Οι μεμονωμένες πράξεις βίας στα Πανεπιστήμια, όσο και να μας ταράζουν, ή όσο και να προκαλούν αγανάκτηση, δεν παύουν να είναι μεμονωμένες. Και αν μας ταράζουν, είναι και διότι το επιδιώκουν, οι περισσότερες από αυτές έχουν χαρακτήρα έντονα επιδεικτικό. Δεν μπορεί ετούτο όμως να είναι λόγος για να απεμπολήσουμε το αυτοδιοίκητο, δηλαδή την ελευθερία, στο Πανεπιστήμιο.
Ωστόσο τα πράγματα δεν είναι πάντα τόσο απλά, όσο θα το ήθελε η μίμηση του ωραίου στίχου. Την ελευθερία στο πανεπιστήμιο την εξασφαλίζει το «σύνταγμά» του, ο νόμος δηλαδή που διέπει τη λειτουργία του, την εκλογή των αρχών του από τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, το άσυλο ή το μη άσυλο κ.λπ. Όμως έχουμε δει και πράξεις τις οποίες το «σύνταγμα» αυτό προστατεύει, που κατορθώνουν να καταργήσουν μέσα στο πανεπιστήμιο και την ίδια την ελευθερία.
Κορυφαίο, αλλά όχι και μοναδικό, δείγμα, η παρεμπόδιση της ψηφοφορίας στις εκλογές για τα Συμβούλια Ιδρύματος,του νόμου Διαμαντοπούλου, το 2012. Το πράγμα που παρεμποδίστηκε τότε, μέσα στους όρους του ασύλου, με σεβασμό στην αυτονομία των συλλογικοτήτων, και στο σχετικό οιονεί «εθιμικό δίκαιο» κ.λπ. ήταν η καθολική ψηφοφορία των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. Έγινε δηλαδή κανονικό πραξικόπημα, η ουσιαστική εξουσία (οι ασκούσες το μονοπώλιο της βίας ισχυρές συλλογικότητες), με την έμμεση σύμπραξη, τις περισσότερες φορές, και της πρυτανικής εξουσίας, θεώρησαν το λαό τους όχι ώριμο για να ψηφίσει και κατάργησαν τις εκλογές.
Αυτό είναι ένα, το πιο φωναχτό, από σειρά όμοιων επεισοδίων, σε μερικότερες διαφόρων τύπων εκλογές. Που συνεχίζονται, επικουρούμενα από διάφορες μορφές εκφοβισμού. Η «συνταγματική» δομή του Πανεπιστημίου, ο νόμος που διέπει τη λειτουργία του, ο οποίος καθιστά δυνατά παρόμοια πραξικοπήματα, εξακολουθεί να ισχύει.
* Στέφανος Μαλαρμέ, un coup de dés, 1897.
