1 Μαρτίου 2018, Αθήνα. Η πρόσοψη του θεάτρου Ακροπόλ το απόγευμα της συνάθροισης στην οποία διακρίνεται και πανό των συγκεντρωμένων.
Την Πέμπτη 1 Μαρτίου, έξι ώρα το απόγευμα, μαζεύτηκαν έξω από το θέατρο Ακροπόλ άνθρωποι από διάφορους χώρους προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για τις έντονες αντιδράσεις και ενίοτε τους βανδαλισμούς φανατικών ορθόδοξων πιστών που εκδηλώθηκαν με αφορμή το ανέβασμα του μιούζικαλ Jesus Christ Superstar.
Την Κυριακή 4 Μαρτίου, ώρα μία το μεσημέρι, μαζεύτηκαν μπροστά στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών άνθρωποι από διάφορους χώρους (διαφορετικού προσανατολισμού από τους χώρους της εκδήλωσης της 1ης Μαρτίου) προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για τα νέα βιβλία των θρησκευτικών τα οποία έχουν εισαγάγει το υπουργείο Παιδείας και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Αυτή είναι μία περίληψη με τον συντομότερο δυνατό τρόπο των δύο εκδηλώσεων. Διαφορετικές δυνάμεις εκφράστηκαν από την κάθε μία και ένα πραγματικό περιστατικό υπήρξε η αφορμή για να εκλυθούν και να διαχυθούν στον δημόσιο χώρο ευρύτερες φοβίες, πάθη και προσδοκίες.
Η εκδήλωση έξω από το Ακροπόλ είχε αφορμή την παρέμβαση ορθόδοξων ζηλωτών οι οποίοι στέκονταν έξω από το θέατρο τις ημέρες της παράστασης και ενοχλούσαν τον κόσμο που ήθελε να δει το έργο, ενίοτε μάλιστα προέβαιναν σε βανδαλισμούς. Η υπεράσπιση της ελευθερίας της έκφρασης και της τέχνης ήταν λοιπόν ο γενεσιουργός λόγος της συγκέντρωσης. Σίγουρα όμως αν παρακολουθούσε κανείς τα όσα ελέχθησαν εκεί θα διαπίστωνε πως ουσιαστικά εκδιπλώθηκε μια ρητορική υπέρ της ένταξης των μεταναστών καθώς και κατά των τελευταίων «εθνικιστικών» συλλαλητηρίων για το Μακεδονικό. Υπήρχε πανό το οποίο έγραφε «Κρεμάλα στους φασίστες». Παρόντα ήταν μέλη της άκρας Αριστεράς αλλά και μέλη της Ένωσης Αθέων.
Αυτό που αναδεικνυόταν από τη συγκέντρωση είναι πως ένα ζήτημα το οποίο απτόταν καθαρά της ελευθερίας της έκφρασης και της τέχνης σε σχέση με την προσβολή ή όχι του θρησκευτικού αισθήματος –ζήτημα το οποίο έχει ενδελεχώς πραγματευτεί υπό μία φιλελεύθερη οπτική, ο καθηγητής συνταγματικού δικαίου στο Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Σταύρος Τσακυράκης στο βιβλίο του Θρησκεία κατά τέχνης– απετέλεσε την αφορμή για να εκφραστεί μία ολόκληρη αντίληψη περί της κοινωνίας και της ζωής στην οποία ανακατευόταν η επιθυμία μείωσης του δημόσιου βάρους της Ορθόδοξης Εκκλησίας, το μίσος κατά του φασισμού, το αδελφικό αίσθημα απέναντι στους μετανάστες και τους πρόσφυγες, η αντίθεση στον εθνικισμό, στοιχεία που ανήκουν στην πολιτική ατζέντα της άκρας Αριστεράς, η επιθυμία εξορθολογισμού της ελληνικής δημόσιας ζωής και πολλά άλλα.
Υποθέτω, μπορεί άνετα να πει κανείς πως όλα τα παραπάνω εντάσσονται σε μία κοινή ευαισθησία και αντίληψη περί της κοινωνίας και του ανθρώπου. Μία τέτοια απόφανση θα αποτελούσε όμως υπεραπλουστευτική γενίκευση η οποία αναμιγνύει πολλά και διαφορετικά πράγματα, τα οποία επιχειρεί να ομαδοποιήσει κάτω από μια κοινή ομπρέλα.
Το Σάββατο, η εκδήλωση στα Προπύλαια είχε αφορμή τα νέα βιβλία των Θρησκευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μέσα από τα πανό και τα συνθήματα διαπίστωνε κανείς ότι εκλύονταν φόβοι για την κοινωνική συνοχή, την εθνική και θρησκευτική ταυτότητα της ελληνικής κοινωνίας, τη σωτηρία της ψυχής, τα εθνικά θέματα, τους κινδύνους που εγκυμονεί η παγκοσμιοποίηση και πολλά άλλα ανάλογα. Μετά από πορεία, οι συγκεντρωμένοι έφτασαν στο Κοινοβούλιο όπου ψήφισμα επιδόθηκε στον φρούραρχο της Βουλής στην είσοδο της Βασιλίσσης Σοφίας. Ο κεντρικός ομιλητής Ηρακλής Ρεράκης, καθηγητής στο ΑΠΘ και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων, κήρυξε τη λήξη της εκδήλωσης, ο πολύς κόσμος διαλύθηκε – έμειναν όμως ορισμένοι πιο φανατικοί, ενώ διέκρινα και τον Ηλία Κασιδιάρη της Χρυσής Αυγής να παρακολουθεί από απέναντι.
Είναι οι παριστάμενοι στην εκδήλωση των Προπυλαίων, ;Χριστιανοταλιμπάν»; (για να ανασύρω μία έκφραση η οποία ακούστηκε πολύ στην εκδήλωση έξω από το Ακροπόλ.) Σίγουρα ανάμεσά τους υπάρχουν συνωμοσιολόγοι και ανακαλύπτοντες πίσω από κάθε διεθνές συμβάν τον δάκτυλο του εβραίου κεφαλαιούχου Ρότσιλντ. Πλην όμως εύκολα ξεχνά κανείς πόσο mainstreamήταν κάποτε η συμμετοχή στη «Ζωή» για ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας και πόσο αυτονόητο το τρίπτυχο Πατρίδα-Θρησκεία-Οικογένεια για πολλούς συμπατριώτες μας ενταγμένους στον κοινωνικό μέσο όρο.
Τι συμπεράσματα θα αντλούσε κανείς από αυτές τις δύο εκδηλώσεις; Πρόκειται για έναν πόλεμο των κόσμων και πόλεμο των Θεών ο οποίος διαδραματίζεται στις αθηναϊκές πλατείες, δρόμους και πεζοδρόμια; Ώς ένα βαθμό, ναι. Υπήρχαν άνθρωποι με τα παιδιά τους, υπήρχαν και άνθρωποι ακραίοι – και στις δύο. Είναι ορθό να διατηρήσει κανείς ίσες αποστάσεις ή θα έπρεπε να στρατευθεί με τη μία ή την άλλη πλευρά;
Σίγουρα η κοινωνία μας είναι γεμάτη αντιφάσεις και παράδοξα και μέσα της εμφωλεύουν οι πιο ετερόκλητες δυναμικές και απόψεις. Όποιος επιχειρήσει να τη χαλιναγωγήσει και θελήσει να παίξει το ρόλο του πνευματικού ή πολιτικού ηγέτη επιδιώκει, κατά την άποψή μου, ένα ρόλο εξαιρετικά δύσκολο…
