Κριτικές

Ντόναλντ Μπάρτελμι, Κάποιοι από μας απειλούσαμε τον φίλο μας τον Κόλμπι, μετάφραση από τα αγγλικά: Γιώργος Λαμπράκος, Οκτώ, Αθήνα 2025, 112 σελ.

Εννιά απολαυστικά διηγήματα του σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα Ντόναλντ Μπάρτελμι (1931-1989) περιλαμβάνει το καλαίσθητο βιβλιαράκι με τίτλο Κάποιοι από μας απειλούσαμε τον φίλο μας τον Κόλμπι, που κυκλοφόρησε προ ολίγων ημερών από τις εκδόσεις Οκτώ σε εξαιρετική μετάφραση του Γιώργου Λαμπράκου.

Θοδωρής Γεωργακόπουλος, Μια ελληνική κλιματική κρίση. 50 απαντήσεις για την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της με απλά λόγια, χωρίς υστερίες και υπερβολές, Ψυχογιός, Αθήνα 2025, 400 σελ.

Η Ελλάδα, ως μεσογειακή χώρα με ευαίσθητα οικοσυστήματα, πυκνό αστικό ιστό και εξάρτηση από τον τουρισμό και τη γεωργία, είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην κλιματική αλλαγή, που επηρεάζει άμεσα και έμμεσα όλους τους παραγωγικούς τομείς, τη δημόσια υγεία, την ποιότητα ζωής και την εθνική οικονομία. Είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οφείλουμε να ξέρουμε για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της. Το βιβλίο του Θοδωρή Γεωργακόπουλου μας βοηθά να ξέρουμε και να αντιδράσουμε σωστά.

Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος, Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Στρεβλή πορεία, 1960-1974. Πολιτική και κουλτούρα από τη δεκαετία του ‘60 στη δικτατορία, Μεταίχμιο, Aθήνα 2024, 352 σελ.

Πώς φτάσαμε στη δικτατορία του 1967. Κατά τον ιστορικό Ευάνθη Χατζηβασιλείου, όλα όσα συνέβησαν τότε, που οδήγησαν, τελικά, στα Ιουλιανά και στην Επταετία, ήταν το αποτέλεσμα της αρχομανίας ενός παθολογικού νάρκισσου (Γεωργίου Παπανδρέου), ο οποίος είχε τόσο μεγάλη ιδέα για τις ικανότητές του που προσπάθησε να εργαλειοποιήσει έναν σκοτεινό ακροδεξιό συνωμότη στρατοκράτη (Γεώργιο Γρίβα) για να επισκιάσει πολιτικά τον προκάτοχο του (Κωνσταντίνο Καραμανλή) πετυχαίνοντας κάτι (την Ένωση Κύπρου-Ελλάδος) που ήταν πολιτικά και διπλωματικά αδύνατον να επιτευχθεί. 

Μάκης Μαλαφέκας, Deepfake, Αντίποδες, Αθήνα 2024, 224 σελ.

Ο συγγραφέας Χάρης Κρόκος δεν μπορεί πια να γράψει. Μια εισαγγελέας πρωτοδικών του δίνει κίνητρο να εμπνευστεί: του ζητάει να τη βοηθήσει να διερευνήσει μια εξτρεμιστική ακροδεξιά οργάνωση, που χρησιμοποιεί τις ηλεκτρονικές εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας για να εκβιάσουν και να πλήξουν αντιπάλους. Ένα νουάρ μυθιστόρημα αρχίζει στην Αθήνα… [ΤΒJ]

Αλέξης Πανσέληνος, Ξεχασμένες λέξεις, Μεταίχμιο,  Αθήνα 2025, 214 σελ. 

Το νέο βιβλίο του Αλέξη Πανσέληνου εξιστορεί την περιπέτεια της ζωής ενός Θανάση – του Nasso Lyras που έζησε στη Γερμανία και, ενώ μιλάει στα γερμανικά, ονειρεύεται στα ελληνικά, γι’ αυτό έρχεται η ώρα που θα συζητήσει την επιστροφή του στη γενέθλια χώρα. Μια ιστορία ταυτότητας ή, μήπως, ένα μουσικό έργο, απλό και γοητευτικό, όπως πολλά ωραία πράγματα στη ζωή μας;

Επτανησιακός Πατριωτισμός (18ος-19ος αι.). Πρόσωπα, Ιδέες, Θεσμοί και Δράσεις. Επιστημονικό συνέδριο. 12-14 Νοεμβρίου 2021, Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας. Τα πρακτικά θα κυκλοφορήσουν προσεχώς

Επί Καποδίστρια, όντως η κρατική συγκρότηση δεν προχώρησε με δάνεια, βασίστηκε όμως σε εγχώριους πόρους και σε πολύ σημαντικές μη δανειακές εξωτερικές ενισχύσεις.

Claudia Durastanti, Η Ξένη. Μυθιστόρημα, μετάφραση από τα ιταλικά: Ζωή Μπέλλα-Αρμάου, Gutenberg, Αθήνα 2025, 332 σελ.

Ξένη στην Αμερική, διαφορετική στην οικογένεια, αφού είναι «κανονική» με γονείς κωφούς. Η Κλαούντια Ντουραστάντι, ιταλίδα συγγραφέας, γράφει την αυτοβιογραφία της, τις αναμνήσεις δηλαδή μιας γυναίκας που δεν ανήκε πουθενά. [ΤΒJ]

Αργύρης Χιόνης, Η φωνή της σιωπής, Ποιήματα 1966-2010, Κίχλη, Αθήνα 2025, 792 σελ

Συνομιλώντας διαρκώς με τον Γιώργη Παυλόπουλο και τον Χόρχε Λουίς Μπόρχες, με τον Επαμεινώνδα Γονατά και τον Ράσελ Έντσον, όπως επίσης και με μια πλειάδα άλλων συγγραφέων, ο Αργύρης Χιόνης δημιούργησε ένα έργο ανυπέρβλητης ομορφιάς. Η φωνή της σιωπής, το σύνολο των ποιημάτων του, γραμμένων από το 1966 μέχρι το 2010, μας παραδίδονται τώρα στην άψογη τυπογραφική εμφάνιση και φιλολογική επιμέλεια για τα οποία είναι γνωστή η Κίχλη και η Γιώτα Κριτσέλη.

Γιώργος Κόκκινος, Έλλη Λεμονίδου, Κώστας Κασβίκης, Από την Ιστορία στην Ιστορική Εκπαίδευση. Αποτιμήσεις και προοπτικές. Τιμητικός τόμος για τη Μαρία Ρεπούση, Πεδίο, Αθήνα 2024, 512 σελ.^[1]

Ο τιμητικός τόμος για τη Μαρία Ρεπούση αποτελεί σημαντική συμβολή στη μελέτη της Ιστορίας και της διδασκαλίας της σε εκπαιδευτικό πλαίσιο. Το βιβλίο συνδυάζει θεωρητικές προσεγγίσεις με πρακτικές εφαρμογές, καθιστώντας το ένα πολύτιμο εργαλείο για εκπαιδευτικούς, ερευνητές και φοιτητές που ασχολούνται με την ιστορική εκπαίδευση.

Die Rothschilds – Aktien auf Waterloo (Οι Ρότσιλντ – Μετοχές στο Βατερλό). Ασπρόμαυρη ταινία μυθοπλασίας γερμανικής παραγωγής 1940. Σκηνοθεσία: Erich Waschneck. Σενάριο: Mirko Jelusich, C.M. Köhn, Gerhard T. Buchholz. Παίζουν: Erich Ponto, Carl Kuhlmann, Albert Lippert. Πρεμιέρα: 17 Ιουλίου 1940. Παραγωγή: UFA. Διάρκεια: 97΄

Για να συμβάλει στη διάδοση των αντισημιτικών πεποιθήσεων στη Γερμανία, το 1939 ο υπουργός Προπαγάνδας του Χίτλερ παράγγειλε τρεις ταινίες σε ισάριθμους καλλιτέχνες με θέμα τους την υποτιθέμενη παγκόσμια κυριαρχία των Εβραίων. Μεταξύ άλλων, η ταινία Οι Ρότσιλντ – Μετοχές στο Βατερλό είχε στόχο να δείξει την οικογένεια των τραπεζιτών Ρότσιλντ ως μισητούς πλουτοκράτες που απομυζούν το αίμα του λαού. Αλλά ο Γκέμπελς κατάφερε το αντίθετο: παρουσίασε τους τραπεζίτες που είχαν δημιουργήσει μια οικονομική αυτοκρατορία ως αξιόπιστους, προβλεπτικούς και ριψοκίνδυνους επαγγελματίες και όχι ως «φιλάργυρους Εβραίους»...

Κώστας Κωστής - Σωτήρης Ριζάς (επιμ.), Ιστορίες της Μεταπολίτευσης, Πατάκη, Αθήνα 2025, 848 σελ.

Η ανθρώπινη πραγματικότητα μπορεί να γίνει κατανοητή μόνον όταν λάβουμε υπόψη μας το πόσο σύνθετη και πολύπλοκη είναι· ουδείς μπορεί να απομονώσει την πολιτική από την οικονομία, και την κοινωνία από την πολιτική. Η θεώρηση αυτή διατυπώνεται στο οπισθόφυλλο του τόμου Οι Ιστορίες της Μεταπολίτευσης· ενός συλλογικού εγχειρήματος ιστορικών και κοινωνικών επιστημόνων, το οποίο επιχειρεί να χαρτογραφήσει πολυδιάστατα την περίοδο των πενήντα χρόνων που πέρασαν από τη μετάβαση από τη δικτατορία στην πιο σταθερή δημοκρατία που γνώρισε η νεότερη Ελλάδα.^[1] 

Jonathan Coe, Η απόδειξη της αθωότητάς μου, μετάφραση από τα αγγλικά: Άλκηστις Τριμπέρη, Πόλις, Αθήνα 2025, 480 σελ.

Μια κοπέλα τελειώνει τις σπουδές της και γυρίζει στο πατρικό της. Θέλει να γίνει συγγραφέας και θα ήθελε να αρχίσει με ένα αστυνομικό. Δεν έχει όμως έμπνευση, γι’ αυτό και λιώνει μπροστά στην τηλεόραση βλέποντας Τα φιλαράκια. Ώσπου ένας συγγραφέας, φίλος του πατέρας της, που έρχεται για ένα συνέδριο, βρίσκεται μικρός – και αυτό μοιάζει με χτύπημα της έμπνευσης στην πόρτα της συγγραφέα. Το τελευταίο βιβλίο του Τζόναθαν Κόου δύσκολα θα απογοητεύσει ακόμη και τον πιο απαιτητικό από τους αναγνώστες του. [ΤΒJ]