Το Συνέδριο «Η Ελλάδα μετά» ήταν σαφώς μία εθνική κραυγή αγωνίας στην οποία δεν «χωρούσαν» μικροπολιτικά φτιασιδώματα. Το ζητούμενο ήταν η σωτηρία ενός ολόκληρου λαού και σε αυτό οι λύσεις δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο παρά δομικές, συνεπώς υπερκομματικές.
Υποθέτω πως οι εισηγήσεις και η συζήτηση θα δημοσιευθούν, αν και ήδη διαθέσιμες. Τώρα, όμως, πρέπει να αναζητήσουμε το πολιτικό αποτύπωμα του Συνεδρίου και το «διά ταύτα», αφού οι εξελίξεις συνεχίζουν να είναι οδυνηρές λόγω της συνεχιζόμενης πολιτικής και κομματικής κακοδιαχείρισης του προβλήματος της κρίσης. Τα μαθήματα από τον καθηγητή Βενιζέλο και τους άλλους καθηγητές είχαν θέμα τη σωτηρία της χώρας. Η κοινωνία πρέπει να «περάσει τις εξετάσεις» και δεν υπάρχουν «σκονάκια» ή εύκολες λύσεις.
Ένας από τους «μύθους» που κυκλοφορούν είναι πως η κρίση έχει πολιτικές ρίζες. Φταίει, δηλαδή ότι δεν ήμασταν «αρκούντως» δεξιοί ή αριστεροί. Ευτυχώς που τώρα διαλέξαμε μία ακραία πολιτική λύση και… καζαντίσαμε. Ο Κύκλος Ιδεών ήταν πολύτιμο γεγονός και για το ότι «έθαψε» και αυτόν τον «Δράκο», μάλιστα χωρίς αυτό να αποτελεί στόχο του Συνεδρίου. Οι δεκάδες εμπνευσμένες εισηγήσεις ήταν η «ανατομία» ενός πολυεπίπεδου προβλήματος, δηλαδή του λαϊκισμού, δεξιού και αριστερού, ως βάσης εφαρμοσμένης πολιτικής δεκαετιών. Η «λύση» που αναδύεται αβίαστα είναι η πολιτική που βασίζεται στη γνώση και στην ηθική. Αν θέλουμε να «δούμε» και πολιτικό στίγμα, ας στρέψουμε το βλέμμα στη Γαλλία του Μακρόν. Αυτό, άλλωστε, αρχίζει να κάνει ο κόσμος όλος.
Η πολιτική κατεύθυνση, το «Μάθημα», δηλαδή, του Συνεδρίου δεν ήταν ρητή, αλλά υπαινικτική. Οι «κεντροαριστεροί» εισηγητές ήταν πολλοί, αλλά τα προβλήματα που συζητήθηκαν ήταν οικουμενικά και αφορούσαν εξ ίσου δεξιούς και αριστερούς. Αν η φτώχεια «έλκει» τους αριστερούς, η έλλειψη παραγωγικότητας, στην οποία οφείλεται η φτώχεια, απασχολεί τους «δεξιούς». Και, φυσικά, η φυγή μισού εκατομμυρίου νέων στην ξενιτιά μας απασχολεί όλους. Συνεπώς, οι ενδεδειγμένες λύσεις μας αφορούν όλους και στη λύση πρέπει να συμβάλουμε όλοι, φυσικά στις εκλογές.
Κλείνω με μία τελευταία (ώς την... επόμενη) σκέψη για τον Κύκλο Ιδεών και την πολιτική του σημασία. Μία σκέψη έξω από το «κομματικό-πολιτικό κουτί», αλλά ενδεικτική της σημασίας που είχε ως πολιτικό γεγονός. Δεν θα ήταν καλή ιδέα στην τελευταία συνεδρία, εκτός των Βενιζέλου και Ράμφου, να είχε κληθεί και ο Κυριάκος Μητσοτάκης; Όχι ως μεγάλος διανοητής, άλλωστε το θέμα ήταν: «Μπορεί η Ελλάδα να ονειρευθεί;», αλλά ως ο πιθανότερος μελλοντικός «κυβερνήτης». Φαντάζεστε τη δύναμη και το συμβολισμό μίας τέτοιας παρουσίας και πόσο θα επεξέτεινε το βεληνεκές της εκδήλωσης; Ιδιαίτερα, αν ο κ. Μητσοτάκης κληθεί να «κυβερνήσει», μαζί με τον κ. Βενιζέλο, όπως υποπτεύομαι ότι σχεδόν ολόκληρη η χώρα ήδη... ονειρεύεται.
