Οι κινητοποιήσεις του καλοκαιριού 2015 υπήρξαν ιστορικά σημαντικές. Σημαντικές όχι για τους πρωτόβουλους «κινηματίες» αλλά για τη δημοκρατία καθαυτή. Οι δρόμοι και οι πλατείες αποδόθηκαν στους πολίτες – δεν είναι πια μονοπώλιο των επαγγελματιών της διαμαρτυρίας και των μπαχαλάκηδων. Οι πολίτες ανταποκρίθηκαν σε ένα δυνάμει πλειοψηφικό αίτημα – το σχηματικό «Μένουμε Ευρώπη» καλούσε σε υποστήριξη των μεταπολεμικών κατακτήσεων που έφθασαν τη χώρα να είναι μέλος της μεγαλύτερης συμμαχίας κρατών στην ιστορία. Κατά τούτο, το Παραιτηθείτε! αποτελεί συνέχεια των κινητοποιήσεων του 2015, αλλά με σημαντικές διαφορές. Το αίτημα είναι πολιτικό, χωρίς όμως να προσφέρει τη διέξοδο της επόμενης μέρας. Απευθύνεται περισσότερο στην ανάγκη των πολιτών να εκφρασθούν συλλογικά έχοντας περάσει έναν ολόκληρο χρόνο αποσβολωμένοι μπροστά στις ανατροπές και την αβεβαιότητα. Σε μια αντιπροσωπευτική δημοκρατία άλλωστε η πολιτική λύση θα δοθεί από το Κοινοβούλιο. Όσο απαξιωμένο και εάν είναι το πολιτικό προσωπικό, αυτό μας έλαχε, αυτό οφείλει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να δείξει την επόμενη μέρα. Το αίτημα Παραιτηθείτε! είναι βαθιά πολιτικό και βαθειά δημοκρατικό – κάθε σύγκριση με τον χυλό των αγανακτισμένων που εξέθρεψε την ακροδεξιά και σφυρηλάτησε την εθνολαϊκή συμμαχία αριστερών ριζοσπαστών και ακροδεξιών που κυβερνά είναι εκ του πονηρού.
Ευλόγως οι συμπολίτες αναρωτιούνται: πώς μπορεί η κινητοποίηση πολιτών να βάζει θέμα κυβερνητικής παραίτησης; Λιγότερο από είκοσι χρόνια πριν, η κινητοποίηση των πολιτών ήταν ο καταλύτης της πτώσης του Μιλόσεβιτς στη γειτονική Σερβία. Ο Μιλόσεβιτς είχε επιβιώσει πολιτικά των βομβαρδισμών και μόλις είχε κερδίσει εκλογές. Έπεσε όμως από τις σφυρίχτρες. Αν το δούμε ιστορικά, όσο περνούσε ο καιρός η περιθωριοποιημένη και κατακερματισμένη αντιπολίτευση ωρίμασε, ανταποκρίθηκε στο αίτημα των πολιτών, προετοίμασε τη διάδοχη κατάσταση, έδειξε τον κοινό στόχο και ενώθηκε. Η απάντηση στο ερώτημα, λοιπόν, έχει δοθεί ιστορικά: μια άδικη για τους πολίτες διακυβέρνηση μπορεί να πάει στο σπίτι της υπό την πίεση της πραγματικότητας, των πολιτών που διαμαρτύρονται και της αξιόπιστης διάδοχης κατάστασης η οποία προκύπτει από το πολιτικό σύστημα – ακόμη και ηττημένο, απαξιωμένο και κατακερματισμένο.
Ας θυμηθούμε τα περυσινά. Το «Μένουμε Ευρώπη» δυο ώρες μετά την προκήρυξη του δημοψηφίσματος είχε ήδη βάλει την ατζέντα της «από δω μεριάς». Στα κόμματα σφάζονταν για το ενδεχόμενο της αποχής ή της καταγγελίας αντισυνταγματικότητας. Η ενότητα των πολιτών στις πλατείες έσπρωξε τα κόμματα στη συνεργασία. Μετά το δημοψήφισμα ήταν μόνο το «Μένουμε Ευρώπη» και μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού «επώνυμοι» πολιτικοί που προέτρεπαν στη συναίνεση μόνο υπό όρους. Υποθέτω ακόμη χτυπούν το κεφάλι τους οι πολιτικοί αρχηγοί που έδωσαν λευκή επιταγή στον φαινομενικά νικητή αλλά υπό κατάρρευση Τσίπρα. Είπαμε: στη δημοκρατία οι πολίτες μαζί με τους πολιτικούς δίνουν τις λύσεις.
Η κινητοποίηση Παραιτηθείτε! δεν είναι μόνο έκφραση δυσαρέσκειας των πολιτών στην ασκούμενη πολιτική. Το αίτημα προφανώς απευθύνεται στην κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου, πλην όμως έχει μηνύματα για την αντιπολίτευση. Τα ευρωπαϊστικά πολιτικά κόμματα οφείλουν να προδιαγράψουν μια αξιόπιστη διάδοχη λύση. Αξιόπιστη τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό – απέναντι στους θεσμούς. Με όλες τις επιφυλάξεις για στους άγνωστους διοργανωτές ή για την αποτελεσματικότητα της κινητοποίησης, το δημοκρατικό καθήκον καλεί στο Σύνταγμα και στο Λευκό Πύργο το βράδυ της Τετάρτης 15 Ιουνίου. Σημαία, σφυρίχτρα, πάμε!
