Αυτό όμως είναι κάτι που επιβαρύνει τη θέση των θυμάτων. Έτσι, αν το συγκεκριμένο έγκλημα που συγκλονίζει τώρα την κοινή γνώμη τιμωρηθεί όπως ζητούν πολλοί με μια ποινή που θα αποκλείει κάθε ελπίδα ελευθερίας, τότε ο μελλοντικός δράστης θα φροντίσει να θανατώσει το θύμα του γιατί με αυτό τον τρόπο θα ελπίζει να αυξήσει τις πιθανότητές του να μείνει ατιμώρητος ή να μην τιμωρηθεί τόσο αυστηρά, καθώς η πιστοποίηση ενός φόνου είναι πολύ πιο δύσκολη από την πιστοποίηση ενός εγκλήματος το θύμα του οποίου είναι ακόμα σε θέση να μιλήσει.
Επίσης η προοπτική της απέλπιδος ποινής δίνει ένα επιπλέον κίνητρο στο δράστη να χρησιμοποιήσει κάθε μέσον για να αποφύγει τη σύλληψη ή, στην περίπτωση που δεν μπορεί να την αποφύγει, να πάρει όσο το δυνατόν περισσότερους μαζί του πριν εγκαταλείψει αυτόν τον κόσμο.
Αυτός είναι και ο ηθικά βαθύτερος (και όχι απλά ωφελιμιστικός) λόγος που οδήγησε στην αποβαρβαροποίηση και ενελπίδωση των ποινών, τις έκανε δηλαδή πιο ανθρώπινες – και όχι η απλοϊκή φιλανθρωπία.
Όπως και να το κάνουμε, η αιώνια τιμωρία είναι στην αρμοδιότητα άλλου. Είναι δείγμα αλαζονείας, ποταπότητας και στο τέλος άγνοιας του τι σημαίνει έγκλημα και τιμωρία η επιθυμία να μετατραπεί η ζωή επί γης σε αιώνιο πυρ.
Και τι θα γίνει με αυτούς που δεν «σωφρονίζονται»; Υπάρχουν λύσεις, όπως η διαρκής ψυχιατρική παρακολούθηση, η ενσωμάτωση σε περιβάλλοντα που αποτρέπουν την αναζωπύρωση των παθών ή η διαρκής νοσηλεία σε ανάλογα ιδρύματα. Ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να διαχειριστεί τα πάθη σε βαθμό που πρέπει να τα ικανοποιήσει μόνο με το έγκλημά του, παύει να είναι αντικείμενο θετικής σωφρονιστικής μεταχείρισης – έτσι όπως την εννοούμε σήμερα.
Όμως δεν παύει να είναι άνθρωπος.
Ενελπίδωση των ποινών για τους καταδικασθέντες. Μαζί σας.
Υπό την προϋπόθεση να είναι καλή και η ζωή των θυμάτων- όχι απλώς ανεκτή. Πως μπορεί αυτό να διασφαλιστεί;
Πιστεύετε ειλικρινά ότι οι λύσεις που προτείνετε για όσους δεν "σωφρονίζονται", μπορούν να εφαρμοστούν στην Ελλάδα;
Μαρίλια Παπαθανασίου
13 Οκτ 2022, 04:10