web only
Εμφάνιση άρθρων Books' Journal βάσει ετικέταςΗ απώλεια της Άντειας Φραντζή (1945-2024)
Πέθανε, έπειτα από μακρά και επώδυνη ασθένεια, σε ηλικία 79 χρόνων, η καθηγήτρια νέας ελληνικής λογοτεχνίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ποιήτρια και για πολλά χρόνια υπεύθυνη των σελίδων για το βιβλίο στο περιοδικό Αντί, όπου επιμελήθηκε πολλά φιλολογικά αφιερώματα, υπέγραψε πολλά άρθρα και κριτικές.
Το μυθιστόρημα της χειραφέτησης
Αγγέλα Καστρινάκη, Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας. Μυθιστόρημα, Κίχλη, Αθήνα 2024, 376 σελ.
Το ρεαλιστικό ως προς τα σημερινά σεξουαλικά ήθη, εύστοχο ψυχογραφικά, ηθικολογικά και κοινωνιολογικά, μυθιστόρημά της Αγγέλας Καστρινάκη, Έρωτας στον καιρό της ειρωνείας, που επανεκδόθηκε έπειτα από 16 χρόνια από τις εκδόσεις Κίχλη, δείχνει πως έχουμε πια μπει στην εποχή της κριτικής απόστασης, της αυτογνωσίας, της κριτικής ειρωνείας και του ξεπεράσματος των πουριτανικών, αντιηδονικών ηθικών συστολών και ανασχέσεων σχετικά με τον γάμο, την απιστία και το εξωσυζυγικό σεξ.
Γιατί ο Πούτιν μετακίνησε τον Σοϊγκού και τον Πατρούσεφ
Υπάρχουν πολλές εξηγήσεις για την αντικατάσταση του έως πρόσφατα υπουργού Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοϊγκού, από τον Αντρέι Μπελούσοφ και την τοποθέτηση του Σοϊγκού στη θέση του Νικολάι Πατρούσεφ, ως γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Ποιο όμως είναι στην πραγματικότητα το νόημα αυτών των αλλαγών;
Εφ’ όρου ζωής διαχωρισμός
Σήμερα, όπου η σωματική βία στις οικογένειες είναι ανήθικη, η συστηματική κατ' εξακολούθηση και σε βάθος χρόνου εκδήλωσή της αποτελεί κατά πάσα πιθανότητα προκαταρκτική φάση μελλοντικής δολοφονίας.
Πέθανε η Άλις Μονρό
Πέθανε 92 χρόνων, στις 14 Μαΐου 2024, η κορυφαία διηγηματογράφος Άλις Μονρό (Alice Munro), η πρώτη Καναδή Νομπελίστρια συγγραφέας.
Η Άλις Μονρό, που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2013, την τελευταία δεκαετία της ζωής της έπασχε από άνοια. Γεννημένη τον Ιούλιο του 1931 στο Οντάριο του Καναδά, ως Alice Ann Laidlow, η Άλις Μονρό (όπως έγινε γνωστή με το επώνυμο του πρώτου συζύγου της) ξεκίνησε να γράφει διηγήματα στην εφηβεία της, δημοσίευσε το πρώτο της κατά τη διάρκεια των φοιτητικών της χρόνων, γνώρισε γρήγορα την αποδοχή και απέκτησε φανατικό για δεκαετίες μικρό κοινό, ενώ τα τελευταία χρόνια της ζωής της, μετά την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας, είδε την φήμη της να αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς.
Συνολικά εξέδωσε ένα μυθιστόρημα και εννέα συλλογές διηγημάτων. Επέμεινε στη μικρού και μεσαίου μεγέθους φόρμα, αρχικά γιατί θεωρούσε πως ως εργαζόμενη (σερβιτόρα, αγρεργάτρια και βιβλιοθηκονόμος) και μητέρα τριών θυγατέρων δεν θα έβρισκε ποτέ το χρόνο να ολοκληρώσει ένα μυθιστόρημα και στη συνέχεια προγραμματικά, με την ελπίδα οι συλλογές της να αποδείξουν στο αναγνωστικό κοινό πως η διηγηματογραφία είναι εξίσου σημαντική μορφή πεζογραφίας με τη μυθιστοριογραφία. Γνωστή και ως ένας σύγχρονος «θηλυκός Τσέχοφ», η Μονρό τιμήθηκε τρεις φορές με την υψηλότερη λογοτεχνική διάκριση του Καναδά, το Governor General's Literature Award, με το Διεθνές Βραβείο Booker (2009) με την επιτροπή να εξυμνεί την ακρίβεια και τη σαφήνεια της πρόζας της τονίζοντας πως «από τα διηγήματα της μαθαίνεις πάντα κάτι που δεν είχες σκεφτεί», καθώς και με το Νόμπελ Λογοτεχνίας (2013) με την Ακαδημία να την αναγνωρίζει ως «δεξιοτέχνη συγγραφέα του σύγχρονου διηγήματος».
Έγραφε ρεαλιστικές ιστορίες με ιδιαίτερα σύνθετους αλλά καθημερινούς χαρακτήρες και κύριες θεματικές τον έρωτα, τις επιθυμίες, τις απογοητεύσεις της ζωής, τις ηθικές συγκρούσεις, τα γηρατειά, τις οικογενειακές και κοινοτικές σχέσεις σε αγροκτήματα και χωριά της καναδικής επαρχίας. Στα ελληνικά έχουν κυκλοφορήσει τα βιβλία της Απόδραση, Ακριβή μου ζωή, Η αγάπη μιας καλής γυναίκας, Πάρα πολλή ευτυχία και Μ’ αγαπάει δεν μ’ αγαπάει (όλα από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο), ενώ το διήγημά της «Η αρκούδα διάβηκε το βουνό» συμπεριλαμβάνεται στον συλλογικό τόμο Της αγάπης μου ο σπουργίτης πέταξε (Libro).
Ο θεαματικά επινοητικός Πολ Όστερ (1947-2024)
Ο Πολ Όστερ, που πέθανε στις 30 Απριλίου 2024, ήταν ένας χαλκέντερος ανανεωτής της πεζογραφίας. Μια προσωπικότητα πληθωρική, ένας παραγωγικότατος πεζογράφος που ανανέωσε τη φόρμα του νουάρ, ένας μεθοδικός απομνημονευματογράφος αλλά και μια παρεμβατική προσωπικότητα για τη χώρα του και την κοινωνία της. Το TLS τον έχει αποκαλέσει «έναν από τους πιο θεαματικά επινοητικούς συγγραφείς της Αμερικής».
Πέθανε ο σκηνοθέτης και παραγωγός Τάκης Χατζόπουλος
Πέθανε τα ξημερώματα έπειτα από μακρά ασθένεια ο σκηνοθέτης και παραγωγός του τηλεοπτικού Παρασκηνίου, Τάκης Χατζόπουλος. Πρωτοπόρος του ντοκιμαντέρ, μαζί με τον Λάκη Παπαστάθη υπέγραψε μια από τις πιο παρεμβατικές τηλεοπτικές εκπομπές. Παράλληλα, με τη στάση του, ως υπεύθυνος πολίτης, υπερασπίστηκε την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και, στην κρίση της περασμένης δεκαετίας, τον δημοκρατικό δρόμο απέναντι στον λαϊκισμό.
Να χυθεί άπλυτο φως
Ο Στέλιος Ράμφος, εδώ και χρόνια, υποστηρίζει ότι η ιστορική ευκαιρία για την καθ’ ημάς Ανατολή χάθηκε με το «σχίσμα» τον 11ο αιώνα. Όταν δηλαδή οι Δυτικοί, επιλέγοντας «την τόλμη του γνωρίζειν», αποφάσισαν ότι το πνεύμα εκπορεύεται και εκ του υιού (filioque). Εφόσον λοιπόν ο υιός ήταν «θεάνθρωπος», αυτό σήμαινε ότι και οι άνθρωποι μπορούν να σκέφτονται και όχι μόνον ο «πατέρας».
Τζον Μπαρθ (1930-2024): ο συγγραφέας του Βλακοχορτοφάγου
Ο σημαντικός Τζον Μπαρθ (1930-2024) δεν είναι πια μαζί μας. Ο παιγνιωδώς πολυμαθής συγγραφέας του οποίου τα σκοτεινά κωμικά και περίπλοκα μυθιστορήματα περιστρέφονταν γύρω από τη λογοτεχνία και ήταν αφορμή να ξεκινήσουν πολλές συζητήσεις για την τέχνη της αφήγησης ιστοριών πέθανε σε ηλικία 93 ετών. Ο συγγραφέας που και εμείς στην Ελλάδα γνωρίσαμε κυρίως μέσω του Βλακοχορτοφάγου (έτσι μετέφρασε ο Αλέξης Πανσέληνος το The Sot-weed Factor, το πιο δημοφιλές βιβλίο του) ήταν μέρος ενός κύματος συγγραφέων (William Gass, Stanley Elkins κ.ά.) που, τη δεκαετία του 1960, αμφισβήτησαν τα πρότυπα της γλώσσας και της πλοκής.