Αντίπαλοι και εχθροί

Παρασκευή, 30 Ιουνίου 2023 10:48

Αρχείο The Books' Journal

Μια από τις πολλές φορές που το μνημείο των νεκρών της Μαρφίν βανδαλίστηκε. Η εχθροπάθεια επεκτεινόταν όχι μόνο στον πολιτικό διάλογο αλλά ακόμα και στην επικράτεια της μνήμης, ιδίως όταν δεν κυριαρχούσε το νόημα που έδινε στα πράγματα ο ΣΥΡΙΖΑ.

Στη δημοκρατία μας έχουμε (θέλουμε να έχουμε) πολιτικούς αντιπάλους, όχι εχθρούς. Το περιεχόμενο της αντιπαλότητάς μας με τον ΣΥΡΙΖΑ, η διαφορά μας από αυτόν, ήταν και τούτο, ή κυρίως ετούτο: το ότι ήθελε σε εμάς να έχει όχι απλώς αντιπάλους, αλλά εχθρούς.

Το ότι ο πολιτικός του λόγος ήταν ευθέως ή εμμέσως απαξιωτικός και υβριστικός δεν ήταν μια «αγενής» στυλιστική επιλογή. Ήταν η σκαλωσιά της πολιτικής του, η οποία μπορούσε να ασκείται μη έχοντας συγκεκριμένα περιεχόμενα και προγράμματα να προτείνει, επειδή ακριβώς σαν κύριο ζητούμενό της είχε το να ηττηθούν οι «φασίστες» που ήταν οχυρωμένοι στα απέναντι χαρακώματα – δηλαδή στους «αρμούς» και στους θεσμούς του πολιτεύματος.

Ο Άλκης Κούρκουλας είχε πει πως η ψήφος του 2019 ήταν για μια νέα μεταπολίτευση. Η μεταπολίτευση είναι μια ριζική αναδιάταξη και εξομάλυνση του πολιτικού σκηνικού, όπου η αντιπαλότητα έρχεται να πάρει την θέση της εχθρότητας. Το 1974 ετούτο έγινε με τη νομιμοποίηση του Κομμουνιστικού Κόμματος. Το 2019 αυτό ξεκίνησε, και ολοκληρώθηκε το 2023, με το θρυμματισμό της εμφυλιοπολεμικής πολιτικής γραμμής, με την ηχηρή απόρριψη από τους πολίτες της πολιτικής τής εχθρότητας που ακολούθησε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Με τον ηττημένο αντίπαλο είμαστε ευγενείς, επειδή ακριβώς με αυτόν δεν είμαστε εχθροί. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αυτό σημαίνει πως μέσα στην ευγένειά μας δεν ξεχνάμε το ποιος ήταν ο κύριος λόγος της διαφοράς μας.

Παντελής Μπασάκος

Σπούδασε φιλοσοφία στην Αθήνα και στο Παρίσι. Πρωτοδίδαξε (1977) στην Αθήνα, στο Κέντρο Φιλοσοφικών Ερευνών.Έχει διδάξει στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου (1979-2014) και ως επισκέπτης καθηγητής στο φιλοσοφικό τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Υπήρξε συνεκδότης του περιοδικού του Κέντρου Φιλοσοφικών Ερευνών Δευκαλίων, μαζί με τους καθηγητές Παύλο Καλλιγά και Ιόλη Πατέλη. Διευθύνει, μαζί με τους καθηγητές Βασίλη Κάλφα και Γεράσιμο Κουζέλη, την έκδοση των Απάντων του Αριστοτέλη από τις εκδόσεις Νήσος, με την χορηγία του Πολιτιστικού Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Κυριότερα γραπτά: L’ instance d’ aporie, essai sur Platon (1981), Επιχείρημα και Κρίση (1999), Τρεις Γλώσσες, Αριστοτέλης - Husserl - Wittgenstein (2006), Αριστοτέλης Τέχνη Ρητορική (μετάφραση και εισαγωγή, 2016).