Σύνδεση συνδρομητών

Αμπντουλραζάκ Γκούρνα: ο πέμπτος νομπελίστας λογοτεχνίας από την Αφρική

Πέμπτη, 07 Οκτωβρίου 2021 17:15
O Αμπντουλραζάκ Γκούρνα.
Niklas Elmehed © Nobel Prize Outreach
O Αμπντουλραζάκ Γκούρνα.

Το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2021 απονεμήθηκε σήμερα στον Αμπντουλραζάκ Γκούρνα για την “ασυμβίβαστη και συμπονετική διείσδυσή του στις επιπτώσεις της αποικιοκρατίας και τη μοίρα του πρόσφυγα στο χάσμα μεταξύ πολιτισμών και ηπείρων”. 

Ο Γκούρνα γεννήθηκε το 1948 στην Ζανζιβάρη, η οποία σήμερα ανήκει στην Τανζανία, και ζει στην Βρετανία, όπου κατέφυγε σε ηλικία 18 ετών, ως πρόσφυγας, μετά την αιματηρή εξέγερση του 1964, όταν στρατιώτες ανέτρεψαν την νόμιμη κυβέρνηση.

Είναι ο πρώτος Αφρικανός εδώ και δύο δεκαετίες που κερδίζει το ζηλευτό βραβείο, το οποίο θεωρείται το πιο έγκριτο στον χώρο της λογοτεχνίας. Πέμπτος συνολικά μετά τους Ουόλε Σογίνκα το 1986 (Νιγηρία), Ναγκίμπ Μαχφούζ το 1988 (Αίγυπτος), και τους Νοτιοαφρικανούς Ναντίν Γκόρντιμερ (1991) και Τζον Μάξγουελ Κούτσι (2003). 

Τα συνολικά δέκα μυθιστορήματα του Αμπντουλραζάκ Γκουρνά, κανένα από τα οποία δεν έχει εκδοθεί ποτέ στα ελληνικά, αφορούν όλα την εμπειρία των μεταναστών στην Βρετανία: το βιβλίο του Ο Παράδεισος, για ένα αγόρι σε μια χώρα της νοτιοανατολικής Αφρικής που σημαδεύτηκε από την αποικιοκρατία, βρέθηκε στις λίστες του Βραβείου Μπούκερ 1994.

Μητρική γλώσσα του Γκούρνα είναι τα σουαχίλι, αλλά ο ίδιος επέλεξε τα αγγλικά ως λογοτεχνική του γλώσσα. Ο Άνερς Όλσον, πρόεδρος της επιτροπής που απένειμε το βραβείο, δήλωσε στη σημερινή συνέντευξη τύπου ότι ο Γκούρνα “αναγνωρίζεται ευρέως ως ένας από τους πλέον διακεκριμένους μετα-αποικιοκρατικούς συγγραφείς στον κόσμο”, ενώ συνέχισε λέγοντας πως: “με μεγάλη συμπόνια και επιμονή διεισδύει στις επιπτώσεις που επέφερε η αποικιοκρατία στην Ανατολική Αφρική και στις ζωές των ξεριζωμένων αφρικανών μεταναστών”. Οι χαρακτήρες στα μυθιστορήματα του Γκουρνά, ανέφερε ο Όλσον, ακροβατούν στο χάσμα μεταξύ πολιτισμών και ηπείρων, στο χάσμα μεταξύ της ζωής που αφήνουν πίσω και της ζωής που πρέπει να δημιουργήσουν, αντιμετωπίζοντας τον ρατσισμό και την προκατάληψη και αναγκασμένοι να φιμώσουν την αλήθεια ή να εφεύρουν εκ νέου τη βιογραφία για να αποφύγουν τις συγκρούσεις με την πραγματικότητα. 

Ο ίδιος ο Γκούρνα αναφέρει ότι καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ασχολήθηκε με τα ζητήματα του εκτοπισμού, της εξορίας, της ταυτότητας και του ανήκειν.

Η απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας έχει δεχθεί σφοδρή κριτική για το γεγονός ότι 95 από τους 117 Νομπελίστες ήταν από την Ευρώπη ή την Βόρεια Αμερική και μόνο 16 από αυτούς γυναίκες. Πολλοί δημοσιογράφοι αμφισβητούν ανοιχτά το κατά πόσο μπορεί να συνεχίσει έτσι ο θεσμός.

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.