web only

Σωτήρης Μητραλέξης, Paul Tyson, Peter Harrison (επιμ.), Πέρα από την Επιστήμη και τη Θρησκεία – Νέες φιλοσοφικές και ιστορικές προσεγγίσεις, επίμετρο: Αθανάσιος Σ. Φωκάς, Ροπή, Θεσσαλονίκη 2021, 256 σελ.

Η συλλογή δοκιμίων, Πέρα από την Επιστήμη και τη Θρησκεία: νέες φιλοσοφικές και ιστορικές προσεγγίσεις, είναι ένα βιβλίο που μπορεί να διαβαστεί σε πολλά επίπεδα. Ο επιστημολόγος, ο ιστορικός των ιδεών, ο ειδικός στη φιλοσοφία μπορούν να αλιεύσουν επιχειρήματα και παραπομπές που θα ικανοποιήσουν τον πιο απαιτητικό ανάμεσα τους.

Το σημερινό σημείωμα περιέχει ένα μόνο εκτεταμένο γράμμα του Σωκράτη προς τη μητέρα του στο Αϊβαλί. Εκλιπαρεί να του δώσει την ευχή της για το γάμο του με την Ορτανσία. Για να υπερβεί την κύρια αντίρρησή της, η οποία είχε υπόβαθρο τη μη λήψη προίκας, κάνει μια ιστορική αναδρομή σχετικά με την προηγηθείσα μοναξιά και την ακόλουθη ανάπτυξη τού έρωτά του· αρχικά δι’ ανταλλαγής επιστολών· στη συνέχεια διά της συναντήσεώς τους στη Γαλλία.

Schaubϋhne - Thomas Ostermeier, ödipus / οιδίποδας της Maja Zade. Σκηνοθεσία: Thomas Ostermeier, σκηνικά: Jan Pappelbaum, κοστούμια: Angelika Götz, βίντεο: Matthias Schellenberg - Thilo Schmidt, μουσική: Sylvain Jacques, δραματουργία Maja Zade, φωτισμοί: Erich Schneider, παίζουν Caroline Peters (Κριστίνα), Christian Tschirner (Ρόμπερτ), Renato Schuch (Μίχαελ), Isabelle Redfern (Τερέζα). Συμπαραγωγή Schaubϋhne Berlin - Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Επίδαυρος, 3 και 5 Σεπτεμβρίου 2021 (η παράσταση της 4ης Σεπτεμβρίου διακόπηκε λόγω βροχής)

Την παράσταση συνοδεύει η έκδοση του έργου, σε μετάφραση Γιάννη Καλιφατίδη.

Γύρισα μαγεμένη από την νοτισμένη Επίδαυρο και την παράσταση του «Οιδίποδα» των Maja Zade / Thomas Ostermeier.

Πεθαίνουν οι άνθρωποι και χάρη στα φωτερά πληκτρολόγια άλλοι άνθρωποι γράφουν επιτάφιους γι’ αυτούς. Όταν ο νεκρός είναι του βεληνεκούς ενός Μίκη Θεοδωράκη, οι άλλοι άνθρωποι μαζί με τις νεκρολογίες ξαμολιούνται σε μύχιες σκέψεις και ερμηνείες. Στο απέραντο νεκρολόγιο για τον Θεοδωράκη διαβάσαμε, μεταξύ άλλων, ότι «[η] μουσική του Θεοδωράκη γοήτευσε καθόσον ήταν queer, όχι straight» (Άκης Γαβριηλίδης, Η μουσική του Θεοδωράκη γοήτευσε καθόσον ήταν queer, όχι straight | Nomadic universality).

H σύμπτωση του θανάτου του Μίκη Θεοδωράκη με το τροχαίο δυστύχημα του γνωστό τράπερ Mad Clip έφερε με περίεργο τρόπο στη δημόσια συζήτηση τι σημαίνει δημοφιλής μουσική, τι εκπροσωπεί, ποια είναι τα είδη της, οι ηλικιακές προτιμήσεις της κ.λπ. Μια σύγκριση μεταξύ δύο εντελώς διαφορετικών μουσικών και πραγματικών κόσμων, δύο θάνατοι εντελώς διαφορετικοί επιτρέπουν τη συσχέτιση δύο εννοιών καλλιτεχνικής δημιουργικότητας που δύσκολα θα περίμενε κανείς.

Εγώ τον Μίκη Θεοδωράκη τον γνώρισα στη Ζάτουνα.

Το χωριό του πατέρα μου, η Μελισσόπετρα, είναι το πρώτο μετά τη Ζάτουνα. Το ηλεκτρικό και το οδικό δίκτυο σταματάνε εκεί. Από εκεί, μουλάρια και λάμπες πετρελαίου.

Μαθητής Γυμνασίου φεύγω από το χωριό δύο ώρες ποδαρόδρομο. Πάω στη Δημητσάνα να πάρω εφημερίδα για να μάθω ποιος κέρδισε το Κύπελλο, ο Ολυμπιακός ή ο Παναθηναϊκός. Τελικά το πήρε ο ΠΑΟ στην κλήρωση, 1-1 το παιγνίδι.

Απογοητευμένος με το Φως παραμάσχαλα περνάω μέσα από τη Ζάτουνα. Στο καφενείο είναι ο Μίκης, δύο νυσταλαίοι χωροφύλακες και οι άντρες του χωριού.

Με φόβο και θαυμασμό σταματάω μπροστά του. Αυτός σηκώνει τη γροθιά του και – τι μου λέει ο αθεόφοβος;

«Ολυμπιακάρα ε;»

Πουλί και πέταξα μέσα στα κατσάβραχα.

Στις 6 Οκτωβρίου 1960, ο Μίκης Θεοδωράκης παρουσίασε στην Αίθουσα Φιλελευθέρων, που βρισκόταν στην οδό Χρήστου Λαδά, στο κέντρο της Αθήνας, με πρωτοβουλία του Συλλόγου Κρητών Σπουδαστών, τις δύο διαφορετικές εκδοχές του Επιταφίου, που είχαν λίγο νωρίτερα κυκλοφορήσει σε δίσκο – ο ένας με τη Νάνα Μούσχουρη, ο άλλος με λαϊκή ορχήστρα και ερμηνευτή τον Γρηγόρη Μπιθικώτση. Παρακάτω, παρατίθεται το δημοσίευμα του Γ.Π. Σαββίδη, από το βήμα, με το οποίο περιγράφεται εκείνη η μοναδική μουσική βραδιά. Δημοσιεύονται επίσης τέσσερις ανέκδοτες φωτογραφίες από το αρχείο του Γιώργου Ζεβελάκη.

Πριν από λίγο ανακοινώθηκε η είδηση του θανάτου του κορυφαίου συνθέτη, Μίκη Θεοδωράκη. Ο εκλιπών ήταν 96 χρόνων. 

Ο Θουκυδίδης έστειλε το μήνυμα και «αμαρτίαν ουκ έχει»: οι αθηναίοι στρατηγοί θα μπορούσαν να σώσουν τον στρατό της Αθήνας στην σικελική εκστρατεία, όπου χάθηκε ο μισός ενεργός ανδρικός πληθυσμός της πόλης, αν αποφάσιζαν έγκαιρα την επιστροφή.