Οπωσδήποτε, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει εξαγγείλει θετικά μέτρα ανακούφισης του λαού, τα οποία οι λοιπές πολιτικές δυνάμεις αμφισβητούν ότι θα πραγματοποιήσει λόγω έλλειψης πόρων. Δίκιο έχουν. Ο ΣΥΡΙΖΑ παίζει πολύ καλά το κλασικό παλαιοκομματικό πολιτικό παιχνίδι υποσχέσεων που θα χρηματοδοτηθούν από τη δήθεν καταπολέμηση της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής. Όταν θα διαψευστεί, θα είναι ήδη κυβέρνηση. Μικρό όμως το κακό. Δεν υπάρχει πολιτική δύναμη που να κυβέρνησε ως σήμερα και να ανήλθε στο ύψος της παροχολογίας της.
Το πρόβλημα δεν έγκειται σε αυτά που υπόσχεται ότι θα κάνει αλλά ότι δεν θα κάνει. Το πρόβλημα έγκειται κυρίως σε αυτά που υπόσχεται ότι θα κάνει και είναι πιθανόν να κάνει. Σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την Ελλάδα, υπάρχουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που μιλούν ανοιχτά για ενδεχόμενη έξοδο από το ευρώ. Ο λαός καταλαβαίνει ότι δύσκολα αυτές οι προτάσεις θα πάρουν τη μορφή πραγματικών πολιτικών. Αποκλείεται, σκέφτεται, τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ να τις εννοούν. Ακόμη κι αν τις εννοούν, η επόμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται να τις υλοποιήσει.
Δυστυχώς, όμως, η έξοδος από το ευρώ δεν παρουσιάζεται μόνο ως πολιτική θέση που μπορεί να ανακληθεί κατά το δοκούν. Εμφανίζεται παράλληλα ως διαπραγματευτικό χαρτί στη «σκληρή διαπραγμάτευση» που ευαγγελίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Είναι μία έμμεση μπλόφα στο πόκερ που ετοιμάζεται να παίξει ο Αλέξης Τσίπρας με την Ευρώπη της Άνγκελα Μέρκελ. Σε αντίθεση με το πραγματικό πόκερ, όμως, την μπλόφα αυτή δεν μπορείς να την πάρεις πίσω. Αν η Ευρώπη τραβήξει το σκοινί, η έξοδος από το ευρώ θα είναι πια ζοφερή πραγματικότητα για την Ελλάδα.
Μάλιστα, υπάρχουν υψηλά ιστάμενοι Ευρωπαίοι που αδιαφορούν για την τύχη της Ελλάδας και ανυπομονούν να τραβήξουν το σκοινί. Η Ευρώπη έχει άλλωστε θωρακιστεί επαρκώς στο ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Αυτοί που αντιστέκονται σθεναρά είναι κυρίως όσοι πιστεύουν σε μία Ενωμένη Ευρώπη που αναδεικνύει αξίες, στηρίζεται σε θεσμούς, ενώνει τους λαούς. Η Ελλάδα, όμως, δεν επενδύει στη δυναμική της Ενωμένης Ευρώπης. Αντίθετα, επιλέγει να αναδείξει τις ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις που λειτουργούν με γνώμονα το στενό εθνικό συμφέρον.
Οποιαδήποτε διαπραγματευτική τακτική που αναδεικνύει δήθεν το συμφέρον των χωρών και όχι την προοπτική της Ενωμένης Ευρώπης ανακινεί τη συζήτηση για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Ποιος ευρωπαϊκός λαός έχει συμφέρον να συνεχίζει να χρηματοδοτεί μία αδιόρθωτη χρεωκοπημένη χώρα; Κανείς. Οι ευρωπαϊκοί λαοί χρηματοδοτούν την Ελλάδα λιγότερο από συμφέρον και περισσότερο γιατί πιστεύουν σε μία Ενωμένη Ευρώπη. Οι διαπραγματευτικές μας θέσεις είναι πιο ισχυρές κυρίως όταν επενδύουν σε αυτή την εμπιστοσύνη και όταν βασίζονται στις αρχές που επιδιώκουν να υπηρετούν οι εταίροι μας.
Εντούτοις, ο κ. Τσίπρας αρνείται να επενδύσει στην Ευρώπη ως εταίρο. Φέρεται έτοιμος να χορέψει τους Ευρωπαίους και την κ. Μέρκελ στο ταψί. Ενισχύει κατά αυτόν τον τρόπο εκείνες τις ευρωπαϊκές δυνάμεις που επιδιώκουν τη σύγκρουση και την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Σκόπιμες ή μη, οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη διαπραγμάτευση μόνο συλλογική άγνοια και ανικανότητα υποδηλώνουν. Στην καλύτερη, ενσωματώνουν ψυχροπολεμικές αρχές διαπραγμάτευσης και στη χειρότερη, στηρίζονται σε πρακτικές ανατολίτικου παζαριού. Σε καμία περίπτωση δεν αντλούν από τη σύγχρονη θεωρία και πρακτική των διαπραγματεύσεων. Πιο χαμηλές προσδοκίες για την επιτυχία μίας μελλοντικής κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ στο πεδίο της διαπραγμάτευσης δεν θα μπορούσαμε να έχουμε.
Αλλά ας δούμε και τη θετική πλευρά. Μέχρι σήμερα, προσδοκούσαμε ότι οι πολιτικοί στις κυβερνήσεις μας θα ήταν ικανοί, και διαψευστήκαμε. Τώρα, προσδοκούμε ότι οι πολιτικοί στην πιθανή μελλοντική κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα αποδειχθούν ανίκανοι. Ας ελπίσουμε ότι θα διαψευστούμε και πάλι. Αυτή τη φορά, για καλό.
