Λάκης Δόλγερας

Γεώργιος Σκλαβούνος, Ανατομική του Ανθρώπου, τρεις τόμοι, έκδοσις 3η, βελτιωθείσα, 1ος τόμος, τύποις Σ. Ν. Ταρουσόπουλου, Αθήναι 1926

Ο Γεώργιος Σκλαβούνος γεννήθηκε το 1869 στην Τιθορέα της Λοκρίδος. Το ακαδημαϊκό  έτος 1884-85 γράφτηκε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών αρχικά στην Φιλοσοφική Σχολή και ακολούθως στη Νομική. Το επόμενο έτος 1885-86, το Πανεπιστήμιο έκλεισε λόγω γενικής επιστράτευσης, με τα γεγονότα της προσάρτησης της Ανατολικής Ρωμυλίας από τη Βουλγαρία. Ο Σκλαβούνος έφυγε στην Ευρώπη και, έπειτα από μικρό διάστημα κατά το οποίο έζησε στην Ελβετία, έφθασε στο Βίρτσμπουργκ της Βαυαρίας και σπούδασε ιατρική στο εκεί Πανεπιστήμιο. Μετά την αποφοίτησή του συνέχισε τη μελέτη και την έρευνα και απέκτησε το 1891 διδακτορικό δίπλωμα. Για δύο χρόνια εργάστηκε πρώτα στο ανατομείο του Βίρτσμπουργκ και, κατόπιν, στο ανατομείο του Πανεπιστημίου Αθηνών ως υφηγητής. Από το 1899 έγινε τακτικός καθηγητής της ανατομικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ώς το 1938.

Volker Weiderman, Ονειροπόλοι. Όταν οι συγγραφείς πήραν την εξουσία, Γερμανία, 1918, μετάφραση από τα γερμανικά: Μαρία Αγγελίδου, Άγρα, Αθήνα  2019, 325 σελ.

Όταν ανοίγει κανείς το βιβλίο Ονειροπόλοι του Φόλκερ Βάιντερμαν^[1], ιδιαίτερα αν δεν έχει διαβάσει το οπισθόφυλλο, νομίζει ότι πρόκειται για ένα παραμύθι ή για μια μυθώδη ιστορία. Όμως όχι, ο συγγραφέας σ’ αυτό το ιστορικό μυθιστόρημα κάνει μια, μέρα μέρα, ώρα ώρα, περιγραφή  του δράματος μιας αποτυχημένης επανάστασης, μάλλον άγνωστης. Της επανάστασης του Μονάχου: ενός συναρπαστικού ουτοπικού κοινωνικού πειράματος που κατέληξε σε άγρια καταστολή και σε λουτρό αίματος.

Ευάγγελος Αρεταίος, Κλωστές στην Ημισέλινο, Oξύ, Αθήνα 2023, 160 σελ.

Η Σεβντά στο νέο βιβλίο του Ευάγγελου Αρεταίου είναι ένα πραγματικό πρόσωπο. Δραπέτευσε από την Τουρκία για να μη συλληφθεί. Πίσω, έμεινε μια χώρα αυταρχική, που ο Ερντογάν συνέβαλε στον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξή της, χωρίς όμως να καταφέρει να την ενώσει. Ανδροκρατική και κλειστή κοινωνία, βλέπει με καχυποψία πρόσωπα όπως η Σεβντά και η φίλη της, η Γκιουλιστάν, με την οποία είναι ερωτευμένη. Η Σεβντά έχει ένα όνειρο για τη χώρα. Ένα όνειρο ελευθερίας. Αλλά ποιες πολιτικές δυνάμεις, και υπό ποιες συνθήκες, θα μπορούσαν να το πραγματώσουν; [TBJ]

Κωστής Παλαμάς,  Άπαντα, επιμέλεια: Κωνσταντίνος Γ. Κασίνης, Ίδρυμα Κωστή Παλαμά, Αθήνα 2018, 480 σελ.

Elizabeth Mayhew Waller Edmonds, Greek Lays, Idylls, Legends. A selection from recent and contemporary poets, Α΄ έκδοση: Trübner, 1886, Νέα έκδοση: HardPress, 2012, 316 σελ. 

Πολλοί είναι οι λόγοι που η ρουμπρίκα αυτή ασχολείται με ένα από τα πρώιμα ποιήματα του Κωστή Παλαμά, «Τα νιάτα της γιαγιάς»^[i], που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 1883 και εντάχθηκε στη συλλογή του 1885, Τα τραγούδια της πατρίδος μου.

Η πρώτη μου επαφή με τον Διονύση Σαββόπουλο έγινε πολύ παλιά, το 1965 ή 1966, σε ένα χορό των φοιτητών της Γεωπονικής. Γνώριζα από την ΕΦΕΕ τον Μανώλη Συμβουλάκη. Όταν μεταμεσονυκτίως έφτασα στην αίθουσα, το γλέντι είχε τελειώσει. Στο τραπέζι του Συμβουλάκη καθόταν κι ο Σαββόπουλος, μου τον γνώρισε. Λυπήθηκα που δεν τον άκουσα εκείνη την βραδιά. Τον ακολουθούσε μια φήμη ότι τραγουδούσε με καινούργιο τρόπο και ξεσήκωνε τους νέους.

Κώστας Μαυρουδής, Το αλάτι του Badl Ischl. Πεζά κείμενα, Κίχλη, Αθήνα 2022, 226 σελ.

Στη ρουμπρίκα «Το μικρό και το μεγάλο» δημοσιεύονται μικρά κείμενα που περιέχονται μέσα σε μεγαλύτερα και μπορούν να διαβαστούν ως αυτόνομα μικροδιηγήματα. Με το βιβλίο του Κώστα Μαυρουδή, Το αλάτι του Badl Ischl, όμως, δημιουργήθηκε πρόβλημα επιλογής, αφού το σύνολό του αποτελείται από αυτόνομα μικρά κείμενα, πράγμα που τα κάνει όλα κατάλληλα. Προέκυψε, δηλαδή, αδυναμία επιλογής.

Ιβάν Μπούνιν, Αυτοβιογραφικές Σημειώσεις, μετάφραση από τα ρωσικά: Ευγενία Κριτσέφσκαγια, επίμετρο: Κονσταντίν Παουστόφσκι, Οροπέδιο, Αθήνα 2021, 210 σελ.

Ιβάν Μπούνιν, Μέρες Καταραμένες, Μόσχα 1918 - Οδησσός 1919, μετάφραση από τα ρωσικά: Δημήτρης Β. Τριανταφυλλίδης, Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2018, 248 σελ. 

Συνεχίζουμε να παρουσιάζουμε αποσπάσματα ημερολογίων λογοτεχνών που έγραψαν και δημοσίευσαν τις εμπειρίες της διαφυγής τους από τη Ρωσία μετά την επικράτηση των μπολσεβίκων. Σήμερα, ο Ιβάν Μπούνιν.

Teffi (Nadezhda Alexandrovna Lokhvitskaya), Memories, from Moscow to the Black Sea, μετάφραση στα αγγλικά από τα ρωσικά: Robert και Elizabeth Chandler, Anne Marie Jackson, Irina Steiner, εισαγωγή: Edythe Haber, New York Review of Βooks, New York, 2016

Η Ναντέζντα Αλεξάνροβα Λοκβίσκαγια, γνωστή με το φιλολογικό ψευδώνυμο Τέφι, ήταν σατιρική ποιήτρια και συγγραφέας θεατρικών έργων και στίχων τραγουδιών στην προκομμουνιστική Ρωσία. Γεννημένη το 1872, από πατέρα καθηγητή του Ποινικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Πετρούπολης και μητέρα που είχε ιδιαίτερη αγάπη και απασχόληση με τη μουσική, ασχολήθηκε από πολύ μικρή με τα γράμματα. Δημοσίευσε ποιήματα με το κανονικό της όνομα ενώ, αργότερα, όταν πέρασε στη σατιρική ποίηση (στην οποία κυρίως διακρίθηκε), χρησιμοποιούσε αποκλειστικά το ψευδώνυμο Τέφι. Δημοσίευε σε περιοδικά κι εφημερίδες που είχαν τιράζ μέχρι κι ένα εκατομμύριο αντίτυπα. Τα έργα της είχαν μεγάλη εκδοτική επιτυχία. Έγραψε και δημοσίευσε συλλογές από χιουμοριστικές μινιατούρες, στις οποίες διακρίθηκε.  Έγινε η πιο πολυδιαβασμένη κι αγαπημένη συγγραφέας  της εποχής εκείνης (1901-1918).

Μαρίνα Τσβετάγιεβα, Γήινα Σημεία. Ημερολόγια1917-1920, μετάφραση από τα ρωσικά, πρόλογος: Ιωάννα Σαββίδου, Ηριδανός, Αθήνα 1993, 218 σελ.

Η ρωσίδα ποιήτρια Μαρίνα Τσβετάγιεβα γεννήθηκε στην Μόσχα το 1892, σε ένα μεγαλοαστικό σπίτι. Ο πατέρας της ήταν καθηγητής Καλών Τεχνών στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Η μητέρα της, διάσημη πιανίστρια, διανοούμενη, αριστοκρατικής καταγωγής με προγόνους Γερμανούς και Πολωνούς, ήταν δεύτερη σύζυγος του πατέρα της. Πολλά από τα παιδικά της χρόνια τα έζησε στη Γένοβα (λόγω φυματίωσης της μητέρας πήγαν σε θερμά κλίματα). Μετά το θάνατο της μητέρας της, το 1904, πέρασε τα εφηβικά της χρόνια στη Λωζάνη. Το 1908 σπούδασε φιλολογία στη Σορβόνη.

Οι απόψεις του Αναστάση Πεπονή και του κριτικού Αλέξ. Αργυρίου