Αγαπημένοι φοιτητές και φοιτήτριες, πολύ σύντομα απόφοιτοι και πτυχιούχοι μας, είμαστε, όπως γνωρίζετε, στην αρχή ενός τέταρτου κύματος της πανδημίας που μας βασανίζει εδώ και 1,5 χρόνο. Αυτό το τέταρτο κύμα, απ’ ό,τι λένε οι ειδικοί, θα είναι και το πιο σφοδρό. Η μετάλλαξη Δ δεν θα αφήσει κανέναν ή σχεδόν κανέναν ανεμβολίαστο υγιή. Όταν πρωτάκουσα αυτή την πρόβλεψη, ένιωσα κάτι το μοιραίο να πέφτει πάνω μας, κάτι το οριστικό. Είναι η ώρα ν’ αναμετρηθούμε μαζί της!
Τα παλιά χρόνια, υπήρχε ένας τρόπος να ξεπεραστεί η πανδημία: να νοσήσει το 70% του πληθυσμού. Να νοσήσει και να πεθάνει. Έτσι δημιουργείτο ό,τι ονομάζουμε σήμερα «ανοσία της αγέλης». Αυτό που σας λέω δεν συνιστά «τρομολαγνεία», το δέχονται όλες οι ιστορικές μελέτες των πανδημιών της χολέρας ή της πανώλης. Οι άνθρωποι τότε έπαιρναν τα βουνά, προσπαθούσαν να απομονωθούν, σε καλύβια ή σε πύργους, να απομακρυνθούν από τις μολυσμένες κοινότητες. Κάποιοι τα κατάφερναν, οι περισσότεροι πέθαιναν αβοήθητοι μαρτυρώντας.
Τώρα ζούμε μια πολύ ήπια εκδοχή πανδημίας. Μας κακοφαίνεται η απομόνωση, η κλεισούρα, η μάσκα, λέμε πως δεν αντέχουμε άλλο, θεωρούμε πως καταπατώνται οι στοιχειώδεις ελευθερίες μας – έχουμε την πολυτέλεια να το λέμε. Γιατί ζούμε αυτή την ήπια εκδοχή; Απλούστατα, επειδή η ιατρική έχει κάνει άλματα όσον αφορά τα φάρμακα και φυσικά τα εμβόλια. Τα εμβόλια είναι μια μεγάλη ανακάλυψη του 19ου αιώνα. Γλιτώσαμε από την παιδική θνησιμότητα χάρη σ’ αυτά, και επιπλέον εξαφανίσαμε κάποιες αρρώστιες (ευλογιά).
Ναι, η πανδημία αυτή είναι πράγματι ήπια – η Ιατρική την έκανε ήπια. Βέβαια έχουμε χάσει ήδη πολλούς συμπολίτες μας. Δεν θα ξεχάσω ποτέ μια τραγική ιστορία στην Ιταλία. Ένας καθολικός ιερωμένος που νόσησε, νομίζω ήταν γύρω στα 75, παραχώρησε τον αναπνευστήρα που ίσως τον έσωζε σε κάποιον νεότερο. Αιώνια η μνήμη αυτού που έδειξε μια τέτοια αυταπάρνηση, που θυσιάστηκε για τον πλησίον του. Αλλά δεν πρέπει να φτάσουμε σε αυτό το σημείο.
Θα σας διαβάσω την ανάρτηση που έκανε σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης ο συνάδελφος γιατρός της Ιατρικής μας Σχολής κ. Αχιλλέας Γραβάνης, υπό τον τίτλο ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΚΟΜΗ ΧΡΟΝΟΣ:
Νίκος Σύψας, λοιμωξιολόγος: Θα μολυνθούν όλοι οι ανεμβολίαστοι το φθινόπωρο. Το νέο στέλεχος είναι εξαιρετικά μολυσματικό‧ η φυσική ανοσία με πολλές απώλειες και η ανοσία με τον εμβολιασμό θα σημάνουν το τέλος της πανδημίας! Το φωνάζουμε από καιρό και μας αγνοούν, μας βρίζουν, συμπολίτες που εμφανώς δεν έχουν την γνώση. Νιώθουμε δυστυχείς. Γιατί οι αδικαιολόγητες απώλειες μας θλίβουν, αναιρούν την επιστήμη μας, όταν έχουμε τρόπο να βοηθήσουμε (δωρεάν, ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια για όλους). […] Υπάρχει ακόμη χρόνος, εμβολιαστείτε!
Μια κραυγή αγωνίας. Η απελπισία των γιατρών, η απελπισία των επιστημόνων. Σας δίνουμε, λένε, τη δυνατότητα και κάποιοι από εσάς δεν την αξιοποιείτε! Πραγματικά, ξεφεύγει από τη λογική. Γινόμαστε σαν τα κακομαθημένα παιδιά που επειδή τα έχουμε όλα δεν μας αρέσει τίποτα. Και εδώ η γνώση του παρελθόντος, που καλλιεργούμε στη ΦΣ, είναι κομβικής σημασίας: πιστεύω πως αν όλοι ήταν ενήμεροι για το τι συνέβαινε στα χρόνια των προ-προπαππούδων μας, για το γεγονός ότι οι άνθρωποι πέθαιναν σε ποσοστό 70%, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά.
Τώρα βέβαια κάποιοι σκέπτονται πως θα νοσήσουν ελαφριά. Δεν σκέπτονται όμως πως θα μεταφέρουν τον ιό σε κάποιους που θα νοσήσουν βαριά. Θα νοσήσουν, θα ταλαιπωρηθούν πολύ και ενδεχομένως (χτυπάω ξύλο!) θα πεθάνουν. Με το εμβόλιο δεν προστατεύουμε μόνο τον εαυτό μας, προστατεύουμε και τους άλλους.
Είναι ένα σημείο αυτό όπου δυστυχώς υστερούμε ως έθνος. Δεν νοιαζόμαστε και τόσο για τον πλησίον μας. Πριν περίπου ένα μήνα χρειάστηκε να παραμείνω για ένα διάστημα σε ένα ιατρικό κέντρο. Ένας ηλικιωμένος άνθρωπος, πάνω από 70, είχε μόλις αγοράσει ένα σελφ τεστ, αλλά δεν ήξερε πώς να το χρησιμοποιήσει, επειδή οι οδηγίες ήταν μόνο στα αγγλικά. Και ήθελε πολύ να το κάνει, προκειμένου να τον αφήσουν να μπει σε κλειστό χώρο για να παίξει κάποιο παιχνίδι. Καθώς από το ιατρικό κέντρο δεν μπορούσαν να αφιερώσουν χρόνο σ’ αυτόν, προσφέρθηκα να του εξηγήσω εγώ τις οδηγίες. Πολύ με συμπάθησε και ήθελε να με κεράσει κάτι. «Κεράστε με το εμβόλιο που θα κάνετε», του είπα. «Αν δεν το κάνετε, μπορεί να αρρωστήσετε, αλλά επιπλέον δεν βοηθάτε το κοινωνικό σύνολο, ούτε την οικονομία μας». Για πότε αγρίεψε ο άνθρωπος! «Τι είσαι;» μου λέει. «Της κυβέρνησης; Εγώ θα κοιτάξω τον εαυτό μου. Κανέναν άλλο! Τι με ενδιαφέρει τι κάνει και τι δεν κάνει η κοινωνία; Άντε γεια!»
Ίσως δεν έχω ακούσει πιο ακραία έκφραση της αδιαφορίας για τον άλλον, για την κοινωνία. Ο άνθρωπος αυτός, αν συνεχίσει με τα ίδια μυαλά, τώρα με τη μετάλλαξη Δ θα αρρωστήσει σίγουρα, και θα κολλήσει και τους γύρω του αν δεν είναι εμβολιασμένοι, αλλά σε κάποιο ποσοστό και τους εμβολιασμένους. Οι γύρω του θα κολλήσουν τους γύρω τους – 15 δευτερόλεπτα, λένε, αρκούν για τη μετάλλαξη Δ. Πώς θα περιθάλψει το σύστημα υγείας μας όλους αυτούς τους αρρώστους; Θα κλείσει πάλι η ελληνική οικονομία; Τι θα γίνει με τον τουρισμό που μας θρέφει, που αποτελεί το βασικό μας εισόδημα, ιδιαίτερα εδώ στην Κρήτη; Και πώς θα βρείτε δουλειά εσείς οι νέοι, αν τίποτα δεν λειτουργεί όπως πρώτα;
Λοιπόν, ναι, υπάρχει η κοινωνία, αυτή η ολότητα που είμαστε εμείς. Γιατί η κοινωνία δεν είναι κάτι άλλο από εμάς. Μερικές φορές ξεγελιόμαστε και ενώ αγαπάμε τον διπλανό μας, αδιαφορούμε για το πιο αφηρημένο και όχι χειροπιαστό σύνολο. Κι όμως, εμείς συναποτελούμε την κοινωνία και πρέπει να την στηρίζουμε όπως τον εαυτό μας. Μιας και βρισκόμαστε μάλιστα ακόμα στο έτος 2021 και γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την έναρξη του αγώνα για την εθνική μας ανεξαρτησία, ας το πω και έτσι: ο πατριωτισμός σήμερα, ο νέος πατριωτισμός, είναι ο εμβολιασμός. Για να βγει η πατρίδα μας αλώβητη, για να ευημερήσει, για να έχουμε όλοι δουλειά. Στον εμβολιασμό συμφωνούν άλλωστε όλα τα πολιτικά κόμματα (πλην κάποιου περιθωριακού) καθώς και η επίσημη Εκκλησία.
Έχω ακούσει παιδιά ηλικιωμένων γονέων που τους λένε να μην κάνουν το εμβόλιο γιατί έχουν κάποιες αρρώστιες και μπορεί να τους επιβαρύνει. Πώς θα ζήσουν αυτά τα παιδιά αν οι γονείς τους πάθουν κάτι –που είναι δυστυχώς μαθηματικά βέβαιο ότι θα πάθουν–, αν τυχόν, ο μη γένοιτο, πεθάνουν; Πώς θα αντέξουν στην υπόλοιπη ζωή τους; Και αντίστροφα: γονείς αποφασίζουν για τα 17-18χρονα παιδιά τους να μην εμβολιαστούν. Σύμφωνοι, τα παιδιά αυτά θα νοσήσουν μάλλον ελαφρά – αν όμως νοσήσουν βαριά, αν αποκτήσουν το σύνδρομο post covid ή long covid; Πώς θα ζήσουν έπειτα αυτοί οι γονείς; Τα εμβόλια, ναι, σε ορισμένους, λιγοστούς, έχουν παρενέργειες. Πάρα πάρα πολύ σπάνιες είναι οι σοβαρές παρενέργειες. Είναι καθαρά ζήτημα λογικής: έναντι μιας πολύ απίθανης σοβαρής παρενέργειας, μη εμβολιαζόμενος δεν προστατεύεται κανείς από έναν εντελώς βέβαιο κίνδυνο.
Είστε επιστήμονες, αγαπητοί/ες συνάδελφοι, σε λίγο απόφοιτοι. Έχετε διδαχθεί Ιστορία. Έχετε συνείδηση του πώς ζούσαν οι άνθρωποι παλιά και πώς ζουν τώρα χάρη στην πρόοδο της επιστήμης. Διαδώστε λοιπόν το φως της επιστήμης, το φως του ορθού λόγου. Αυτό στο οποίο θα ορκιστείτε σε λίγο.
Το Πανεπιστήμιό μας έχει ήδη απευθύνει έκκληση μέσω της Πρυτανείας του. Για το Πανεπιστήμιο είναι επίσης πολύ ζωτικής σημασίας ο εμβολιασμός. Αλλιώς δεν θα μπορέσουμε να λειτουργήσουμε κανονικά σαν μια ανθρώπινη κοινότητα μες στις αίθουσες, μες στα αμφιθέατρά μας. Εσείς ζήσατε δύο και τρία γεμάτα χρόνια στον πανεπιστημιακό χώρο και γνωρίζετε τη σημασία να είμαστε όλοι μαζί, με φυσική παρουσία. Πρέπει να το ζήσουν και οι νεότεροι – τους το οφείλουμε.
Σας συγχαίρω λοιπόν για το πτυχίο σας. Χαρείτε το, γιορτάστε το, αλλά γιορτάστε το ασφαλείς. Υπάρχει ακόμη χρόνος. Προστατεύστε τον εαυτό σας, την οικογένειά σας, τους φίλους σας, την πατρίδα. Να είστε ευτυχισμένοι και να πετύχετε σε ό,τι κάνετε!
