Σύνδεση συνδρομητών

Ποίηση

Ο Φιλίπ Ζακοτέ και η σύζυγός του Ανν-Μαρί τη δεκαετία του 1980. Φωτογραφία: Michel Cokelaere.

Philippe Jaccottet, Το τετράδιο της χλόης, μετάφραση από τα γαλλικά: Ιωάννα Κωνσταντουλάκη-Χάντζου, Άγρα, Αθήνα 2015, 91 σελ.

 Philippe Jaccottet, Καπνός και κρύσταλλο. Ποιήματα 1946-1967, μετάφραση από τα γαλλικά: Θανάσης Χατζόπουλος, Τυπωθήτω, Αθήνα 2006, 213 σελ.

Στις 24 Φεβρουαρίου 2021 πέθανε στο σπίτι του στην Γκρινιάν της Νότιας Γαλλίας, σε ηλικία 95 ετών, ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της γαλλικής γλώσσας, ο Φιλίπ Ζακοτέ (Philippe Jaccottet). Ο κατάλογος του έργου του περιλαμβάνει δεκάδες ποιητικές συλλογές κι ανθολογίες, μεταφράσεις σπουδαίων κειμένων της παγκόσμιας γραμματείας, κριτικά δοκίμια για τη λογοτεχνία και την τέχνη, χρονογραφήματα στον Τύπο, όπως επίσης και σύντομα πεζά (récit). Ενδεικτικό της σπουδαιότητας του ποιητή είναι το γεγονός ότι ο Ζακοτέ είναι ο τρίτος ποιητής, μετά τον Σαιν-Τζων Περς (Saint John Perse) και τον Ρενέ Σαρ (René Char), του οποίου το έργο συγκαταλέχθηκε στην εκλεκτή σειρά Bibliothèque de la Pléiade ενόσω ο δημιουργός βρισκόταν εν ζωή.

19 Μαϊος 2021
Πορτραίτο του Φρήντριχ Σίλλερ από τον Ludovike Simanowiz (1794).

Friedrich Schiller, Επιλογή από το έργο του, εισαγωγή, επιλογή, μετάφραση: Κώστας Ανδρουλιδάκης, στιγμή, Αθήνα 2015, 141 σελ.

Ο τόμος που παρουσιάζεται αποτελεί μέρος της εξαιρετικά πλούσιας πλέον σειράς με τίτλο «Στοχασμοί», των εκδόσεων στιγμή. Πρόκειται για τον 34ο τόμο μιας σειράς την επιμέλεια της οποίας έχει ο Ν.Μ. Σκουτερόπουλος. Η σειρά διακρίνεται τόσο για την τολμηρή επιλογή κειμένων (που ξεφεύγουν από τα στενά όρια ενός κλάδου) όσο και για την ιδιαίτερη, σπάνια πλέον, ποιότητα και καλαισθησία της: χαρτί chamois 120 γραμμαρίων και άκοπες σελίδες, εκτύπωση σε ένα φιλικό για τον αναγνώστη κρεμ χαρτί και κόκκινα στοιχεία και κοσμήματα στον τίτλο και στον κολοφώνα.

14 Μαϊος 2021
O Τ.Σ. Έλιοτ φωτογραφημένος από τη Λαίδη Ottoline Morrell.

Τ.Σ. Έλιοτ, Η άγονη γη, εισαγωγή - μετάφραση από τα αγγλικά - σημειώσεις: Χάρης Βλαβιανός, Πατάκη, Αθήνα 2020, 171 σελ.

Τρία παραγγέλματα του T.Σ. Έλιοτ προς επίδοξους μεταφραστές. Με αφορμή τη νέα μετάφραση της Waste Land του από τον Χάρη Βλαβιανό.

 

12 Νοεμβρίου 2020
Ο Ίγκυ Ποπ το 1977 σε συναυλία στη Μινεάπολη.

Iggy Pop, ’Til Wrong Feels Right, Clarkson Potter Publishers, New York 2019, 287 σελ.

Καθώς ξεφυλλίζω την ογκώδη και καλαίσθητη συλλογή γεμάτη στίχους, φωτογραφίες και artwork από μισό αιώνα μεταμορφώσεων του Πνευματικού Πατέρα του Πανκ, οι απορίες μου περιστρέφονται γύρω από το What happened to punkΑκριβέστερα: πώς να προσεγγίσουμε το ερώτημα «Τι απέγινε το πανκ;» χωρίς να ξεπέσουμε σε θρηνωδίες για την απώλεια κάποιου authenticity, ή το θάνατο της ριζικής ετερότητας;

25 Σεπτεμβρίου 2020
Κική Δημουλά: ποίηση για την ακραία ασυνέχεια του θανάτου

Μέσα από τη λοξή της ματιά σε πράγματα και βεβαιότητες, η Κική Δημουλά αμφισβητεί το υπαρκτό, αυτό που φαίνεται αληθινό και τονίζει εμφατικά την ακραία ασυνέχεια του θανάτου. Επαναλαμβάνοντας τη φράση «Χαίρε των ματιών σου η ανοιχτοφοβία» αισθητοποιεί «έναν υπερρεαλισμό του καθημερινού ρεαλισμού ο οποίος δεν αποτελεί αισθητική επιλογή, αλλά επιβάλλεται στην ποιητική της Δημουλά, από τη στιγμή που συνεχώς πίσω από την πολύχρωμη επιφάνεια της καθημερινής πραγματικότητας, σταθερά διακρίνει μια φασματική υπόσταση, το κενό, το “ποτέ”, την απουσία». Αναδημοσίευση από το Books' Journal, τχ. 107, Μάρτιος 2020.

23 Μαϊος 2020
Ο Λουκάς Κούσουλας (1929-2019).

Λουκάς Κούσουλας, Ενθύμιον [Εκλογή από τα ποιήματα], Γαβριηλίδης, Αθήνα 2010, σελ. 123


Λουκάς Κούσουλας, Και μόνος και μετά πολλών [Κύκλος Γ’], Γαβριηλίδης, Αθήνα 2011, 197 σελ.

 

Ποιητής, πεζογράφος, δοκιμιογράφος, ο Λουκάς Κούσουλας, που πέθανε στις 15 Μαΐου 2019 και κηδεύτηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Σουβάλα (Πολύδροσο) του Παρνασσού, ήταν μια ξεχωριστή παρουσία στα ελληνικά γράμματα. Τα δυο βιβλία του, που περιέχουν επιλογή από τα ποιήματά του και σημαντικά δοκίμια τον φανερώνουν σε όλη την πνευματική παρουσία του. Έγραψε μακροσκελή ποιήματα-σπουδές, αφηγηματικά, σχολιαστικά, επίμονα και εξόφθαλμα «διακειμενικά», που παλαντζάρουν πλάι πλάι με τα ολιγόλογα δοκίμια του Λουκά Κούσουλα που, από την πλευρά τους, σχεδόν τραγουδιστά, επιχειρηματολογούν. Την ιδιαιτερότητά του επισήμαινε η Μαρία Τοπάλη, σε ένα κείμενο γι’ αυτόν που δημοσίευσε το μακρινό 2011. «Δεν έπαψα στιγμή να αναρωτιέμαι πώς προκύπτει ένας άνθρωπος τόσο χαριτωμένος στη ζωή και στην ποίηση», λέει σήμερα η Μαρία Τοπάλη. «Χρυσός κάθε κουβέντα που μοιράστηκα μαζί του. Θα τον κρατήσουμε με τα βιβλία κοντά μας». Έχει άραγε προγόνους στην ελληνική ποίηση τούτη η προσπάθεια, που φτάνει τώρα στην ωριμότητα; Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο τεύχος 4 του BooksJournal, Φεβρουάριος 2011.

16 Μαϊος 2019
H κασέτα με τα σουξέ, από τη δεκαετία του 1990.

Στο ξεκίνημα της δεκαετίας του 1990, ο τότε φίλος μου μου χάρισε μία κασέτα με τραγούδια του Λέοναρντ Κοέν*, όχι επειδή δεν τον ήξερα, αλλά ακριβώς επειδή συμβόλιζε όσα θέλαμε να πιστεύουμε ότι είχαμε κοινά. Νιώθαμε ευαίσθητοι, διαβασμένοι, ψαγμένοι, λίγο εκτός κατεστημένου, λίγο πιο πέρα από τους άλλους. Η σχέση δεν κράτησε, η φιλία επιβίωσε. Το ίδιο και η κασέτα. Την έχω ακούσει αμέτρητες φορές και έχει ταξιδέψει μαζί μου από την Αθήνα σε νησιά, στις Βρυξέλλες, στο Λουξεμβούργο, όπου πλέον αδρανεί επειδή δεν έχω πια κασετόφωνο, αλλά συχνά-πυκνά παίζω τα τραγούδια, με εκείνη τη σειρά, στο YouTube. Φυσικά υπήρχαν κι άλλα τραγούδια του, που δεν βρίσκονταν στην κασέτα αλλά άκουγα και εξακολουθώ να ακούω. Ο Κοέν είχε γίνει ένας από τους δικούς μου ανθρώπους. Από αυτούς που ήρεμα και σταθερά, σε βάθος χρόνου, παραμένουν στο πλάι σου και σκάβουν σιγά-σιγά μέσα σου ένα λαγούμι και βρίσκουν, κάπου στα βάθη, τη θέση τους, από την οποία δεν θα μετακινηθούν ποτέ.

28 Ιανουαρίου 2017
28 Σεπτεμβρίου 1997, Μπολόνια, Ιταλία. Ο Μπομπ Ντύλαν παίζει και τραγουδά για τον πάπα Ιωάννη Παύλο ΙΙ.

Είναι ο Μπομπ Ντύλαν ποιητής; Ένα ανούσιο ερώτημα που μετατόπισε τη συζήτηση επί της ουσίας για την απονομή του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας. Αναδημοσίευση από το Books' Journal 71, Νοέμβριος 2016. [ΤΒJ]

10 Δεκεμβρίου 2016
Ο Μπομπ Ντύλαν από τον Αλέκο Παπαδάτο.

Άραγε οι στίχοι του Μπομπ Ντύλαν “λειτουργούν μόνο υποστηριζόμενοι από τα συρματόπλεχτα ρουθούνια του”, όπως έγραψε ο κριτικός Ίαν Χάμιλτον; Ή είναι σπουδαίοι και στο χαρτί; “Yippee! I' m a poet and I know it / Hope I don' t blow it”,όπως μας τραγούδησε και ο ίδιος στο “I shall be free No. 10”. Αναδημοσίευση από το Books' Journal 71, Nοέμβριος 2016.

 

04 Δεκεμβρίου 2016
Ο Oδυσσέας Ελύτης φωτογραφημένος από τον Ανδρέα Εμπειρίκο, Άνδρος 1955.

Από τις καταβολές στις προβολές του ελυτικού λυρισμού, με ζητούμενο να δοθεί μια, πρόχειρη έστω, απάντηση στο ερώτημα αν, πόσο και πώς ο λυρισμός του Ελύτη επηρέασε τις μεταπολεμικές ποιητικές γενιές. Ένα κείμενο του Δ.Ν. Μαρωνίτη, αναδημοσίευση από το Books' Journal 22, Αύγουστος 2012.

14 Ιουλίου 2016
O Ουίλλιαμ Σαίξπηρ.

Δημοσιεύουμε τρία σονέτα του Σαίξπηρ, όπως τα μετέφρασε η Λένια Ζαφειροπούλου. Τα ποιήματα περιλαμβάνονται στην έκδοση William Shakespeare, Τα σονέτα, μετάφραση από τα αγγλικά: Λένια Ζαφειροπούλου, Gutenberg, Αθήνα 2016, 344 σελ., που κυκλοφορεί.

07 Ιουνίου 2016
6 Φεβρουαρίου 1939. Ο Γ.Χ. Ώντεν (δεξιά) φωτογραφίζεται μαζί με τον φίλο και ομότεχνό του Κρίστοφερ Ίσεργουντ.

W.H. Auden, Πένθιμο μπλουζ, μετάφραση από τα αγγλικά: Ερρίκος Σοφράς, Κίχλη, Αθήνα 2015, 72 σελ.


Η μεταφραστική περιπέτεια του Ερρίκου Σοφρά στη χώρα του Ώντεν είναι υποδειγματική. Η δεξιότητά του συμβάλλει ώστε να λιγοστέψει το πηχτό, «ψηλαφητό σκοτάδι» που περιβάλλει ακόμη στη χώρα μας έναν από τους μείζονες ποιητές του 20ού αιώνα.

16 Μαϊος 2016
Σελίδα 5 από 6