Ο Νίκος Μαραντζίδης, η βία, η Αριστερά και η δημοκρατία

Χθες το απόγευμα, άγνωστοι έδειραν τον καθηγητή Νίκο Μαραντζίδη. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Καθημερινής, «ο κ. Μαραντζίδης βρισκόταν σε καφέ μαζί με φοιτητή του, όταν τρεις νεαροί, τον πλησίασαν και τον ρώτησαν αν είναι "εκείνος που γράφει άρθρα κατά της Αριστεράς". Στην απάντηση του κ. Μαραντζίδη ότι δεν έχει κανένα πρόβλημα να συζητήσουν οποιαδήποτε διαφωνία τους, ο ένας από τους τρεις, τού επετέθη απρόκλητα, με γροθιά στο κεφάλι για να «συνεχίσουν» οι άλλοι δύο να τον κλωτσούν στο κεφάλι και στο σώμα, όταν ο καθηγητής έπεσε στο δάπεδο. Το επεισόδιο έληξε με τους τρεις νεαρούς να διαφεύγουν τρέχοντας προς άγνωστη κατεύθυνση και τον κ. Μαραντζίδη να μεταβαίνει με κακώσεις στο νοσοκομείο. Ο ίδιος διαβεβαίωνε τους φίλους του ότι είναι καλά και εκείνοι προσπαθούσαν να τον πείσουν να καταγγείλει το περιστατικό στην αστυνομία.»

Ο καθηγητής Μαραντζίδης ήταν ένα ακόμα θύμα της ιδεολογικής μισαλλοδοξίας και του αντιδημοκρατικού πνεύματος ορισμένων στο όνομα της Αριστεράς. Έχουν προηγηθεί πολλοί άλλοι, με δημόσιο λόγο που αντιβαίνει όχι μόνο στο αριστερίστικο περιθώριο αλλά και σε πολλές θέσεις τις οποίες υιοθετεί συλλήβδην όλο το λεγόμενο αντιμνημονιακό στρατόπεδο, η πάνω και η κάτω πλατεία της «αγανάκτησης» μαζί, δηλαδή, σε ανοιχτές εκδηλώσεις ή σε ιδιωτικούς χώρους. Στα πανεπιστήμια τούς «χτίζουν» στα γραφεία τους, τους ρίχνουν γιαούρτια ή αυγά. Τις προάλλες έσπασαν το αυτοκίνητο δημοσιογράφου στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
Το έγκλημα όλων αυτών των ανθρώπων είναι ένα: η άποψή τους, που εκφράζουν είτε στο πλαίσιο της επιστήμης τους είτε στο πλαίσιο της δημόσιας πολιτικής αντιπαράθεσης, δεν αρέσει σε αυτούς που επιλέγουν να βιαιοπραγήσουν εναντίον τους. Ο Νίκος Μαραντζίδης δεν «αρέσει» επειδή αναλύει τον εμφύλιο με διαφορετικό τρόπο από εκείνον με τον οποίο τον προσεγγίζει η μυθολογία της Αριστεράς. Επειδή συγκαταλέγεται στους ιστορικούς που δημιούργησαν ένα ρεύμα αμφισβήτησης της ηρωικής αφήγησης της Αριστεράς. Σε συνέντευξη που, στο παρελθόν, είχε παραχωρήσει ο Νίκος Μαραντζίδης στον γράφοντα (εφημ. Τα Νέα, 19/6/2010, «Ηταν μια ουτοπία που έχασε τα λογικά της»), υποστηρίζει ότι

ο ιστορικός είναι υποχρεωμένος να φωτίσει αισθήματα και καταστάσεις που αφορούν την πλειοψηφία, τον μέσο άνθρωπο και όχι μόνο να καταγράφει τον ψυχισμό μιας φανατισμένης ή απελπισμένης μειοψηφίας. Εν τέλει, πολύ περισσότερο από την ηρωική διάσταση ή το ιδεολογικό πείσμα της ηγεσίας του ΚΚΕ, και ενός αριθμού στελεχών και μαχητών του ΔΣΕ, η σε βάθος μελέτη του Δημοκρατικού Στρατού αναδεικνύει μια βαθύτατη ανθρώπινη τραγωδία νέων κυρίως ανθρώπων, ανδρών και γυναικών, που κατά βάση στρατολογήθηκαν βίαια και υποχρεώθηκαν να πολεμήσουν κάτω από μια ηγεσία που δεν εμπιστεύονταν και σε έναν πόλεμο που δεν πίστευαν.

Τέτοιες απόψεις, αιρετικές πριν από μερικά χρόνια, ιδιαίτερα διαδεδομένες πλέον στην κοινότητα των ιστορικών, ενοχλούν πολλούς. Ε, και; Από πότε απαγορεύεται ο επιστημονικός διάλογος; Από πότε απαγορεύεται ο δημοκρατικός διάλογος; Στην επιστήμη, άλλωστε, όπως και στην πολιτική, οι απόψεις δεν φιμώνονται. Στις απόψεις αντιπαρατίθενται απόψεις, στα επιχειρήματα αντιπαρατίθενται επιχειρήματα, στα στοιχεία των ερευνών αντιπαρατίθενται άλλα στοιχεία άλλων ερευνών.

Ξύλο και βία απέναντι σε απόψεις χρησιμοποιούν μόνο όσοι αντιστρατεύονται τη δημοκρατία. Η Χρυσή Αυγή είναι προφανής αντιδημοκρατική δύναμη. Χωρίς να είναι το ίδιο, φαίνεται ότι με αντιδημοκρατικό τρόπο δρουν και ορισμένοι έξαλλοι στο όνομα της Αριστεράς. Αριστεριστές στην ουσία, εκμεταλλεύονται την ανοχή στη βία ευρύτερων δυνάμεων που τις αισθάνονται συγγενείς. Δυνάμεων και προσώπων που υπεράσπισαν τη δολοφονική τρομοκρατία - ή αρνήθηκαν να την καταδικάσουν. Δυνάμεων και προσώπων που ανέχθηκαν στις διαδηλώσεις ταραχοποιά στοιχεία, δολιοφθορείς και βάνδαλους. Δυνάμεων και προσώπων που δεν καταδίκασαν τα γιαουρτώματα, τους προπηλακισμούς, τις βιαιοπραγίες εναντίον πολιτικών αντιπάλων.

Το χθεσινό περιστατικό βίας κατά του Νίκου Μαραντζίδη δεν είναι ασήμαντο ούτε περιθωριακό περιστατικό (κι ας έγινε, κατά τις μαρτυρίες, από περιθωριακούς του αριστερισμού). Έχει παρελθόν και, αν κρίνει κανείς από τους τόνους πολλών δημόσιων αντιπαραθέσεων, μπορεί να έχει συνέχεια.

Μου είναι όμως αδιανόητο να ζητείται π.χ. από τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη η στήριξη στην απόπειρα εκβίασής του, που εκείνος κατήγγειλε, κι ενώ η στήριξη αυτή, για λόγους αρχής, δίνεται απλόχερα από κάθε δημοκράτη, ανεξαρτήτως ιδεολογικής ταύτισης με τον θιγόμενο ή μη, επαναλαμβάνω ότι μου είναι αδιανόητο να μην καταδικάζει και το κόμμα του Γαβριήλ Σακελλαρίδη όσους επιχειρούν με τη βία να φιμώσουν απόψεις με τις οποίες διαφωνούν.

Αν ο ΣΥΡΙΖΑ, επισήμως, αποδοκίμαζε αυτούς που έδειραν τον καθηγητή Νίκο Μαραντζίδη, αυτό θα σήμαινε ότι το κόμμα της Αριστεράς συναντά, επιτέλους, τη δημοκρατική πραγματικότητα και τους κανόνες της. Στον ΣΥΡΙΖΑ, όπου συχνά επικαλούνται τους δημοκρατικούς κανόνες, πιστεύουν άραγε ότι η δημοκρατία είναι αλά καρτ;