Η έλλειψη ιδεολογίας του Τσίπρα και των ψηφοφόρων του είναι αυταπόδεικτη. Αν ο Τσίπρας ήταν ένας άνθρωπος ορμώμενος από τις αρχές του, δεν θα έκανε μέσα σε ενάμιση χρόνο τα ακριβώς αντίθετα από αυτά που πρέσβευε. Αν αντίστοιχα οι ψηφοφόροι του βασίζονταν στις αρχές τους για την ψήφο τους, θα έπαυαν να τον υποστηρίζουν.
Όσοι λοιπόν εξακολουθούν να τον στηρίζουν, δεν το κάνουν επειδή είναι ριζοσπάστες αριστεροί ή έχουν νεοκομμουνιστικές τάσεις. Αυτό το στοιχείο, μάλιστα, δεν είναι διόλου αρνητικό αλλά εξαιρετικά ενθαρρυντικό!
Φανταστείτε η χώρα να είχε αληθινά ενδώσει στις ανεδαφικές αναρχοαριστερές χαζομάρες που έχουν ξεστομίσει τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και συνεχίζουν να υποστηρίζουν μέχρι σήμερα οι ίδιοι αλλά και μέλη σχηματισμών που ξεπήδησαν από αυτόν, όπως η ΛΑΕ και η Πλεύση Ελευθερίας. Η χώρα θα ήταν καταδικασμένη για πάντα.
Αφού όμως οι ψηφοφόροι δεν υποστήριζαν τις αρχές τους όταν στήριξαν τον Τσίπρα, ποιο ήταν το κίνητρό τους; Η απάντηση είναι απλή και όλοι την έχουμε βιώσει στην καθημερινότητα μας και στη συναναστροφή με τους συμπολίτες μας. Το κίνητρο ήταν ένα μείγμα αγανάκτησης, απογοήτευσης και ιδιοτελούς συμφέροντος. Η ρητορική Τσίπρα έδωσε μια εκλογικευμένη διέξοδο στην οργή και στη τσέπη του ψηφοφόρου του.
Η εκλογίκευση βέβαια ήταν τόσο αδύναμη που δεν μπορούσε να σταθεί στη δοκιμασία του χρόνου. Στην παρούσα συγκυρία, μπορεί να είναι θετικό το ιδεολογικό έλλειμμα των ψηφοφόρων αλλά η επένδυση της ψήφου με συναίσθημα και προσωπικό συμφέρον συνιστά ένα ευμετάβλητο και ενδεχομένως εκρηκτικό μείγμα. Υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι αλλά και ευκαιρίες.
Ο βασικότερος κίνδυνος είναι η πιθανή στροφή στη Χρυσή Αυγή. Μην ξεχνάμε ότι ο Τσίπρας κέρδισε τους αγανακτισμένους βασισμένος κυρίως σε μια εθνικιστική ρητορική ενάντια στους κακούς Γερμανούς και στην αμφισβήτηση του πατριωτισμού του παλιού διεφθαρμένου καθεστώτος. Οι ψηφοφόροι του, βεβαίως, δεν είναι εθνικιστές, ακόμη κι αν είναι η ρητορική του. Όπως κι ο Τσίπρας, δεν έχουν μια ιδεολογία που τους χαρακτηρίζει και μπορούν εύκολα να αλλάξουν την επιχειρηματολογία στην οποία βασίζουν την ψήφο τους.
Εδώ έγκειται και η ευκαιρία. Όσοι μείνουν με τον Τσίπρα, ενδέχεται να αρχίσουν να αποδέχονται τη σημασία των ιδιωτικών επενδύσεων, της ανάπτυξης, της αξιολόγησης στο Δημόσιο, του εξορθολογισμού των δαπανών. Όλα δηλαδή αυτά για τα οποία πλέον αναγκάζεται να μιλάει ο Τσίπρας γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ορθοποδήσει το κράτος και, το βασικότερο για τον ίδιο, να παραμείνει στην εξουσία. Όσοι μείνουν και τον ψηφίσουν για αυτούς τους λόγους, καλό θα κάνουν στη χώρα, όχι κακό.
Βεβαίως το βασικό ερώτημα είναι το τι θα γίνει με αυτούς που θα φύγουν από τον Τσίπρα. Να είστε σίγουροι, δεν θα είναι λίγοι.
Η Νέα Δημοκρατία και η Δημοκρατική Συμπαράταξη παλεύουν να προσελκύσουν ψηφοφόρους στη βάση μιας λαϊκιστικής ρητορικής που στοχεύει να διεγείρει θυμό και συνάμα φέρει την υπόσχεση της ικανοποίησης του προσωπικού συμφέροντος του καθενός μας. Μόνο έτσι πιστεύουν ότι θα καταφέρουν να ξανατραβήξουν την προσοχή των απογοητευμένων ΣΥΡΙΖΑίων ψηφοφόρων. Δώσε συναίσθημα και συμφέρον στο λαό και πάρ’ του την ψήφο του. Αυτό ξέρουν, αυτό κάνουν.
Το Ποτάμι, που δεν το κάνει στον ίδιο βαθμό, βλέπετε τι ανταπόκριση έχει. Το ΚΚΕ, από την πλευρά του, προσπαθεί να επενδύσει λιγότερο στο θυμό και περισσότερο στις αρχές του. Θα δυσκολευτεί όμως να μυήσει κόσμο στην αποτυχημένη ιδεολογία του. Τέλος, ο Λεβέντης, με την επανάσταση της κοινής λογικής που εκφράζει, θα ξεφουσκώσει όσο περισσότερο μιλάει και αποδεικνύει ότι ουδόλως τη διαθέτει.
Άρα που καταλήγουμε; Όσο ο Τσίπρας αλλάζει, θα καταφέρει να αλλάξει προς το καλύτερο τους ψηφοφόρους που θα μείνουν μαζί του. Όσο όμως υπάρχει διάχυτος θυμός στην ελληνική κοινωνία, οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ θα γίνονται ολοένα και περισσότερο δέκτες της αγανάκτησης και θα καταρρέουν. Η Χρυσή Αυγή θα συνεχίσει να ισχυροποιείται και η ΝΔ θα αποτελέσει τον βασικό πόλο της επόμενης κυβέρνησης, χωρίς να μπορέσει να μετατρέψει το θυμό σε ελπίδα ή όραμα. Για μια ακόμη φορά, το μη χείρον βέλτιστον.
Η μόνη έκπληξη μπορεί πλέον να προέλθει από την πλήρη διάλυση ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και ΠΟΤΑΜΙού και την ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς με τη συμβολή ενός νέου ηγέτη που θα ενεργοποιήσει τον κόσμο στη βάση ελπίδας, οράματος και αρχών. Αυτή είναι ίσως η μόνη περίπτωση που ο λαός θα αποκτήσει πάλι πυξίδα και θα ανταποκριθεί στη βάση αρχών και αξιών. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, όμως, χρειάζονται γενναίες αποφάσεις από τη Δημοκρατική Συμπαράταξη και το Ποτάμι. Επί της ουσίας, απαιτείται ένα άλμα στο κενό κι ό,τι γίνει. Στο κάτω κάτω, με την παρούσα πορεία τους, τι έχουν να χάσουν;
Ούτε ο Τσίπρας έχει θεό ούτε οι ψηφοφόροι του
Τετάρτη, 08 Ιουνίου 2016 11:58

Αυγή
Το πρωτοσέλιδο της κομματικής εφημερίδας του ΣΥΡΙΖΑ της Τετάρτης 8 Ιουνίου 2016, μια μέρα μετά τη συμφωνία μεταβίβασης του Ελληνικού στην εταιρεία Lamda Development. Η εφημερίδα επιχειρώντας να στηρίξει τη στείρα άρνηση της Αριστεράς που εκφράζει στην ιδιωτική επιχειρηματικότητα και στις επενδύσεις του, που ανέκαθεν υποστήριζε, επιχειρεί να δικαιολογήσει τη ρεαλιστική στροφή της κυβέρνησης με επιχειρήματα δήθεν οικολογικά, αλλά πάντως αστεία και εξευτελιστικά της νοημοσύνης των μελών, οπαδών και ψηφοφόρων της βασικής κυβερνητικής συνιστώσας.
Μπορεί ο Τσίπρας να δείχνει ότι δεν έχει ιδεολογία, αλλά μη λησμονούμε ότι ούτε η πλειονότητα των πολιτών που τον υποστηρίζει έχει. Κι αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό ή καλό. Ενέχει και κινδύνους και ευκαιρίες.

Αλέξιος Αρβανίτης
Διδάκτωρ κοινωνικής ψυχολογίας. Διδάσκει στο τμήμα ψυχολογίας του Οικονομικού Κολλεγίου Αθηνών (BCA), στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα κατάρτισης στις διαπραγματεύσεις του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και στο τμήμα ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης
Τελευταία άρθρα από τον/την Αλέξιος Αρβανίτης
Προσθήκη σχολίου
Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.