Τεύχος 145

Micael Dahlen - Helge Thorbjørnsen, More. Numbers. Every. Day. How Figures Are Taking Over Our Lives – and Why It’s Time To Set Ourselves Free, Monoray, 2023, xix και 264 σελ.

Οι αριθμοί έχουν συνήθως μεγαλύτερο κύρος και αξιοπιστία σε σχέση με τις λέξεις. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν τους επεξεργάζεται στο ίδιο βάθος με τις λέξεις, είναι συνήθως περισσότερο σαφείς και ευκρινείς από τις συχνά πολυσήμαντες λέξεις και υποτίθεται ότι είναι αντικειμενικοί και λένε πάντα την αλήθεια. Όντως, όμως, λένε πάντα την αλήθεια;

Γιώργος Λ. Ευαγγελόπουλος, Θεωρητικές και Θετικές Επιστήμες – Οι δύο κουλτούρες και οι διατομές τους, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2022, 136 σελ.

Οι διαφορές των θεωρητικών από τις θετικές επιστήμες, υποστηρίζει ο καθηγητής Γιώργος Λ. Ευαγγελόπουλος, εκτείνονται πέρα από τα εργαλεία και τα πρωτόκολλα έρευνας που χρησιμοποιούν, αντιπροσωπεύοντας διαφορετικές «κουλτούρες». Πώς και γιατί προέκυψε αυτή η διαίρεση; Μπορούμε να ελπίζουμε ότι, μια μέρα, η τάση θα αντιστραφεί προς την κατεύθυνση ενοποίησης της γνώσης– ή κάτι τέτοιο είναι μια ουτοπία; [ΤΒJ]

James Ellroy, Πανικός. Μυθιστόρημα, μετάφραση από τα αγγλικά: Μιχάλης Μακρόπουλος, Κλειδάριθμος, Αθήνα 2022, 380 σελ.

Εδώ και μερικούς μήνες στους πάγκους των βιβλιοπωλείων βρίσκεται ο Πανικός, το τελευταίο μυθιστόρημα του Τζέιμς Ελρόι. Στις περίπου τριακόσιες σελίδες του, οι αναγνώστες θα συναντήσουν όλα τα γνώριμα μοτίβα του ελροϊκού νουάρ: μάτσο αυτοκαταστροφικοί άνδρες, δυναμικές γυναίκες, σχοινοβασία ανάμεσα στο έγκλημα και σε μια ελαστική προσωπική ηθική, βία και διαστροφή, πολιτική, διαπλοκή και διαφθορά, μαζί με «καυτά» χολιγουντιανά κουτσομπολιά, όλα γραμμένα στη γνωστή ιδιόλεκτο του συγγραφέα με τις κοφτές, ασθμαίνουσες προτάσεις.

Μιχάλης Χρυσανθόπουλος, Το αμφίσημο γέλιο στη συλλογή Ο μπιντές και άλλες ιστορίες του Μάριου Χάκκα. Μελαγχολία και ανατροπή, Άγρα, Αθήνα 2023, 224 σελ.

Το βιβλίο του Μιχάλη Χρυσανθόπουλου για τον Μάριο Χάκκα, και ιδίως για το μεσαίο βιβλίο του, τη συλλογή Ο μπιντές και άλλες ιστορίες, πριν απ’ όλα είναι μια γενναία εκκαθαριστική επιχείρηση, που αφαιρεί όσες προσχώσεις και φερτά υλικά θόλωναν τη γραφή ενός ιδιαίτερου συγγραφέα o οποίος κινήθηκε στον χώρο της Αριστεράς ως αντιδογματικός, με γραφή που αναδείκνυε την υπαρξιακή αυθεντικότητά του. [TBJ]

Ο παραλογισμός των στασιαστών και η προέλευσή του, η δυσαρέσκεια του κόμματος. Μια παρέμβαση στη συζήτηση για τις Ακυβέρνητες Πολιτείες, την Τριλογία του Στρατή Τσίρκα, και το κίνημα της Μέσης Ανατολής.

Μιχάλης Χρυσανθόπουλος, Το αμφίσημο γέλιο στη συλλογή Ο μπιντές και άλλες ιστορίες του Μάριου Χάκκα. Μελαγχολία και ανατροπή, Άγρα, Αθήνα 2023, 224 σελ.

Το βιβλίο του καθηγητή Μιχάλη Χρυσανθόπουλου για τον Μάριο Χάκκα και τη συλλογή του Ο μπιντές και άλλες ιστορίες υπενθυμίζει στον αναγνώστη τις σύνθετες, και, ενδεχομένως, έκκεντρες πνευματικές διαδρομές, που προετοίμασαν την ανανέωση της μεταπολιτευτικής πεζογραφίας μας. Στο πεδίο αυτό, θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε ρήξεις και συνέχειες, που θα φώτιζαν αλλιώς την ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας.^[1]

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΙΧ

Κείμενα: Παναγιώτης Ιωαννίδης (επιμ.), Βασίλης Αμανατίδης, Ορφέας Απέργης, Ειρήνη Βακαλοπούλου, Ειρήνη Γκόλτσιου, Άννα Γρίβα, Κορίνα Καλούδη, Δήμητρα Κωτούλα, Στέργιος Μήτας, Ιφιγένεια Ντούμη, Όλγα Παπακώστα, Χρήστος Σιορίκης

Kenneth J. Gergen, Η σχεσιακή ύπαρξη. Πέρα από τον εαυτό και την κοινότητα, μετάφραση από τα αγγλικά: Γιώργος Καλομοίρης, επιμέλεια: Φιλία Ίσαρη, Όλγα Κωνσταντίνου, Πεδίο, Αθήνα 2021, 528 σελ.

Η παραδοσιακή αντίληψη του εαυτού τον θέλει ενιαίο, αρμονικό και συνεκτικό και το ζητούμενο είναι ένας πειθαρχημένος νους. Μήπως όμως πίσω από αυτή την αρραγή πρόσοψη καιροφυλακτεί η δυσαρμονία; Μήπως ο επιτυχημένος δεσμός προϋποθέτει μετασχηματισμό του τρόπου με τον οποίον αφηγούμαστε τον κόσμο; Μήπως χρειάζεται να αντικαταστήσουμε το «εγώ», που βρίσκεται στο κέντρο της αφήγησης, από το «εμείς»;

Κάθε χρόνο η επέτειος θανάτου του Κώστα Καρυωτάκη (αυτοκτόνησε στις 21 Ιουλίου 1928, στην Πρέβεζα) γίνεται αφορμή να συζητηθεί η ζωή και το έργο του και να κατατεθούν νέα στοιχεία από τη συνεχιζόμενη φιλολογική έρευνα. Ανάμεσα στα σχετικά θέματα, περίοπτη θέση παίρνει συνήθως η σχέση του με τη Μαρία Πολυδούρη. Τις πρώτες δεκαετίες έπαιρναν μέρος και κατέθεταν την προσωπική τους ενθύμηση ομότεχνοί τους που είχαν γνωρίσει από κοντά το περιώνυμο ζευγάρι.  

Joan Sales, Αβέβαιη δόξα, μετάφραση από τα καταλανικά:  Ευρυβιάδης Σοφός, Άγρα, Αθήνα 2023, 720 σελ.

«Όλοι θα πεθάνουμε μια μέρα, ακόμα κι αν δεν υπάρχει ο πόλεμος, όμως το κακό δεν είναι τόσο ότι σκοτώνουμε ο ένας τον άλλον, όσο το μίσος. Ας σκοτωθούμε, αφού είναι υποχρέωσή μας, αλλά χωρίς μίσος. Όπως  έλεγε μια φορά ο Σολεράς, ας σκοτωθούμε σαν καλά αδέλφια». Ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για τον Ισπανικό Εμφύλιο είναι, ταυτόχρονα, κι ένα μυθιστόρημα για τη νεότητα, τη διάψευση και την ήττα. [ΤΒJ]