Σύνδεση συνδρομητών

Παντελής Μπασάκος

Παντελής Μπασάκος

Σπούδασε φιλοσοφία στην Αθήνα και στο Παρίσι. Πρωτοδίδαξε (1977) στην Αθήνα, στο Κέντρο Φιλοσοφικών Ερευνών.Έχει διδάξει στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου (1979-2014) και ως επισκέπτης καθηγητής στο φιλοσοφικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Υπήρξε συνεκδότης του περιοδικού του Κέντρου Φιλοσοφικών Ερευνών Δευκαλίων, μαζί με τους καθηγητές Παύλο Καλλιγά και Ιόλη Πατέλη. Διευθύνει, μαζί με τους καθηγητές Βασίλη Κάλφα και Γεράσιμο Κουζέλη, την έκδοση των Απάντων του Αριστοτέλη από τις εκδόσεις Νήσος, με την χορηγία του Πολιτιστικού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Κυριότερα γραπτά: L’ instance d’ aporie, essai sur Platon (1981), Επιχείρημα και Κρίση (1999), Τρεις Γλώσσες, Αριστοτέλης - Husserl -  Wittgenstein (2006), Αριστοτέλης Τέχνη Ρητορική (μετάφραση και εισαγωγή, 2016).

Τετάρτη, 14 Ιουνίου 2023 12:53

Ανακολουθία [1]

Δεν χρειάζεται διδασκαλία για να μάθουμε να επιχειρηματολογούμε. Επιχειρηματολογούμε από τη στιγμή που χειριστήκαμε για πρώτη μας φορά το «γιατί»: «θα μου πάρεις παγωτό!» - «όχι» - «θα μου πάρεις παγωτό, γιατί αλλιώς δεν θα σε αγαπάω / γιατί αλλιώς δεν θα είσαι καλός μπαμπάς», κ.ο.κ.

Ούτε και το να επιχειρούμε να πείσουμε «κλέβοντας το λόγο στο ζύγι» χρειάζεται εκπαίδευση. Και αυτό από μικρά το κάνουμε, και το συνεχίζουμε, είτε συνειδητά είτε επειδή μας εξαπατά η επιθυμία μας να έχουμε δίκιο. Θέλεις να είσαι καλός μπαμπάς - δεν μπορείς να το αρνηθείς αυτό. Επομένως, θα πρέπει να μου πάρεις παγωτό.

Το «επομένως», που θέλει να συνδέσει τα δύο πράγματα, εδώ δεν ισχύει, στη θέση του υπάρχει ένα κενό. Όμως όταν είναι εμφατικά αληθές ή και πολύ λαμπερό αυτό που επικαλείσαι, μπορεί η λάμψη του αυτή να κρύβει το κενό.

Παρεμβαίνοντας τις προάλλες, για τα περί Ροδόπης, ο καθ’ ύλην αρμόδιος καθηγητής Δημήτρης Χριστόπουλος επικαλείται το καταληκτικό κείμενο της διάσκεψης (1990) του ΟΑΣΕ:

να ανήκει κανείς σε μια εθνική μειονότητα είναι θέμα ατομικής επιλογής του ανθρώπου και κανένα μειονέκτημα δεν μπορεί να προκύπτει από την άσκηση αυτής της επιλογής.

Να δούμε τώρα και τι συμπέρασμα εξάγει από το κείμενο αυτό, που και ισχύει και αυτονόητα είναι σωστό, ο κ. Χριστόπουλος:

από τη στιγμή που η ελληνική πολιτική στη Θράκη άλλαξε και από πολιτική διακρίσεων έγινε «ισονομία - ισοπολιτεία» οι διάφοροι μηχανισμοί ελαφρού και βαθέος κράτους βάλθηκαν να μας πουν ότι η μειονότητα δεν είναι ένα ενιαίο συμπαγές τούρκικο πράμα αλλά δύο και τρεις εθνοτικές ομάδες, «πομάκων, τσιγγάνων και τουρκογενών».

Πού πήγε και κρύφτηκε η ατομική επιλογή, πώς μπόρεσε και μετασχηματίστηκε σε ενιαίο συμπαγές «πράμα»[2]; Πώς μπόρεσε η αρχή της ατομικής επιλογής να καταντήσει, στα χέρια πολιτικού επιστήμονα, σε αρχή καταστολής, αφανισμού των άλλων μειονοτήτων; Διότι περί αυτού πρόκειται. Όταν θα θελήσει ο τσιγγάνος να κάνει χρήση του δικαιώματος, της επιλογής, να πει είμαι Έλληνας τσιγγάνος, ο πολιτικός επιστήμονας υπηρεσίας, κατά τον κ. Χριστόπουλο θα του πει «είσαι προϊόν κατασκευής του βαθέος κράτους»,  δεν υπάρχει αυτό που θέλεις να επιλέξεις να είσαι, δεν υπάρχει αυτό που είσαι.

Αυτό το συμπέρασμα βγάζει από το καταληκτικό κείμενο της διάσκεψης του ΟΑΣΕ, ο καλός πολιτικός επιστήμων.

Non sequitur, ανακολουθία ονομάζεται στη λογική, ετούτο το "κλέψιμο στο ζύγι", διασκεδαστικό σε ένα μικρό παιδί, απροσεξία στην καθημερινή χρήση του λόγου, στην επιστήμη και στην πολιτική μπορεί να είναι και ιδιοτελές και αποκρουστικό, όπως είναι και η απάτη του εμπόρου.

[1] (φιλοσ.) η ~ είναι είδος εσφαλμένου επιχειρήματος (:απουσία λογικής σύνδεσης μεταξύ προτάσεων και συμπεράσματος). Λεξικό της Ακαδημίας.

[2] Δυστυχώς δεν παρακολουθώ τις δημοσιεύσεις του κ. Χριστόπουλου (vita brevis, γαρ) – φαντάζομαι ωστόσο να έχει διευκρινίσει αυτό το «πράμα» – που για ορολογία της πολιτικής επιστήμης δεν μου μοιάζει. Ούτε πάλι πιστεύω πως  ένας επιστήμων της δικής του εμβέλειας λέει «πράμα» για να αποφύγει να πει κάποιον καθιερωμένο όρο, όπως «μειονότητα».

Η Πλεύση δεν έχει ιεραρχική δομή, συναποφασίζουν ισότιμα οι πυρήνες, ελεύθερα όπως το λέει και το όνομά τους.
Με ελευθερία που κατά τρόπον ιδανικά αρμονικόν συνδυάζεται με την ασφάλεια: οι πυρήνες ακουμπούν πάνω στη βάση της υποστήριξης που τους προσφέρει εκείνος ο πρώτος πυρήνας, ο Κεντρικός, ο τρόπον τινά γεννήτωρ τους, κι αν αυτό ακουστεί πατριαρχικό - η γεννήτριά τους, καλύτερα η ατμομηχανή, ναι η ατμομηχανή, δεν κάνουν πλεύση μόνο τα ιστιοφόρα.
Δεν κινδυνεύουν να ναυαγήσουν, να πέσουν σε τίποτε βράχια, οι οριζόντια αναπτυσσόμενοι πυρήνες, διότι αυτός ο Κεντρικός, η ατμομηχανή, δεν παύει να τους επιβλέπει, και μάλιστα με μάτι ανήσυχο και πανταχού παρόν, επειδή αυτός, που είναι των όλων η γεννήτρια, τελικά έχει την ευθύνη όλων των πυρήνων.
Τετάρτη, 07 Ιουνίου 2023 23:01

Για την ιστορία

Στις 21 Μαΐου εκηδεύθη το «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά».

Δευτέρα, 29 Μαϊος 2023 11:24

Στο πέναλτι

Είναι σαν τότε που είχε ξεχάσει τον φάκελο.

Παρασκευή, 26 Μαϊος 2023 09:38

Συνεδρίαση μονοεδρική

Μεσούσης της ανοίξεως κοντεύει να παγώσει η καρδιά μας από τον τρόμο. Ο Αρχηγός του Μεγάλου Κόμματος επικαλείται τον κίνδυνο της επερχόμενης παντοδυναμίας Μητσοτάκη.

Ικανοποίηση – επειδή δρομολογήθηκε πανηγυρικά η επανεκλογή μιας κυβέρνησης άξιας και αποτελεσματικής, ικανής να τα βγάζει πέρα σε εποχή κλυδωνισμών. Προσανατολισμένης, σταθερά και δίχως μισόλογα, προς τη Δύση, πράγμα που ειδικά τώρα μετράει πολύ.

Σάββατο, 20 Μαϊος 2023 18:58

Εγκάρδια αμοιβαία κατανόηση

– Μα η ψήφος είναι ελεύθερη και το πνεύμα όπου θέλει πνει, πώς κάνετε έτσι, τα παιδιά της Χρυσής Αυγής θα ακούσουν κι  αυτά τη συνείδησή τους.

Πέμπτη, 18 Μαϊος 2023 10:35

Ρίμπεντροφ Μολότοφ Ποιμενικό

Έγκλειστος ναζιστής ηγέτης δεν λέει στους οπαδούς του τι να ψηφίσουν, διότι, όπως αναφέρει, δεν είναι τίποτε πρόβατα για να τα σαλαγήσει.

Σάββατο, 13 Μαϊος 2023 13:40

Δημοσιογραφία

Θυμίζω –προνόμιο της παλιοσειράς– πως στον πρώτο πόλεμο του κόλπου, και καταμεσίς του πολέμου, ο Πήτερ Αρνέτ του CNN  επισκέφτηκε τον Σαντάμ Χουσεΐν στο ανάκτορό του και του πήρε συνέντευξη. Για τον πόλεμο, φυσικά, και για τα δίκια του μίλησε ο Σαντάμ.

Δεν είναι πως δεν τους καταλαβαίνει κανείς. Η σχέση με την πτέρυγα Τσαχατζόπουλου του ΠΑΣΟΚ ήταν συνθήκη πολιτικής επιβίωσης του Συνασπισμού. Εκεί προσκολλήθηκε το 3% για να αποκτήσει κάποιαν υπόσταση, αυτή ήταν η ελπίδα του να απευθυνθεί σε κάποια βάση, δραματοποιώντας στο έπακρο την αντίθεσή του προς τον Σημίτη. Στον εκσυγχρονισμό είδε η Αριστερά τον ακραίο εχθρό της: τον κίνδυνο να μείνει χωρίς τον ζωτικό της μύθο, εκείνη την ήττα, την προαιώνια, στον διαρκή εμφύλιο, για την οποία αιωνίως θα ζητάει τη ρεβάνς.

Σελίδα 4 από 11