Τα ΑΕΙ της χώρας μας βρίσκονται στις διεθνείς κατατάξεις (π.χ. στην πλέον έγκυρη, που είναι το Shanghai Ranking) από τη θέση 300 και κάτω. Όταν, λοιπόν, η πλειοψηφία των διδασκόντων σε αυτά έχει διδακτορικό από ελληνικά ΑΕΙ, το μόνο που επιτυγχάνεται είναι να διαιωνίζεται ή, το πιθανότερο, να επιτείνεται η μετριότητα.
Και αυτό αποτυπώνεται ανάγλυφα στην αγορά εργασίας. Ένα Master’s από ένα μέτριο βρετανικό ή γαλλικό πανεπιστήμιο έχει σημαντικά μεγαλύτερη αξία στην ελληνική αγορά εργασίας από τα ελληνικά «διδακτορικά».
Όσο για οποιοδήποτε πτυχίο από οποιοδήποτε πανεπιστήμιο των ΗΠΑ δεν το συζητάμε. Εξαργυρώνονται με χρυσάφι. Ο απόφοιτος αμερικανικού πανεπιστημίου μένει εκτός ελληνικής αγοράς εργασίας μόνο το διάστημα το οποίο μεσολαβεί από την ώρα που προσγειώνεται το αεροπλάνο που τον φέρνει από τις ΗΠΑ μέχρι να φτάσει στον τόπο κατοικίας του...
Προ 40 ετών, η πλειοψηφία των μελών του ΔΕΠ στα ελληνικά ΑΕΙ είχαν μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών από ξένα πανεπιστήμια – αγγλικά, αμερικανικά, γαλλικά, γερμανικά κ.λπ. Το 1982 πέρασε ο νόμος πλαίσιο του ΠΑΣΟΚ για τα ΑΕΙ, αναρρήθηκαν σε καθηγητικές θέσεις οι πρώην βοηθοί που δεν είχαν μεταπτυχιακά στο εξωτερικό και, με την πάροδο των ετών, η ποιότητα του ΔΕΠ των ελληνικών ΑΕΙ καταποντίστηκε.
Υπάρχει λόγος γι’ αυτό. Αντί για παρουσίαση κάποιου θεωρητικού επιχειρήματος θα επικαλεστώ την απάντηση του Τζεφ Μπέζος σε ερώτηση δημοσιογράφου του περιοδικού WIRE, προ 15ετίας, σχετικά με τις πρακτικές προσλήψεων της amazon.com. Είπε ο Μπέζος:
Προσλαμβάνουμε μόνο υπαλλήλους που έχουν πανεπιστημιακό πτυχίο με βαθμό Α. Ποτέ με Β ή C ή D. Ο λόγος είναι απλός: όσοι έχουν πτυχίο με Α θα προσλάβουν άλλους αποφοίτους με πτυχίο με Α ή και με Β, γιατί δεν αισθάνονται απειλούμενοι από την αριστεία. Όσοι έχουν αποφοιτήσει με Β δύσκολα θα προσλάβουν αποφοίτους του Α. Πόσο μάλλον όσοι έχουν αποφοιτήσει με C ή D. Άρα, εάν δεν προσλαμβάνουμε μόνο αριστούχους, σταδιακά η εταιρεία μας θα φθίνει και θα εξαφανιστεί, γιατί κάθε εταιρεία δεν είναι παρά το σύνολο των δεξιοτήτων και της ποιότητας των ανθρώπων της.
Ο εστί μεθερμηνευόμενον στο θέμα μας: τα ελληνικά διδακτορικά δεν θα προσλάβουν διδακτορικά από το Cambridge ή το Yale ή το Stanford γιατί η σύγκρισή τους με τους συναδέλφους τους από τα κορυφαία αυτά ΑΕΙ θα είναι συντριπτικά εναντίον τους. Ergo, η ποιότητα των ελληνικών ΑΕΙ είναι κακή και βαίνει επιδεινούμενη.
Ποιος ωφελείται από αυτό το άγος; Οι πολιτικοί, οι εύποροι και η Αριστερά. Οι πολιτικοί και οι εύποροι γιατί τα παιδιά τους σπουδάζουν στο εξωτερικό και η κατάσταση αυτή εδραιώνει την κυριαρχία τους στην ελληνική κοινωνία. Η Αριστερά, γιατί όσο κατώτερης ποιότητας είναι η παιδεία τόσο ευκολότερο είναι να πουλάει την ιδεολογική πραμάτεια της: «η κανονικότητα δεν είναι ποτέ ευκαιρία για την Αριστερά»...
Ποιος βλάπτεται; Οι φτωχοί Έλληνες. Αυτοί που δεν μπορούν να στείλουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία και σε πανεπιστήμια του εξωτερικού. Αυτοί που θεωρούν το πτυχίο του ΑΕΙ σκαλοπάτι κοινωνικής και οικονομικής ανέλιξης – όπως πρέπει να είναι. Αυτοί, τέλος, που πιστεύουν ότι το ΠΑΣΟΚ και η Αριστερά ασχολούνται με τη βελτίωση του βιοτικού τους επιπέδου και ότι μάχονται για τα συμφέροντά τους.