Στην πραγματικότητα, η κοινωνική σύγκρουση ή έκρηξη επισυμβαίνει όταν από «ευτυχή σύμπτωση» οι δύο αυτοί παράγοντες βρεθούν στο ίδιο βαρυτικό πεδίο και ο ένας προσελκύσει τον άλλον. Όταν η ταραγμένη εποχή βρει τον διαταραγμένο ηγέτη της επέρχεται μία κλιμάκωση της έντασης που μπορεί χωρίς να κατανοήσει κανείς για πότε ακριβώς και πώς, καταλήγει σε ένα κρεσέντο της καταστροφής. Είναι σαν το σπίρτο να έχει αγγίξει το μπαρούτι. Είναι η στιγμή που ζει σήμερα η Ελλάδα.
Όταν ένας χαρισματικός ηγέτης έχει βάλει την σφραγίδα της προσωπικότητάς του σε ολόκληρη την κοινωνία, όταν μπορεί να μαγνητίσει τον λαό σε σημείο που να του κάνει το προσωπικό του όραμα ή παραλήρημα πιο πειστικό από την πραγματικότητα που βιώνει, όταν καταφέρνει να μαγέψει τους πολίτες τόσο πολύ, ώστε να ενεργούν εντελώς αντίθετα από τα ζωτικά τους συμφέροντα, όταν τους τραβάει με ιαχές θριάμβου στην καταστροφή όπως τραβάει η φωτιά τις σκνίπες που θα κατακάψει -τότε το κοινωνικό πρόβλημα έχει πάψει πια να είναι οικονομικό, έχει ξεπεράσει το επίπεδο και του πολιτικού, έχει γίνει πρόβλημα ψυχολογικό ολόκληρης της κοινωνίας.
Τότε την θέση της οποιασδήποτε άλλης ανάλυσης –οικονομικής ή πολιτικής- θα πρέπει να αναλάβει η ψυχολογική. Για την περίπτωση των σημερινών Ελλήνων και του χαρισματικού τους ηγέτη η ώρα της ψυχανάλυσης είναι τώρα.
Στο προαναφερόμενο σημείωμά μου κάτω από τον υπότιτλο «βιογραφικό νεαρού Έλληνα ηγέτη» είχα γράψει:
«Αν τα μεγάλα γεγονότα της ζωής σου σε βρουν σε μικρή ηλικία, σε παγιδεύουν μονίμως σ’ αυτήν. Η ταυτότητα του πρωθυπουργού μας σφυρηλατήθηκε στις καταλήψεις του 15μελούς. Τότε έγινε ήρωας απαιτώντας, καταλαμβάνοντας, σπάζοντας. Τα σπασμένα τα πλήρωναν αυτοί που πλήρωναν και το χαρτζιλίκι: οι γονείς, οι δάσκαλοι, η κοινωνία. Μεγάλωσε μόνο σωματικά και ηλικιακά, ενώ η ταυτότητά του παρέμεινε εγκλωβισμένη στον ρόλο του απαιτητικού και ανεύθυνου καταληψία. Μόνο που μεγαλώνοντας έπρεπε να μεγαλώσουν αντιστοίχως και οι απαιτήσεις του, και οι καταλήψεις, και τα σπασμένα, και, φυσικά, το χαρτζιλίκι. Τη θέση του σχολείου πήρε η ελληνική πολιτική σκηνή, τον ρόλο του οργισμένου και ανεύθυνου δεκαπενταμελούς η κυβέρνηση της “πρώτη-φορά-Αριστεράς”, τη θέση της οικογένειάς του η Ευρωπαϊκή Ένωση και τη θέση της ελληνικής κοινωνίας η παγκόσμια κοινότητα. Τα αιτήματα και τα σπασίματα, βεβαίως, θα έπρεπε να είναι αντιστοίχου μεγέθους. Και ο λογαριασμός των ζημιών, φυσικά, θα έπρεπε πλέον να πληρωθεί από τη νέα διευρυμένη οικογένεια και πρωτίστως από τη μαμά της, τη Μέρκελ. Με ποιο δικαίωμα, λοιπόν, τούτη αρνείται να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που επιβάλλει ο ρόλος της;». (βλ. http://booksjournal.gr/slideshow/item/1252-%CE%B2%CE%B9%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%BD%CE%B5%CE%B1%CF%81%CE%BF%CF%8D-%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B1-%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%84%CE%B7)
Βλέποντας τον μπροστάρη πρωθυπουργό μας να βγαίνει καταχαρούμενος από την κρίσιμη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών, που τον σφυροκόπησαν με προειδοποιήσεις για την επερχόμενη καταστροφή κυρίως της χώρας μας, και να δηλώνει έμπλεως ενθουσιασμού ότι «επιτέλους έγινε συνείδηση όλων πως το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό», συνειδητοποίησα έντρομος πως ο άνθρωπος όχι μόνο δεν μπορεί να απεγκλωβιστεί από τα μεσσιανικά καταστροφικά του οράματα, αλλά κάθε φλόγα καταστροφής που αρχίζει να τα γλύφει τα τροφοδοτεί με καινούργια δύναμη. Το πρόβλημα έγινε πράγματι ευρωπαϊκό, αφού ο στόχος του ήταν επίμονα αυτός. Συνειδητοποίησα πως αυτό που οι Ευρωπαίοι ηγέτες και πολίτες βιώνουν ως προοίμιο της κόλασης, αυτός το βιώνει σαν την «μεγάλη ώρα» του, αυτήν που ονειρευόταν όταν τον περιτριγύριζαν όλες οι ελληνικές κάμερες. Επιτέλους, ήρθε η στιγμή της Μεγάλης Κατάληψης που οραματιζόταν, η Μεγάλη Στιγμή που οι κάμερες όλης της οικουμένης θα είναι στραμμένες πάνω του. Επιτέλους, μπορεί να παίξει πάνω στην παγκόσμια σκηνή ως μέγας πρωταγωνιστής αυτός το Ρόλο της Ζωής του με τα μάτια όλης της αποσβολωμένης ανθρωπότητας καρφωμένα πάνω του.
Αυτή η συνειδητοποίηση έριξε ξαφνικά άπλετο φως σε κάποιες φαινομενικά δευτερεύουσες αντιδράσεις του Ηγέτη μας που ελάχιστοι τις πρόσεξαν και κανείς δεν μπόρεσε να κατανοήσει. Θα αναφέρω δύο. Η πρώτη, το ύφος με το οποίο ανακοίνωσε όταν εξελέγη πρωθυπουργός και έλαβε τα συγχαρητήρια του Ομπάμα: «Ποιος να το φανταζόταν πως ένα από τα πρώτα συγχαρητήρια τηλεφωνήματα ήταν αυτό του Προέδρου των Η.Π.Α.!». (Μου θύμισε τότε τον μακαριστό Χριστόδουλο, με τι ναρκισιστική αυταρέσκεια δήλωνε περιχαρής στις κάμερες: «ποιος να φανταζόταν πως ο Αρχιεπίσκοπος θα ήταν το πιο δημοφιλές δημόσιο πρόσωπο!») Και το δεύτερο: το ότι σχολίασε επίσης μπροστά στα τηλεοπτικά συνεργεία με υπερχειλίζουσα αυταρέσκεια μια γελοιογραφία που εμφάνιζε την Μέρκελ με την Λαγκάρντ να αλληλοζηλεύονται διεκδικώντας την εύνοια του βλέμματός Του.
Αυτές όμως είναι οι αστείες ή και γελοίες εκφάνσεις του εγωκεντρισμού. Εκείνες που είναι άκρως ανησυχητικές για τις τύχες της χώρας έχουν σχέση με την επίμονη τάση του να παίζει με τα πυρομαχικά, οι διαρκείς απειλές του πως αν δεν ικανοποιήσει η Ευρώπη τα αιτήματά του, θα πυροδοτήσει την έκρηξη που θα την πάρει μαζί του. Ποιος μπορεί να μη δώσει σημασία σε έναν τέτοιο τρομοκράτη; Πώς αυτό να μην τον αναγορεύει σε παγκόσμιο πρωταγωνιστή, με τα βλέμματα όλων στραμμένα πάνω του;
Πολλοί έχουν εκφράσει την απορία τους: «Μα γιατί βιάστηκε να προκαλέσει εκλογές; Δεν μπορούσε να περιμένει λίγους μήνες ακόμη, να βγάλουν και τα υπόλοιπα καυτά κάρβουνα από τη φωτιά Σαμαράς και Βενιζέλος, και να ‘ρθει αυτός μετά να κυβερνήσει με την ησυχία του και χωρίς μεγάλα προβλήματα»;
Ε, λοιπόν, ακριβώς αυτό φοβήθηκε: το να ασχολείται με τα τρέχοντα διαχειριστικά ζητήματα μιας μικρής χώρας δεν ήταν απλώς κάτι που δεν ήξερε και δεν είχε καμιά διάθεση να κάνει, ήταν το αντίθετο από αυτό που επιμόνως ονειρευόταν μετά την αξέχαστη εκείνη μέθη των Καταλήψεων και του ηρωικού Δεκαπενταμελούς. Αν γινόταν απλός «διαχειριστής» μιας τόσο μικρής χώρας, ποιες και πόσες τηλεοπτικές κάμερες θα ασχολούνταν μαζί του; Δεν θα ‘ταν αυτό ο οριστικός τάφος του ονείρου του για την Μεγάλη Επανάληψη, για την Μεγάλη Κατάληψη;
Μόνον αυτό νομίζω πως δίνει ικανοποιητική εξήγηση για την παράλογη αιφνίδια απόσυρση από τις διαπραγματεύσεις, όταν οι αντισυμβαλλόμενοι ήταν έτοιμοι να αποδεχτούν τις προτάσεις του: τι θα απογινόταν τότε το όραμα της εφηβικής του προσκόλλησης, το όνειρό του να επαναβιώσει τον ρόλο του Μεγάλου Καταληψία σε όλο και πιο μεγαλύτερη κλίμακα;
Ένας συνδυασμός Πήτερ Παν, Τσε Γκεβάρα και καλόγερου Σαμουήλ –τι υπέροχο, αλήθεια, κοκτέιλ (μολότωφ)!
Άραγε για πόσον καιρό ακόμη θα εμπιστεύονται οι Έλληνες τις τύχες τους σε έναν αθεράπευτα προσκολλημένο στα βιώματα της εφηβίας πυρομανή;
ΥΓ. Αυτές οι γραμμές γράφτηκαν νύχτα λίγες ώρες πριν από την λήξη της προθεσμίας που έδωσαν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ηγέτες στον Τσίπρα, για να προσκομίσει σαφείς προτάσεις συνεργασίας. Επομένως λίγες μόνον ώρες μένουν για να φανεί αν τούτη η βιαστική και ασφαλώς φορτισμένη ανάλυση ευσταθεί.
Εύχομαι ολόψυχα να έχω σφάλει. Θα χαρώ να ζητήσω συγγνώμη. Και να πιω χαλαρά ένα αληθινό ειρηνικό κοκτέιλ γιορτάζοντας την ενηλικίωση του πρωθυπουργού μας και μαζί με αυτήν την σωτηρία της χώρας.
8/7/2015, ώρα 5:37
