Παντελής Μπασάκος
Σπούδασε φιλοσοφία στην Αθήνα και στο Παρίσι. Πρωτοδίδαξε (1977) στην Αθήνα, στο Κέντρο Φιλοσοφικών Ερευνών.Έχει διδάξει στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου (1979-2014) και ως επισκέπτης καθηγητής στο φιλοσοφικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Υπήρξε συνεκδότης του περιοδικού του Κέντρου Φιλοσοφικών Ερευνών Δευκαλίων, μαζί με τους καθηγητές Παύλο Καλλιγά και Ιόλη Πατέλη. Διευθύνει, μαζί με τους καθηγητές Βασίλη Κάλφα και Γεράσιμο Κουζέλη, την έκδοση των Απάντων του Αριστοτέλη από τις εκδόσεις Νήσος, με την χορηγία του Πολιτιστικού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Κυριότερα γραπτά: L’ instance d’ aporie, essai sur Platon (1981), Επιχείρημα και Κρίση (1999), Τρεις Γλώσσες, Αριστοτέλης - Husserl - Wittgenstein (2006), Αριστοτέλης Τέχνη Ρητορική (μετάφραση και εισαγωγή, 2016).
Το ποδήλατο που δεν κινείται πέφτει. Το όχημα αυτής της Aριστεράς είναι φαίνεται πολύ πιο ασταθές: θα καταρρεύσει αν δεν επιταχύνει συνεχώς, και δη χωρίς να βλέπει πού πατά και πού πηγαίνει - μέχρι και την κατάργηση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας εξαγγέλλει.
Ωστόσο, ετούτο το τόσο παράφωνο κρεσέντο δεν το υπαγορεύει η πολιτική (ποια πολιτική;) του κόμματος. Εκείνο που απειλείται με κατάρρευση είναι η χάρτινη εξουσία του 99,5%, αυτή η υπερβολή, που η εκλογική αποτυχία θα δείξει, με γέλιο που μάλλον θα είναι βροντερό, πόσο είναι κωμική.
Το σαρκίο του υπερασπίζεται ο μικρός αρχηγός του απόλυτου ποσοστού, χάριν αυτού θα τα παίξει όλα για όλα. Αυτή τη φορά όχι την τύχη της χώρας - αλλά ούτε και του πολιτέυματος, διότι μάλλον ειρωνικά χαμόγελα προκαλεί η φάλτσα του φωνή.
Με το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου 2015 βρέθηκα σε δύσκολη θέση. Ως νομικός, γνώριζα πως είναι συνταγματικά μετέωρο, καταλάβαινα ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις – που η πρόληψη ή η θεραπεία τους θα απαιτούσε ισχυρές δόσεις αυθαιρεσίας και αυταρχισμού. Είχα δηλαδή σχηματίσει την πεποίθηση πως μόνο κακά μπορεί να σωρεύσει στον τόπο. Όμως εγώ στήριζα την κυβέρνηση, με στήριζε και αυτή. Επειδή, ως δημόσιο πρόσωπο, ήμουν αρκούντως αναγνωρίσιμος, το να εκφράσω τη θέση μου αυτή δημόσια θα είχε αντίκτυπο αρνητικό για την κυβέρνηση και το κόμμα.
Για να κατανοήσουμε τι ακριβώς κάνει η πρόεδρος του συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, με τη δημοσίευση του υβριστικού «αρχαιολογικού ευρήματός» της, ας αναλογιστούμε τα εξής:
Πώς άραγε θα αντιδρούσε ο πρόεδρος του Ιατρικού συλλόγου, αν κάποιος του πρότεινε να δημοσιοποιήσει ένα έγγραφο, με όλα τα στοιχεία μιας κανονικής ιατρικής γνωμάτευσης, που να αναφέρεται με αισχρό τρόπο σε έναν πολιτικό αρχηγό;
Πώς θα αντιδρούσε ο πρόεδρος ενός δικηγορικού συλλόγου στην αντίστοιχη πρόταση, με χρήση μίμησης δικανικού εγγράφου, ή ο πρόεδρος της Ενώσεως δικαστών, με χρήση μίμησης δικαστικής αποφάσεως, και παρόμοια αισχρή αναφορά;
Είναι κάποια πράγματα που η οικογένεια δεν τα μπορεί. Οι γονείς μου καλά γράμματα εγνώριζαν και ψυχανάλυση εδιάβαζαν, τη δεκαετία του 1950. Ήταν κοσμογυρισμένοι και πολύγλωσσοι, και οι φίλοι τους αντίστοιχοι. Κι όμως, στο σπίτι τους, και στο κοινωνικό τους περιβάλλον, τα αγόρια τους μεγάλωναν με τον φόβο μήπως εκπέσουν της αρρενωπότητας, που δεν ήταν απλώς το φύλο τους, ήταν το προνόμιό τους, μια ιδιαίτερη αξία και τα λοιπά και τα λοιπά, ας μη φλυαρώ για τα γνωστά. Έσχατη έκπτωση από αυτή την αξία, η ομοφυλοφιλία.
Τάσος Αποστολίδης (σενάριο) – Αλέκος Παπαδάτος (σχέδιο), Αριστοτέλης, μελάνωμα σχεδίων: Annie Di Donna, Ίκαρος, Αθήνα 2022, 224 σελ.
Υπάρχει τρόπος να απεικονιστεί η φιλοσοφία; Η φιλοσοφία είναι έννοιες, δεν παύει ωστόσο να είναι λόγος ζωντανός, που σχηματίζεται μέσα από αναζήτηση, διάλογο και διαμάχη. Όταν σκέφτεσαι, διάλογο αναπαριστάς με το μυαλό σου, λόγους που από κάποιους εκφέρονται – που επομένως έχουν ήθος, είναι δηλαδή καταρχήν απεικονίσιμοι. Υπ’ αυτούς τους όρους, πώς είναι ο Πλάτων; Και πώς ο Αριστοτέλης; Ο Αλέκος Παπαδάτος, στηριγμένος στο σενάριο του Τάσου Αποστολίδη, έχει τις απαντήσεις.
«Η πρόχειρη αναλογία με βάζει να σκεφτώ, ξύλινο γαϊδουράκι κρητικό. Όμως διώχνω την σκέψη, δεν είμαι δα και τίποτε σκιτζής πολιτικός, τόσο φτηνά τους άλλους να χαρακτηρίζω».*
Το «προοδευτικός» στην ονομασία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης τονίζει ακόμα μια φορά τον παραλληλισμό της Αριστεράς (όλης της της συμπεριφοράς, του λόγου της, των αφορισμών της, του φανατισμού, των εμμονών της, των επιδεικτικής ευσέβειας και της κειμηλιολατρείας της) με τη θρησκεία.
Το επίθετο «καθολικός» άρχισε να εμφανίζεται ως χαρακτηρισμός των χριστιανικών δογμάτων με το που άρχισαν οι αιρέσεις και τα σχίσματα: τα μερικά, τα μη καθολικά επέμεναν στην καθολικότητά τους
Αντίστοιχο το κίνητρο της υιοθέτησης του ονόματος «ορθοδοξία».
Κατεξοχήν αμφισβητούμενα τα δόγματα, αυτοχαρακτηρίζονται «ορθά», για να μπορούν να δικαιολογούν –τρόπος του λέγειν– τη δίωξη των διαφωνούντων.
«Προοδευτική» λοιπόν η συμπαράταξη που δεν θέλει, στο Ευρωκοινοβούλιο, να ενοχλήσει τον σφαγέα του ουκρανικού λαού. Που επισημοποιεί την «ντοκουμεντ-αρισμένη» εξύβριση και τη συνωμοσιολογία της συφοράς. Που λέει «ναι» στη μαντήλα που τώρα σκοτώνει. Που ανακαλύπτει άταφα παιδιά, που τα λένε Μαρία, την παραμονή της Παναγιάς.
Προοδευτικό λέει τον εαυτό του ό,τι πιο οπισθοδρομικό έχει ανεβεί στην κύρια σκηνή του πολιτικού μας θεάτρου.
Από μια σκοπιά, ωστόσο, και τούτο δεν λέγεται χαριτολογώντας, χάριτας οφείλουμε στο κόμμα της αξιωματικής: μας θυμίζει, πιεστικά, πως ούτε η δημοκρατία ούτε η πρόοδος είναι δεδομένα, πως δεν είναι δύσκολο να ξαναπέσουμε στο χαντάκι της του ’15, μας ξυπνάει. Χάριτας οφείλουμε, και τις εκφράζουμε: «ευχαριστούμε φίλοι, για τις προσφορές και τις προτάσεις σας, είσαστε και εσείς ένας οδηγός μας, χάρις και στο παράδειγμά σας γνωρίζουμε πια με βεβαιότητα τι πρέπει να αποφύγουμε».
«Ήταν κοντά»* σε κορυφαίον επώνυμο της Αριστεράς. Το έθνος χρωστάει στην Αριστερά, όπως χρωστάει στην Εκκλησία. Διότι δίχως αυτές, σου λέει, δεν θα είχαμε βγει ποτέ από τα χρόνια της σκλαβιάς - 400 χρόνια για τη δεύτερη, προαιώνια για την πρώτη. Για τούτο, την Αριστερά και την Εκκλησία το έθνος πρέπει να τις πληρώνει εσαεί, να τις ανέχεται σε ό,τι κάνουν, να τους σβήνει και τα χρέη. Έτσι εξηγείται η έκπληξη που δείχνει, όταν της ζητείται, αυτής, ενός προσώπου ιερού εξ αγχιστείας, να πληρώσει αυτά που χρωστά.
Το να υποστηρίζεις πως ένας πρωθυπουργός, εκλεγμένος σε πολιτεία όπου η δημοκρατία λειτουργεί, ο οποίος έχει στην χώρα του εξαιρετικά υψηλά ποσοστά αποδοχής και μεγάλη αναγνώριση στην Ευρώπη και στον κόσμο, είναι κάτι σαν Χόνεκερ ή Τσαουσέσκου και θα έχει την τύχη του τελευταίου, δεν είναι κρίση πολιτικού επιστήμονα. Είναι κουβενταρία ψεκασμένου ή/και φανατικού καφενόβιου, κάποτε και με μάτι που γυαλίζει.
Ηδονικά υβριστικά, όσο μπορείς πιο άφθονα επίθετα, σχετλιαστικά και υβριστικά.