Η ηθικολογική αυτή υπεροψία (στην Ελλάδα την είπαν «ηθικό πλεονέκτημα») παράγει μια στάση, μια συμπεριφορά απέναντι στην κοινωνία, η οποία οδηγεί στο «να τοποθετούμε τον εαυτό μας πάνω από την κοινωνία. Η κοινωνία είναι άρρωστη, εμείς όμως είμαστε υγιείς. Εμείς γνωρίζουμε τι δεν πάει καλά στην κοινωνία, ωστόσο η κοινωνία είναι τόσο άρρωστη που οι υπόλοιποι δεν το αντιλαμβάνονται».
«Εμείς έχουμε δίκιο, είμαστε οι φορείς της αληθούς συνείδησης: όσοι δεν το βλέπουν εξαπατώνται από την άρρωστη κοινωνία, είναι εμποτισμένοι από ψευδή συνείδηση». Και όλο αυτό μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε «αυτάρεσκη καταγγελία της κοινωνίας, σε ηθικολογικό ελιτισμό»...
«Μα πώς μπορούμε να πούμε ότι κοινωνία είναι άρρωστη και εμείς όχι; Τι αλαζονεία! Τι ανοησία! Αν η κοινωνία είναι άρρωστη, τότε σίγουρα και εμείς οι ίδιοι είμαστε άρρωστοι. Δεν μπορούμε να τοποθετηθούμε έξω από αυτήν».
Το διαδίκτυο και τα ΜΜΕ που εκφράζουν αυτή την «ηθικολογική υπεροψία», έχουν κατακλυστεί από «ηθικά ανώτερους αγωνιστές» που κατακεραυνώνουν τους «μεταμελημένους», τους «χρήσιμους ηλίθιους» που δεν βλέπουν αυτά που οι ίδιοι πιάνουν με την πρώτη.
Δεν τους ενδιαφέρει η πολιτική αντιπαράθεση με όρους πολιτικούς, προγραμματικούς αλλά μόνον η απόδειξη της ηθικής ανωτερότητάς τους και ο ηθικός στιγματισμός των άλλων, των πρώην, των δίπλα, των απέναντι. Οι μόνοι ηθικά ακέραιοι είναι μόνον αυτοί. Και ένας ηθικά ανώτερος δεν κάνει λάθη, αλλά και αν κάνει καμιά φορά αυτά υποβαθμίζονται μέσα από το φίλτρο της ηθικής ακεραιότητας.
Έχουν ανακαλύψει ένα νέο είδος ευφυΐας, νοημοσύνης, την «ηθική νοημοσύνη»!
Αυτή η ελιτίστικη, ρατσιστική συμπεριφορά μόνο απουσία πολιτικής μπορεί να δείχνει.
Είσαι «άρρωστος» αφού η κοινωνία, η καπιταλιστική, είναι άρρωστη κι εσύ δεν το αντιλαμβάνεσαι ότι σε παρέσυρε στην αρρώστια. Αυτός όμως το βλέπει γιατί αυτός γλίτωσε επειδή είναι ο φορέας μιας σωτηριολογικής θεωρίας.
Η αλαζονεία μιας έμμονης ιδέας, ενός μεταφυσικού ηθικολογικού τάματος.
Άπαξ αριστερός, διά παντός αριστερός! Ενώ άπαξ κάτι άλλο, μόνον αν πάψεις να είσαι αυτό το άλλο, μόνο τότε ξε-αρρωσταίνεις.
Βέβαια, οι πιο άρρωστοι είναι οι «πρώην», αυτοί που τους δόθηκε η ευκαιρία να σωθούν αλλά αυτοί δεν τα κατάφεραν, λύγισαν, μεταμελήθηκαν.
Μάλλον δεν τους έδωσαν τη… σωστή συνταγή και μολύνθηκαν από τον ιό της ψευδούς συνείδησης, της παραλλαγής «μεταμελημένος», ιός που δεν τον πιάνουν τα ηθικολογικά εμβόλια.
Βέβαια, αν κάποιος πρώην επιστρέψει στην κοιτίδα, ένας που έγινε «μεταμελημένος» και «ξε-μεταμελήθηκε» (όρος απαράδεκτος, βέβαια, αλλά αν κάπου θα ταίριαζε ο χαρακτηρισμός «μεταμελημένος», αυτός θα ήταν μόνον για όσους έφυγαν και ξαναγύρισαν στο ίδιο κόμμα), τότε μάλλον έκανε το «σωστό», το «δοκιμασμένο» εμβόλιο που έλεγε και ο προάνθρωπος των Χανίων.
Οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν προβλήματα, πάντα θα έχουν, και οι άνθρωποι σε αυτές δεν χωρίζονται σε «υγιείς» και «άρρωστους» ηθικά, αλλά, στην πολιτική τυπολογία, σε φορείς διαφορετικών αντιλήψεων που συμβατικά έχουν ως φορείς τους κόμματα, οργανώσεις ή και μεμονωμένες διανοητικές εκφράσεις.
Η ηθικοποίηση της πολιτικής, σημαίνει απουσία πολιτικής, μετατρέπει την πολιτική σε αν-ηθικολογία.
Το γεγονός ότι κραυγάζουμε καθώς πέφτουμε στον γκρεμό δεν μας εγγυάται πώς θα προσγειωθούμε με ασφάλεια, ούτε εξαρτάται η εγκυρότητα της κραυγής από ένα αίσιο τέλος. Η βεβαιότητα των παλιών επαναστατών ότι η ιστορία (ή ο θεός) είναι με το μέρος μας, πέθανε… (Μισέλ Φουκώ για την «Πικρία της Ιστορίας»).
ΥΓ. Τα αποσπάσματα από το βιβλίο του John Holloway τα είχα χρησιμοποιήσει, ακριβώς αυτά, σε ένα κείμενό μου στην Αυγή το 2009, τότε που έγραφα ένα κείμενο κάθε εβδομάδα, δηλαδή τα πιστεύω (και τα έλεγα) από τότε και μάλιστα στην Αυγή με διευθυντή της τότε τον Νίκο Φίλη, ο οποίος και μου είχε ζητήσει τη συνεργασία αυτή που συνεχίστηκε για ένα χρόνο.
[1] John Holloway (1947, Δουβλίνο). Δικηγόρος, μαρξιστής κοινωνιολόγος και φιλόσοφος.
