Τεύχος 155
Εμφάνιση άρθρων Books' Journal βάσει ετικέταςΚυριαρχία και δημοκρατία στην Ευρώπη
Αντώνης Μανιτάκης, Πολιτειολογία. Κράτος - Δημοκρατία - Κοινοβουλευτικό σύστημα - Κράτος δικαίου - Διάκριση εξουσιών και κυριαρχία εν όψει παγκόσμιας διακυβέρνησης, επιμέλεια: Λίνα Παπαδοπούλου, Σάκκουλα, 2023, ΧΧ + 330 σελ.[1]
Η Πολιτειολογία του Αντώνη Μανιτάκη αποτελεί το επιστέγασμα, τη συμπύκνωση, με έναν τρόπο και την επιστροφή σε όλα όσα τον απασχόλησαν τα χρόνια της μακράς ερευνητικής και διδακτικής του πορείας.
Ξαναδιαβάζοντας τον Χριστόφορο Μηλιώνη
Ευάγγελος Αυδίκος (επιμ.), Χριστόφορος Μηλιώνης, Νέες ερμηνευτικές προσεγγίσεις στην πεζογραφία του, Αιγόκερως, Αθήνα 2023, 296 σελ.
Η λογοτεχνία του Χριστόφορου Μηλιώνη, ο οποίος πέθανε το 2017, είναι ένα corpus που περιμένει νέους αναγνώστες. Μια συλλογή δοκιμίων που αποπειράται να τον ξαναδιαβάσει προσφέρει μια πολυπρισματική ματιά στο σημαντικό έργο του. [ΤΒJ]
Αιματοβαμμένη δικτατορία
Δημήτρης Βεριώνης, Θάνατοι στη χούντα. Δολοφονίες, αντιδικτατορική δράση, ύποπτοι θάνατοι κατά την περίοδο 1967-1974, Τόπος, Αθήνα 2024, 805 σελ.
Το βιβλίο του Δημήτρη Βεριώνη, Θάνατοι στη χούντα, είναι ένα εκτενές, οργανωμένο και σημαντικό έργο με φιλοδοξία να καταγράψει όλους τους θανάτους που επήλθαν κατά την περίοδο της δικτατορίας 1967-1974 ως αποτέλεσμα σύλληψης, δίωξης, κακομεταχείρισης, και κάθε είδους βίας του καθεστώτος σε βάρος πολιτών οι οποίοι του εναντιώθηκαν, λιγότερο ή περισσότερο φανερά.
Γιορτάζοντας το έθνος στους κύκλους της διασποράς
Μαρία Καλιαμπού (επιμ.), Η Επανάσταση του 1821 και οι Έλληνες της Αμερικής, Ασίνη, Αθήνα 2023, 212 σελ.
Η ελληνική Επανάσταση του 1821 είναι συστατικό της εθνοτικής ταυτότητας των Ελλήνων της διασποράς. Γι’ αυτό γιορτάζεται από τις κοινότητες και τους συλλόγους στα ελληνικά σχολεία. Ο συλλογικός αυτός τόμος που επιμελείται η Μαρία Καλιαμπού επιδιώκει να καλύψει την παρουσία της Ελληνικής Επανάστασης στην ιστορία, την αρχιτεκτονική, τον κινηματογράφο, την ιστορία της τέχνης, τη σχολική και την καθημερινή ζωή των Ελλήνων στις ΗΠΑ και τον Καναδά. [ΤΒJ]
Τα όρια του νομικού ανθρωπομορφισμού
Σπύρος Βλαχόπουλος, Το εγωιστικό γονίδιο του δικαίου και το δίκαιο της τεχνητής νοημοσύνης. Από τον ανθρωποκεντρισμό στον οικοκεντρισμό και στους έξυπνους αλγόριθμους, Ευρασία, Αθήνα 2023, 116 σελ.
Ο Σπύρος Βλαχόπουλος μεγάλωσε. Εκτός από καθηγητής συνταγματικού δικαίου στη Νομική Σχολή της Αθήνας, είναι ένας σκεπτόμενος άνθρωπος στην πλέον ώριμη φάση του, ο οποίος ανησυχεί, αμφισβητεί και αναρωτιέται. Το θέμα με το οποίο αναμετριέται στο πιο πρόσφατο βιβλίο του δεν είναι απλά δύσκολο. Είναι μάλλον αδύνατο να δαμαστεί. Όπως και οι δύο προκλήσεις που ο ίδιος θέτει στην ανάλυσή του, η κλιματική κρίση και η τεχνητή νοημοσύνη.
Κάλβος τραγωδός και επαναστάτης
Ανδρέας Κάλβος, Ιππίας, εισαγωγή - μετάφραση: Νάσος Βαγενάς, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2024, 142 σελ.
Μια αρχαιόπνευστη ιταλική τραγωδία, όπου για να αντιμετωπιστεί η υποκρισία της πολιτικής αυθαιρεσίας χρειάζεται να επιστρατευτούν οι μέθοδοι απόκρυψης του καλού συνωμότη. Μόνο έτσι θα στεφθεί με επιτυχία η ύψιστη απόβλεψη, που δεν είναι άλλη από την κατάρρευση της τυραννίας. Αυτό πίστευαν οι Καρμπονάροι, αυτό πρέσβευε o Μακιαβέλι, το ίδιο ακριβώς ενστερνιζόταν και ο Κάλβος.
Το απόλυτο, το σχετικό και το μη-πλήρες
Στέφανος Τραχανάς, Ο κύκλος. Επιστήμη και δημοκρατία σε ανήσυχους καιρούς, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2024, 413 σελ.
Το νέο βιβλίο του Στέφανου Τραχανά, μεταξύ άλλων, έχει και έναν πολύ συγκεκριμένο, πρακτικό σκοπό: να σηκώσει όσο πιο ψηλά γίνεται την κόκκινη σημαία στον διαβρωτικό ρόλο του σχετικισμού της επιστημονικής γνώσης και της ψευδο-επιστήμης για τους κοινωνικούς θεσμούς (π.χ. την εμμονή της διδασκαλίας του ευφυούς σχεδιασμού –την πιο πρόσφατη μεταμφίεση του βιβλικού δημιουργισμού σε επιστήμη– στο λύκειο, παράλληλα με τη θεωρία της εξέλιξης). Νομίζω ότι στον «αγώνα» αυτόν η εξελικτική θεώρηση μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη.
Η αυτοκτονία της Ραλλούς Σμολένσκη
Φύλλα 28ης και 29ης Ιουνίου 1905 των εφημερίδων: Αι Αθήναι, Ακρόπολις, Άστυ, Εμπρός, Εστία, Σκριπ, Χρόνος [i]
Στις 28 Ιουνίου 1905, μια είδηση συντάραξε την αθηναϊκή κοινωνία. Αυτοκτόνησε μέσα στο Πρώτο Νεκροταφείο μια από τις πιο ωραίες κόρες των Αθηνών, η Ραλλού, κόρη του στρατηγού Κωνσταντίνου Σμολένσκη.
Οι φλέβες του ορυχείου
Τάκης Θεοδωρόπουλος, Το ξυπόλητο σύννεφο, Ωκεανίδα, Αθήνα 2010, 400 σελ.
Τάκης Θεοδωρόπουλος, Βερονάλ, Μεταίχμιο, Αθήνα 2015, 170 σελ.
Τάκης Θεοδωρόπουλος, Σελάνα, Μεταίχμιο, Αθήνα 2018, 368 σελ.
Τι είναι συγγραφικά ο Τάκης Θεοδωρόπουλος; Τι είδους μυθιστόρημα υπηρετεί; Γιατί επιδιώκει τις συγκρούσεις, όχι μόνο πολιτικές (όπως κάνει στην αρθρογραφία του στην Καθημερινή) αλλά και συγγραφικές; Πόσο απαραίτητη είναι η χρήση εκ μέρους του της ειρωνείας; Πώς εκφράζεται η αγωνία του για την ουσία; Τι είναι η κλασική αρχαιότητα και, ιδίως, τα κείμενά της; Πώς η δημιουργία μπορεί να μετατραπεί σε υπαρξιακή περιπέτεια; Η υπόγεια διαδρομή ενός προκλητικού και ρομαντικού σκοπευτή. [ΤΒJ]
Αυτοί που χάθηκαν κι αυτή που σώθηκε
Μαρία Μαμαλίγκα, Μερκάντο. Νουβέλα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2024, 132 σελ.
Στις 23 Ιουλίου 1944 εκτοπίστηκαν 1.661 Εβραίοι της Ρόδου. Τους υποχρέωσαν να ανεβούν σε τρία πλοία του εμπορικού ναυτικού, τα οποία πήγαν στη Λέρο για να παραλάβουν από κει τον μοναδικό Εβραίο του νησιού και να ανεφοδιαστούν. Στη συνέχεια, μαζί με ακόμα ένα πλοίο στο οποίο επέβαιναν οι 98 Εβραίοι της Κω, έφτασαν στον Πειραιά. Από εκεί, όλοι επιβιβάστηκαν σε τρένα και αποτελούν την τελευταία αποστολή Ελλήνων Εβραίων με προορισμό το Άουσβιτς. Η νουβέλα Μερκάντο της Μαρίας Μαμαλίγκα δεν είναι ιστορικό βιβλίο, έκανε όμως πολύ μεγάλη ιστορική έρευνα για να το γράψει. [ΤΒJ]