Οι απελάσεις ελλήνων ομογενών από την Αίγυπτο τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960 ήταν συνεχείς. Οι διωγμένοι έπρεπε να εγκαταλείψουν τη χώρα μόνο με τα απολύτως προσωπικά τους είδη.
Ο Σπύρος και η γυναίκα του Μαιρούλα δεν περιλαμβάνονται στις λίστες, αλλά ως ανεπιθύμητοι δεν αισθάνονται καλά. Αποφασίζουν να φύγουν πριν διωχθούν. Δεν είναι νέοι, βρίσκονται στις αρχές της τρίτης ηλικίας. Εκείνη παίρνει το αεροπλάνο για να φθάσει στην ασφάλεια της Αθήνας. Εκείνος μένει στην Αλεξάνδρεια για να σώσει από την περιουσία και την οικοσκευή ό,τι μπορεί να περισωθεί.
Όμως, αίφνης, ο τόπος μεταμορφώνεται, δεν διασφαλίζει την παλιά ανέφελη και γαλήνια ζωή∙ ο Σπύρος ασφυκτιά, γράφει αμέσως αυτό το πρώτο γράμμα στη γυναίκα του, ενώ εκείνη βρίσκεται ακόμη στο αεροπλάνο για την Αθήνα. Ο ρυθμός του γράμματος, εκείνες τις πρώτες ώρες, μοιάζει με δύσκολη αναπνοή.
Είναι όμως δυνατός, αντιπαραθέτει στην κακοτυχία ένα κρεσέντο αγάπης, τρυφερότητας και φροντίδας. Φανερώνεται καθαρά στις φράσεις που απευθύνει αφενός στη γυναίκα του, αφετέρου στην αδελφή του, Αγγελικούλα (είχε προηγηθεί η δική της μετακίνηση), που τώρα υποδέχεται και φιλοξενεί τη Μαιρούλα.
Επιστολή 1. Από Αλεξάνδρεια προς Αθήνα, αποστολέας: Σπύρος, παραλήπτρια: Μαιρούλα, αχρονολόγητη, πιθανόν 2 ή 9 Απριλίου 1963.
Τρίτη 4 ¼
Αγαπημένη μου Μαιρούλα. Εγυρίσαμεν[i] και δεν σε είδαμεν να φεύγης, διότι ο Νίκος εβιάζετο να γυρίση!
Χρυσό μου Μαιράκι, εγύρισα με την Χρυσώ και το σπίτι δεν με χωρά!
Νομίζω πως θα ιδώ το ωραίο κεφαλάκι σου με τους χθεσινούς γάτζους εις τα μαλάκια σου!
Είμαι όλος νεύρα, όλος λύπη! Πώς σιχαίνομαι πλέον αυτόν τον τόπον!
Εντός ολίγου θα πάω εις του Αθηναίου, της gare de Ramleh[ii] και θα περιμένω μήνυμα να φθάσατε. Ο Θεός μαζύ σου, αγαπημένη μου Μαιρούλα!
Ο Θεός να με βοηθήση να τελειώσω το γρηγορότερον και να έλθω να σας εύρω.
Μόλις πάρω το μήνυμα της αφίξεως θα τελειώσω αυτό το γράμμα, και θα είμαι πολύ πιο ήσυχος!
Θεέ μου δώσε μου δύναμιν, υπομονήν και γληγοράδα!
9 ½ το βράδυ.
Τώρα ετηλεφώνησα εις την Μίλη! Δόξα τω Θεώ το αεροπλάνον έφθασε και έφθασες εις Αθήνας αγαπημένη μου Μαιρούλα! Όλο το απόγευμα δεν ήξευρα πού να βάνω τον εαυτόν μου! Ευτυχώς επήγα εις τον Αισχύλον[iii] και έπαιξα έως τας 9¼. Εν τω μεταξύ ετηλεφώνησα και μου το είπανε! Διά να είμαι [σίγουρος] ξανατηλεφώνησα και τώρα και μου το επιβεβαίωσαν! Δόξα τω Θεώ! Τώρα θα φάω το γιαούρτι μου!
Από αύριον αρχίζει μια νέα ζωή σε νέον κόσμον σε νέον περιβάλλον! Εντός ολίγου θα έλθω κι εγώ και θα ιδής τι ωραία με την Αγγελικούλα. Θα περνούμεν!
Καλήν νύχτα και εις τας δύο
Τετάρτη πρωί 4h
Όπως τώρα τελευταίως, εσηκώθην και εργάζομαι, αλλά δεν σ’ έχω Μαιρούλα να κοιμάσαι εις την καμαρούλα σου! Η καμαρούλα σου∙ την έχω κλείσει με κλειδί από χθες το βράδυ!
Σήμερα θάσαι συγκινημένη από πολλάς απόψεις.
Εν πρώτοις, η επαφή με την νέαν ατμόσφαιραν των Αθηνών. Έπειτα τα διαβήματα που θάχης να κάνης ως και η αγωνία των αποτελεσμάτων των.
Κουράγιο, Μαιρούλα μου! Θα τα καταφέρης, θα περιμένω γράμμα για να με ειπής τι έκανες.
Εγώ σήμερα θα πληρώσω 100 LE την πρώτην δόσιν διά amballage. Χθες το απόγευμα είδα τον Khounie και συμφωνήσαμεν διά το Σάββατον η ώρα 10h το πρωί. Ειδοποίησα όλους καταλλήλως. Περιμένω και εγώ μετ’ αγωνίας τι θα μου ειπή την Πέμπτην ο Μπουφφής[iv].
Δεν ημπορώ να υποφέρω την ατμόσφαιραν της Αλεξανδρείας. Νομίζω πλέον ότι όλα μου λείπουν, όλα είναι μακρυνά! Αισθάνομαι τον εαυτό μου τόσον ξένον, σε μια πόλιν που έζησα τόσα χρόνια! Τι περίεργον φαινόμενον που είναι ο άνθρωπος! Παρ’ όλον που προχωρεί εις την ηλικίαν, τόσον περισσότερον αισθηματικός γίνεται! Καλήν επιτυχίαν αγαπούλα μου!
Σε φιλώ, σε φιλώ, μ’ όλην την καρδιά μου!
Αγαπημένη μου Αγγελικούλα
Δεν είσαι πια μόνη! Έχεις δίπλα σου την Μαιρούλα!
Τι συντροφιά καλή θα κάνετε οι δυο σας!
Ίσως εις την αρχήν, Αγγελικούλα μου, σε μερικά πράγματα, σε μερικάς συνηθείας, να μη την καταλαβαίνεις, ούτε εκείνη εσένα. Αλλά μια προσπάθεια, μια αμοιβαία υποχώρησις θα είναι ευεργετικωτάτη εκ μέρους σας! Και τότε ασφαλώς η μία θα αισθανθή πολύ βαθιά την άλλη. Είσθε και οι δυο σας πλασμένες από θαυμασίαν πάσταν ζωής!
Αγγελικούλα μου, πιστεύω να κατατοπίσης την Μαιρούλα εις όλα ό,τι έχει ανάγκη και άμα έλθω θα βάνωμεν πολλά πράγματα εμπρός.
Τα ιδικά μου δεν σου τα γράφω. Η Μαρία θα σου έχει ήδη εξηγήση όλα.
Από εσένα όμως, Αγγελικούλα, έχω πολύν καιρόν να μάθω νέα σου. Έως που να φύγω, γράψε μου μερικά πράγματα του βίου σου.
Σε φιλώ γλυκά
Μην ξεχάσης Μαρία να πας εις την Έλλη και να κανονίσης, αυτό το ζήτημα τελειωτικώς.
[i] Μάλλον εννοεί ότι γύρισαν στην Αλεξάνδρεια από το αεροδρόμιο, όπου συνόδευσαν τη Μαιρούλα για να πάρει το αεροπλάνο για την Αθήνα
[ii] Στην Αλεξάνδρεια υπήρχαν μεγάλα ελληνικά καταστήματα με τίτλο «του Αθηναίου», ένα από τα οποία ήταν στον σιδηροδρομικό σταθμό Ramleh.
[iii] Ο «Αισχύλος Αρίωνος», ήταν σωματείο της ελληνικής παροικίας στην Αλεξάνδρεια με ομώνυμο εντευκτήριο.
[iv] Υπάλληλος του Ελληνικού Προξενείου.