Κωνσταντίνος Μπαλατσός

Η νέα τάση που αναφύεται βαθμιαία στη δημόσια συζήτηση αφορά την –πιθανή αλλά όχι δεδομένη– ισχυρή αυτοδυναμία του Μητσοτάκη. Συγκεκριμένοι κύκλοι μετονομάζουν κάπως πονηρά την αυτοδυναμία σε παντοδυναμία, υποστηρίζοντας ότι αν ο ελληνικός λαός δώσει ξανά ισχυρή εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Μητσοτάκη, τότε αυτός θα «ερντογανοποιήσει» ή θα «ορμπανοποιήσει» τη χώρα, θα δρα ανεξέλεγκτα, αμετροεπώς και αλαζονικά. Για τούτο και επιδιώκουν από τώρα μια αδύναμη ΝΔ, ώστε να προκύψουν κυβερνήσεις συνεργασίας και να αποφευχθεί μια τάχα μου αυταρχική διολίσθηση, σαν να μην υπάρχουν ας πούμε αρκετές δικλείδες ασφαλείας από τους πολιτικούς ή τους δικαστικούς θεσμούς. Στην πραγματικότητα, αυτή η φοβία είναι ένας καλά μασκαρεμένος αντιμητσοτακισμός, ένας δούρειος ίππος αστάθειας για τη χώρα μας, καθώς υπό το προσωπείο του «πολιτικού πολιτισμού» και της «κουλτούρας συνεργασίας», το μόνο που θα προκύψει είναι μια ασταθής κυβέρνηση και πολιτική ρευστότητα. Θα εξηγήσω αμέσως το γιατί.

H εκρηκτική άνοδος της ΝΔ σε άλλοτε «κόκκινες» περιφέρειες και η ισχυρή της παρουσία σε περιοχές που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές, όπως στην περίπτωση των πυρκαγιών στην Εύβοια, όπου θα ήταν εύλογη μια ψήφος αποδοκιμασίας, νομίζω πως καθιστά επισφαλές το συμπέρασμα ότι, ξαφνικά, οι άνθρωποι εκεί έγιναν δεξιοί, κεντροδεξιοί ή φιλελεύθεροι. Μια τέτοια εκτίμηση είναι πολύ επιφανειακή για να ναι ακριβής και αδικεί το έργο της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ίσως μάλιστα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να ωριμάσουν οι σκέψεις μας και να αποκωδικοποιήσουμε τον πολιτικό σεισμό της 21ης Μαΐου.

Με αφορμή την παρέμβαση του Αλέκου Παπαδόπουλου και τη συζήτηση που πυροδότησε στον δημόσιο διάλογο για έναν πιθανό δημοσιονομικό εκτροχιασμό, αναπόφευκτα σκέφτηκα ότι πάντοτε θα υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι θα βλέπουν ένα ζοφερό μέλλον, ακόμα και αν η ανθρωπότητα ή ένα μέρος της θα οδεύει προς τις καλύτερες μέρες της/του. Και αυτό δεν αφορά τον Παπαδόπουλο αλλά είναι ένα γενικότερο σχόλιο, καθώς συχνά-πυκνά βρισκόμαστε αντιμέτωποι με διάφορες καταστροφολογικές θεωρίες για το μέλλον της Ελλάδας.

W. Robert Connor, Θουκυδίδης, μετάφραση από τα αγγλικά: Παναγιώτα Δαούτη, επιστημονική επιμέλεια: Γιάννης Ζ. Τζιφόπουλος, Gutenberg, Αθήνα 2022, 429 σελ.

Πολύ συχνά υποστηρίζεται ότι ο Θουκυδίδης είναι ένας συγγραφέας αδιάφορος για την καταστρεπτική δίνη του πολέμου, τις συμφορές και τη γενικότερη αποθηρίωση του ανθρώπου. Αυτή η αντίληψη για τον αρχαίο ιστορικό πόρρω απέχει από την πραγματικότητα. Ο καθηγητής Connor τονίζει ότι ο Πελοποννησιακός Πόλεμος αποτέλεσε για τον Θουκυδίδη τη μεγαλύτερη κίνηση της μέχρι τότε ιστορίας, όχι λόγω του πολυπληθούς στρατιωτικού δυναμικού που κινητοποιήθηκε, μήτε για τον μεγάλο αριθμό στρατιωτικών επιχειρήσεων, αλλά επειδή γιγάντωσε την ανθρώπινη δυστυχία, φοβούμενος ότι τούτη θα επανέρχεται στις ανθρώπινες κοινωνίες όσο οι άνθρωποι δεν ασκούν έλεγχο επί των ψυχορμητών τους. Τι νέο κομίζει ο W. Robert Connor στην ανάγνωση του Θουκυδίδη; (τεύχος 137)