Το «Πόθεν Έσχες» έχει εξελιχθεί σε όργανο βασανιστηρίου και θεραπεία διά «πάσα νόσον». Είναι το ιδανικό «όπλο-δικαιολογία» στα χέρια μιας διεφθαρμένης και οκνηρής διοίκησης που έχει καταστρέψει τη χώρα ποικιλοτρόπως. Αφ’ ενός αρνούμενη και ανίκανη να παραγάγει έργο. Αφ’ ετέρου σταματώντας κάθε δημιουργική πρωτοβουλία εν τη γενέσει της. Κυρίως είναι ένα σύγχρονο εργαλείο βασανιστηρίων στα χέρια μίας αδίστακτης Κυβέρνησης, αν και όταν το επιλέξει.
Ένα απλό παράδειγμα είναι τραγικά διαφωτιστικό. Είσαι συνταξιούχος του Δημοσίου, πρώην καθηγητής Πανεπιστημίου, 74 ετών. Ως συνταξιούχος «απαγορεύεται να εργάζεσαι επ’ αμοιβή, πουθενά, εκτός αν ζητήσεις να διακοπεί η συνταξιοδότησή σου, τελείως ή στο μεγαλύτερο μέρος της» (αυτό… παίζεται). Επειδή είσαι μεν γέρος, αλλά όχι για πέταμα, σου έρχεται η όρεξη να κάνεις μια μελέτη την οποία θεωρείς χρήσιμη, σε ένα θέμα που κατά τεκμήριο κατέχεις πολύ καλά. Η μελέτη θα χρειαστεί βοήθεια, φοιτητών και επιστημόνων, που δέχονται να δουλέψουν φτηνά, αλλά όχι όλοι τζάμπα. Επειδή κρίνεται χρήσιμη, βρίσκεις κάποια 20-30 χιλιάρικα από την «Αγορά», που κατατίθενται στον «Ειδικό Λογαριασμό (Βασανιστηρίων) Έρευνας - ΕΛΚΕ» του Πανεπιστημίου στο οποίο δίδασκες περίπου 30 χρόνια. Ο ΕΛΚΕ, σημειωτέον, παίρνει 15% για τις «υπηρεσίες» του. Είναι κάτι, σαν να πληρώνεις κάποιον για να σε βασανίζει, αλλά τι να κάνουμε;
Μέγα λάθος! Αφού κατατίθενται τα χρήματα, παίρνεις ένα γράμμα από τον διευθυντή. Σε… πληροφορεί πως είσαι ο «Επιστημονικά Υπεύθυνος» του έργου με αριθμό τάδε και, αντί για «ευχαριστώ», σου ανακοινώνει (φαντάζομαι το σαρδόνιο α λα Σπίρτζη χαμόγελό του) ότι σε τρεις μήνες πρέπει να κάνεις Δήλωση Πόθεν Έσχες. Ακόμη και για κάποιον με μικρή περιουσία (ένα σπίτι) και χαμηλό εισόδημα (τη σύνταξη), αυτό θέλει λογιστή και έξοδα. Ακόμη και έτσι, σκέφτεσαι πως θα μπορούσε να είναι κάποιος άλλος, που «θησαυρίζει» παράνομα από ένα έργο των 30.000 ευρώ και λες, «ας το πάρει το ποτάμι, είμαστε και νομοταγείς». Όμως, ξαφνικά, συνειδητοποιείς ότι σου ζητούν Πόθεν Έσχες για ένα έργο, για το οποίο, οι ίδιοι που σ’ το ζητούν, ξέρουν ότι ΑΠΟΚΛΕΙΕΤΑΙ, ως συνταξιούχος του ίδιου Πανεπιστημίου, να πληρωθείς έστω και ένα ευρώ. Τρελαίνεσαι;
Που είσαι Τζόζεφ Χέλλερ να ξαναγράψεις το Catch-22; Σύγχρονα βασανιστήρια από το ελληνικό κράτος σε νέα ύψη (και ιδανική γελοιογραφία για το «Μπουντρούμι» στον Φιλελεύθερο).