Έπειτα από την επιτυχή εκτόξευση του Space Launch System/Orion της NASA τον Νοέμβριο 2022, η οποία σηματοδότησε την έναρξη της επιστροφής των Αμερικανών στη Σελήνη, η SpaceX αναμένεται να εκτοξεύσει την Πέμπτη 20 Απριλίου, σε μια δεύτερη απόπειρα, τον δικό της κατά πολύ ισχυρότερο πύραυλο, το Super Heavy/Starship, παραλλαγή του οποίου αναπτύσσει ως ανάδοχος της NASA για τις ανάγκες προσσελήνωσης αστροναυτών στο πλαίσιο της τέταρτης φάσης του Προγράμματος Artemis (2028).
Ήταν προς το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, όταν μεταφέρθηκαν στις ΗΠΑ από τη Γερμανία, υπό το μυστικό πρόγραμμα που εξουσιοδότησε ο πρόεδρος Τρούμαν με την ονομασία «Επιχείρηση Συνδετήρας – Operation Paperclip», χιλιάδες επιστήμονες και μηχανικοί προκειμένου να ενισχύσουν την έρευνα στα εθνικά στρατιωτικά προγράμματα με στόχο την επικράτηση της Αμερικής μεταπολεμικά στον στρατιωτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένου και του διαστημικού.
Μεταξύ των επιστημόνων αυτών ήταν και ο Βέρνερ φον Μπράουν, μηχανικός αεροδιαστημικής και πυραυλικής επιστήμης και πρώην μέλος του ναζιστικού κόμματος και των SS. Ο Μπράουν, διδακτορικός φοιτητής στο Πολυτεχνείο του Βερολίνου στις τεχνολογίες πυραύλων καύσης υγρών καυσίμων κατά τη δεκαετία του 1930, βρέθηκε να λαμβάνει προς το τέλος της διατριβής του υποτροφία από το ναζιστικό καθεστώς και να εργάζεται στην ανάπτυξη του πρώτου πυραύλου μεγάλου βεληνεκούς που ενέταξε στο οπλοστάσιό της η ναζιστική Γερμανία, του Vergeltunswaffe-2, γνωστού και ως V-2. Η ένταξη του Μπράουν και της ομάδας του στο Marshall Space Flight Center της NASA λειτούργησε ως «game change» για τις ΗΠΑ στο διάστημα, οδηγώντας στην ανάπτυξη δύο πυραυλικών οχημάτων, του Juno και του Saturn, που θα έστελναν αντίστοιχα τον πρώτο αμερικανικό δορυφόρο σε τροχιά τον Ιανουάριο του 1958, αλλά και τους πρώτους αμερικανούς αστροναύτες στη Σελήνη τον Ιούλιο του 1969.
Ο πύραυλος Saturn πέμπτης γενιάς υπήρξε το πρώτο και ένα από τα ισχυρότερα, σε όρους ωστικής δύναμης, οχήματα εκτόξευσης (υπερ)βαρέων φορτίων στο διάστημα, το οποίο χρησιμοποιήθηκε κυρίως στο πλαίσιο του Προγράμματος Apollo, πραγματοποιώντας 12 εκτοξεύσεις, μεταξύ 1967-1973, οι δέκα εκ των οποίων μετέφεραν πληρώματα σε τροχιά γύρω από ή στην επιφάνεια της Σελήνης.
Μετά τον τερματισμό του Προγράμματος Apollo και τον επακόλουθο παροπλισμό των πυραύλων Saturn-V, οι ΗΠΑ κατέστησαν επιχειρησιακά, ήδη από τη δεκαετία του 1980, τα μερικώς επαναχρησιμοποιούμενα Διαστημικά Λεωφορεία - Space Shuttles, για την πραγματοποίηση ανθρώπινων αποστολών στο τροχιακό περιβάλλον γύρω από τη Γη στο πλαίσιο των οποίων εγκαταστάθηκε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble αλλά και εξυπηρετήθηκαν οι ανάγκες ανεφοδιασμού του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Αν και τα διαστημικά λεωφορεία, συμπεριλαμβανομένου του αντίστοιχου σοβιετικού οχήματος Buran, δεν κατατάσσονται στην κατηγορία των οχημάτων εκτόξευσης (υπερ)βαρέος φορτίου, όπως ο Saturn-V ή ο περιορισμένης χρήσης σοβιετικός πύραυλος με την ονομασία Energia της δεκαετίας του 1980, σε κάθε περίπτωση ενίσχυσαν την ιδέα της επαναχρησιμοποίησης των οχημάτων εκτόξευσης για τις ανάγκες ανθρώπινων αποστολών, οδηγώντας σήμερα στην ανάπτυξη οχημάτων, όπως είναι ο Falcon Heavy και το υπό εκτόξευση Super Heavy/Starship της SpaceX.
Στη σημερινή εποχή του «Διαστήματος 2.0», την οποία χαρακτηρίζει η αυξανόμενη ιδιωτικοποίηση των διαστημικών δραστηριοτήτων αλλά και η έναρξη μιας νέας γενιάς ανθρώπινων αποστολών στη Σελήνη, η ανάπτυξη επαναχρησιμοποιούμενων οχημάτων αποτελεί τον καταλύτη για την πραγματοποίηση των σχεδιαζόμενων αποστολών με πιο βιώσιμο (οικονομικά) τρόπο.
Στο πλαίσιο αυτό η SpaceX αναπτύσσει το Super Heavy/Starship το οποίο αποτελείται από δύο στοιχεία, ένα πλήρως επαναχρησιμοποιούμενο όχημα εκτόξευσης, το Super Heavy, με την ικανότητα να μεταφέρει 150 τόνους ωφέλιμου φορτίου σε Χαμηλή Τροχιά (ή 250 τόνους στην περίπτωση που χρησιμοποιηθεί ως πλήρως αναλώσιμο όχημα), ενώ το δεύτερο στοιχείο αποτελείται επίσης από το επαναχρησιμοποιούμενο σκάφος Starship, δοκιμές του οποίου πραγματοποιήθηκαν από τον Δεκέμβριο του 2020 μέχρι τον Μάρτιο του 2021, οδηγώντας ένα μήνα μετά στη σύναψη ενός συμβολαίου με τη NASA δύο εναλλακτικών επιλογών, στο πλαίσιο του Προγράμματος Artemis, που περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ενός ελαφρώς παραλλαγμένου οχήματος (Starship Human Landing System) με την ικανότητα προσσελήνωσης.
Σύμφωνα με την πρώτη εναλλακτική πιθανότητα, το Starship-HLS θα πραγματοποιούσε δύο αποστολές, μια δοκιμαστική άνευ πληρώματος και μια που θα μετέφερε πλήρωμα δύο αστροναυτών στην επιφάνεια της Σελήνης κατά την τρίτη φάση του Προγράμματος Artemis (2025). Ωστόσο, τον Μάρτιο του 2022 η NASA προχώρησε στην επιλογή της δεύτερης εναλλακτικής, τροποποιώντας το αντικείμενο και μειώνοντας από 2,89 σε 1,15 δις δολάρια το ύψος της σύμβασης, στην οποία προβλέπεται η ανάπτυξη του ως άνω συστήματος προσσελήνωσης στο πλαίσιο της τέταρτης φάσης του Προγράμματος Artemis (2028) το οποίο θα έχει τη δυνατότητα πρόσδεσης στον διαστημικό σταθμό «Lunar Gateway» που θα αναπτύξει η NASA από το 2024 σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη με στόχο την βραχυπρόθεσμη αλλά και βιώσιμη παραμονή αστροναυτών σ’ αυτή.
Παρά το γεγονός ότι το επαναχρησιμοποιούμενο όχημα της SpaceX έχει τη δυνατότητα μεταφοράς βαρύτερων φορτίων σε σχέση με το SLS της NASA ενώ και το τελικό κόστος της κάθε εκτόξευσης αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 10 εκατ. δολάρια, ποσό κατά πολύ μικρότερο από εκείνο του αναλώσιμου SLS/Orion που κοστίζει περισσότερα από 4 δισ. δολάρια ανά εκτόξευση, η NASA επένδυσε και συνεχίζει να επενδύει στην ανάπτυξη δικού της οχήματος. Ο λόγος ωστόσο που η NASA δαπανά τεράστια ποσά για την ανάπτυξη του SLS δεν έχει να κάνει με το γεγονός ότι αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες της για τις ανθρώπινες διαστημικές αποστολές με την ανάθεση υπηρεσιών σε ιδιώτες (κάτι που κάνει άλλωστε), αλλά ίσως με το γεγονός ότι στους τεράστιους αυτούς προϋπολογισμούς μπορεί να περιλαμβάνεται και η έρευνα σε στρατιωτικές τεχνολογίες, κάτι που ήταν σύνηθες και την εποχή του Apollo.
Το «παράθυρο» για την πρώτη δοκιμαστική εκτόξευση του Super Heavy/Starship, άνοιξε στις 17 Απριλίου και θα διαρκέσει έως και τις 20 Απριλίου. Η πρώτη απόπειρα εκτόξευσης τη Δευτέρα αναβλήθηκε λόγω βλάβης σε μια αντλία του οχήματος, με τη SpaceX να ανακοινώνει στο Twitter πως θα επιχειρήσει μια δεύτερη απόπειρα κατά την Πέμπτη, την οποία μπορεί κανείς να παρακολουθήσει από εδώ.
