Παντελής Μπασάκος

Σπούδασε φιλοσοφία στην Αθήνα και στο Παρίσι. Πρωτοδίδαξε (1977) στην Αθήνα, στο Κέντρο Φιλοσοφικών Ερευνών.Έχει διδάξει στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου (1979-2014) και ως επισκέπτης καθηγητής στο φιλοσοφικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Υπήρξε συνεκδότης του περιοδικού του Κέντρου Φιλοσοφικών Ερευνών Δευκαλίων, μαζί με τους καθηγητές Παύλο Καλλιγά και Ιόλη Πατέλη. Διευθύνει, μαζί με τους καθηγητές Βασίλη Κάλφα και Γεράσιμο Κουζέλη, την έκδοση των Απάντων του Αριστοτέλη από τις εκδόσεις Νήσος, με την χορηγία του Πολιτιστικού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Κυριότερα γραπτά: L’ instance d’ aporie, essai sur Platon (1981), Επιχείρημα και Κρίση (1999), Τρεις Γλώσσες, Αριστοτέλης - Husserl - Wittgenstein (2006), Αριστοτέλης Τέχνη Ρητορική (μετάφραση και εισαγωγή, 2016).
Το σύνθημα διατυπώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980, από διανοουμένους που ήθελαν να αποδείξουν πόσο χρήσιμοι είναι στις νέες περιστάσεις, πως στην ανακατανομή της εξουσίας και του πλούτου, που είχε υποσχεθεί η Αλλαγή, έπρεπε να έχουν κάποιο μερίδιο και αυτοί.
Γιατί άραγε εκείνος ο ηγέτης γελάει εξιστορώντας το πώς πληροφορήθηκε, επίσημα, το θάνατο δύο ελλήνων αεροπόρων στην Ισπανία; Διότι συνάμα αφηγείται την ανάρρησή του στην εξουσία, είναι η πρώτη φορά που χτύπησε εκείνο το τηλέφωνο, ήταν το κουδούνισμα που έμπρακτα του είπε: είσαι ο πρωθυπουργός. Ετούτο ήταν γι' αυτόν το ουσιώδες.
Η πολιτική θεωρία της αξιωματικής αντιπολίτευσης, από την επομένη των τελευταίων εκλογών, έχει ως κεντρική έννοια τους «αρμούς της εξουσίας». Θέλει να τους καταλάβει, κοντολογίς δηλαδή να καταργήσει το κράτος δικαίου. Αυτό μας υπόσχεται πως θα κάνει, αν εκλεγεί.
Το κόμμα της Αριστεράς έχει μεγαλοστέλεχος που θέλει στο όνομα του λαού να δέσει τη δημοκρατία, να της μάθει να φέρεται. Πείτε το παλαιοκομμουνιστή, πείτε το Χρυσαυγίτη, λίγη σημασία έχει. Μεθαύριο λοιπόν ή αντιμεθαύριο, μάλλον θα τον διαγράψει. Όμως αυτή δεν είναι μια απλή αποπομπή, κάποιου που τον πιάσαμε να παρανομεί.
Δεν είναι πως δεν έχει εργαστεί ποτέ στην ζωή του. Αντίθετα, εργάζεται συνέχεια, σε αντικείμενο που έχει απασχόληση 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, επτά μέρες τη βδομάδα. Και να τον ξυπνήσεις στην μέση της νύχτας θα ανταποκριθεί.
Το ποδήλατο που δεν κινείται πέφτει. Το όχημα αυτής της Aριστεράς είναι φαίνεται πολύ πιο ασταθές: θα καταρρεύσει αν δεν επιταχύνει συνεχώς, και δη χωρίς να βλέπει πού πατά και πού πηγαίνει - μέχρι και την κατάργηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας εξαγγέλλει.
Ωστόσο, ετούτο το τόσο παράφωνο κρεσέντο δεν το υπαγορεύει η πολιτική (ποια πολιτική;) του κόμματος. Εκείνο που απειλείται με κατάρρευση είναι η χάρτινη εξουσία του 99,5%, αυτή η υπερβολή, που η εκλογική αποτυχία θα δείξει, με γέλιο που μάλλον θα είναι βροντερό, πόσο είναι κωμική.
Το σαρκίο του υπερασπίζεται ο μικρός αρχηγός του απόλυτου ποσοστού, χάριν αυτού θα τα παίξει όλα για όλα. Αυτή τη φορά όχι την τύχη της χώρας - αλλά ούτε και του πολιτέυματος, διότι μάλλον ειρωνικά χαμόγελα προκαλεί η φάλτσα του φωνή.
Με το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 βρέθηκα σε δύσκολη θέση. Ως νομικός, γνώριζα πως είναι συνταγματικά μετέωρο, καταλάβαινα ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις – που η πρόληψη ή η θεραπεία τους θα απαιτούσε ισχυρές δόσεις αυθαιρεσίας και αυταρχισμού. Είχα δηλαδή σχηματίσει την πεποίθηση πως μόνο κακά μπορεί να σωρεύσει στον τόπο. Όμως εγώ στήριζα την κυβέρνηση, με στήριζε και αυτή. Επειδή, ως δημόσιο πρόσωπο, ήμουν αρκούντως αναγνωρίσιμος, το να εκφράσω τη θέση μου αυτή δημόσια θα είχε αντίκτυπο αρνητικό για την κυβέρνηση και το κόμμα.
Για να κατανοήσουμε τι ακριβώς κάνει η πρόεδρος του συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, με τη δημοσίευση του υβριστικού «αρχαιολογικού ευρήματός» της, ας αναλογιστούμε τα εξής:
Πώς άραγε θα αντιδρούσε ο πρόεδρος του Ιατρικού συλλόγου, αν κάποιος του πρότεινε να δημοσιοποιήσει ένα έγγραφο, με όλα τα στοιχεία μιας κανονικής ιατρικής γνωμάτευσης, που να αναφέρεται με αισχρό τρόπο σε έναν πολιτικό αρχηγό;
Πώς θα αντιδρούσε ο πρόεδρος ενός δικηγορικού συλλόγου στην αντίστοιχη πρόταση, με χρήση μίμησης δικανικού εγγράφου, ή ο πρόεδρος της Ενώσεως δικαστών, με χρήση μίμησης δικαστικής αποφάσεως, και παρόμοια αισχρή αναφορά;
Είναι κάποια πράγματα που η οικογένεια δεν τα μπορεί. Οι γονείς μου καλά γράμματα εγνώριζαν και ψυχανάλυση εδιάβαζαν, τη δεκαετία του 1950. Ήταν κοσμογυρισμένοι και πολύγλωσσοι, και οι φίλοι τους αντίστοιχοι. Κι όμως, στο σπίτι τους, και στο κοινωνικό τους περιβάλλον, τα αγόρια τους μεγάλωναν με τον φόβο μήπως εκπέσουν της αρρενωπότητας, που δεν ήταν απλώς το φύλο τους, ήταν το προνόμιό τους, μια ιδιαίτερη αξία και τα λοιπά και τα λοιπά, ας μη φλυαρώ για τα γνωστά. Έσχατη έκπτωση από αυτή την αξία, η ομοφυλοφιλία.