντικότερα έργα την περίοδο εκείνη, ωστόσο, όπως εξομολογήθηκε, υπήρξε αρκετά παραγωγική. Η μέρα της για πολλά χρόνια πρέπει να ήταν ασφυκτικά γεμάτη με υποχρεώσεις, καθώς μεγάλωνε τα τρία παιδιά της, ασχολιόταν με τις καθημερινές δουλειές του σπιτιού και εργάζονταν στο βιβλιοπωλείο που διατηρούσε με το σύζυγό της. Όταν σταμάτησε να εργάζεται, αξιοποιούσε κάθε λεπτό στο γράψιμο μέχρι το μεσημεριανό φαγητό και αμέσως μετά φρόντιζε να γράφει για λίγο ακόμη.

Alice Munro, Μ’ αγαπάει δεν μ’ αγαπάει, μετάφραση από τα αγγλικά: Σοφία Σκουλικάρη, Μεταίχμιο, Αθήνα 2003, επανέκδοση: 2013, 443 σελ.

Alice Munro, Πάρα πολλή ευτυχία, μετάφραση από τα αγγλικά: Σοφία Σκουλικάρη, Μεταίχμιο, Αθήνα 2010, επανέκδοση: 2013, 391 σελ.

Το 2013 το βραβείο Νόμπελ πήγε στην καναδή συγγραφέα που, δουλεύοντας αθόρυβα αλλά επίμονα πάνω στη μικρή φόρμα, χαρακτηρίστηκε ο θηλυκός Τσέχωφ του καιρού μας. Ο πλούτος και η δύναμη των διηγημάτων της δικαιολογεί όχι μόνο τον τιμητικό χαρακτηρισμό αλλά και το Νόμπελ. Τεύχος 37, Νοέμβριος 2013.

Πέθανε 92 χρόνων, στις 14 Μαΐου 2024, η κορυφαία διηγηματογράφος Άλις Μονρό (Alice Munro), η πρώτη Καναδή Νομπελίστρια συγγραφέας. 

Η Άλις Μονρό, που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2013, την τελευταία δεκαετία της ζωής της έπασχε από άνοια. Γεννημένη τον Ιούλιο του 1931 στο Οντάριο του Καναδά, ως Alice Ann Laidlow, η Άλις Μονρό (όπως έγινε γνωστή με το επώνυμο του πρώτου συζύγου της) ξεκίνησε να γράφει διηγήματα στην εφηβεία της, δημοσίευσε το πρώτο της κατά τη διάρκεια των φοιτητικών της χρόνων, γνώρισε γρήγορα την αποδοχή και απέκτησε φανατικό για δεκαετίες μικρό κοινό, ενώ τα τελευταία χρόνια της ζωής της, μετά την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας, είδε την φήμη της να αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς.

Συνολικά εξέδωσε ένα μυθιστόρημα και εννέα συλλογές διηγημάτων. Επέμεινε στη μικρού και μεσαίου μεγέθους φόρμα, αρχικά γιατί θεωρούσε πως ως εργαζόμενη (σερβιτόρα, αγρεργάτρια και βιβλιοθηκονόμος) και μητέρα τριών θυγατέρων δεν θα έβρισκε ποτέ το χρόνο να ολοκληρώσει ένα μυθιστόρημα και στη συνέχεια προγραμματικά, με την ελπίδα οι συλλογές της να αποδείξουν στο αναγνωστικό κοινό πως η διηγηματογραφία είναι εξίσου σημαντική μορφή πεζογραφίας με τη μυθιστοριογραφία. Γνωστή και ως ένας σύγχρονος «θηλυκός Τσέχοφ», η Μονρό τιμήθηκε τρεις φορές με την υψηλότερη λογοτεχνική διάκριση του Καναδά, το Governor General's Literature Award, με το Διεθνές Βραβείο Booker (2009) με την επιτροπή να εξυμνεί την ακρίβεια και τη σαφήνεια της πρόζας της τονίζοντας πως «από τα διηγήματα της μαθαίνεις πάντα κάτι που δεν είχες σκεφτεί», καθώς και με το Νόμπελ Λογοτεχνίας (2013) με την Ακαδημία να την αναγνωρίζει ως «δεξιοτέχνη συγγραφέα του σύγχρονου διηγήματος».

Έγραφε ρεαλιστικές ιστορίες με ιδιαίτερα σύνθετους αλλά καθημερινούς χαρακτήρες και κύριες θεματικές τον έρωτα, τις επιθυμίες, τις απογοητεύσεις της ζωής, τις ηθικές συγκρούσεις, τα γηρατειά, τις οικογενειακές και κοινοτικές σχέσεις σε αγροκτήματα και χωριά της καναδικής επαρχίας. Στα ελληνικά έχουν κυκλοφορήσει τα βιβλία της Απόδραση, Ακριβή μου ζωή, Η αγάπη μιας καλής γυναίκας, Πάρα πολλή ευτυχία και Μ’ αγαπάει δεν μ’ αγαπάει (όλα από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο), ενώ το διήγημά της «Η αρκούδα διάβηκε το βουνό» συμπεριλαμβάνεται στον συλλογικό τόμο Της αγάπης μου ο σπουργίτης πέταξε (Libro).