web only

Στις 18 Δεκεμβρίου 1949, μερικές εβδομάδες μετά τη συντριβή του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) στον Γράμμο και τη λήξη του εμφυλίου πολέμου, ένας από τους πιο «φωτισμένους» ηγέτες του ΚΚΕ, ο Νίκος Μπελογιάννης, ο «άνθρωπος με το γαρύφαλλο», που αγιοποιήθηκε στα χρόνια της Μεταπολίτευσης όσο λίγοι άλλοι, απηύθυνε ομιλία προς τα μέλη του ΚΚΕ με την ευκαιρία των γενεθλίων του Στάλιν (18 Δεκεμβρίου 1878, Γκόρι, Γεωργία).

Τo έτος που φεύγει συμπληρώνονται 20 χρόνια από το θάνατο και 100 από τη γέννηση του Ρένου Αποστολίδη. Με αυτή την αφορμή, διερευνούμε συνοπτικά τον τρόπο με τον οποίο ο λόγος και η δημόσια παρουσία του κερδίζουν τη μάχη με τον χρόνο.

Με εντυπωσιακή επιτυχία και την παρουσία πλήθους κόσμου έγινε η εκδήλωση για την παρουσίαση και επίδοση του Ανταποδοτικού Τόμου, Η θεωρία της συνταγματικής πράξης. Μελέτες διαλόγου με το έργο του Ευάγγελου Βενιζέλου, τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2024 στην Εθνική Πινακοθήκη (Βασ. Κωνσταντίνου 50, Αθήνα).

Ο μόνιμος και διαρκής περιορισμός των επεκτατικών και ηγεμονικών φιλοδοξιών της Μόσχας είναι εφικτός μόνο μέσω μιας περισσότερο ή λιγότερο δίκαιης ρωσο-ουκρανικής ειρήνης.

Μισέλ Φάις, Αμήν. Προσευχές στο Κενό. Διηγήματα, Πατάκη, Aθήνα 2024, 168 σελ.

Το ότι ο Φάις γυροφέρνει σε όλα του σχεδόν τα γραπτά την έννοια του θανάτου είναι κοινός τόπος για τον προσεκτικό αναγνώστη του. Ο θάνατος κυκλώνει κι εδώ, στο σημερινό βιβλίο του, τους 87 μικρούς ή μεγαλύτερους αφηγηματικούς σπασμούς που συναπαρτίζουν αυτή τη λιτανεία, μια μονότονη ακολουθία ιστοριών με στερεότυπη έναρξη (Κάποιες στιγμές νιώθεις ότι πεθαίνεις στη θέση ενός άλλου) και ομοιόμορφη αυλαία (Αμήν).  Αυτό το τελικό είθε, μακάρι, γένοιτο –όπως μπορεί κανείς να μεταφράσει το ικετευτικό εβραϊκό αμέν– σφαλίζει μονότροπα και υπνωτιστικά την καθεμία μυθοπλαστική προσευχή που έπεται μιας προηγούμενης και δίνει τη θέση της σε μια επόμενη, σκηνοθετώντας μια ατελεύτητη σκυταλοδρομία. Τόσο η αρχή λοιπόν όσο και το τέλος σε τούτο το ξεκούκισμα των αφηγηματικών ψηφίδων λειτουργεί κατευναστικά, επιχειρεί να παραλάβει πατερναλιστικά τον αναγνώστη από το χέρι και να τον οδηγήσει με ασφάλεια στο μονοπάτι μιας μηχανικής συνήθειας, μιας καθημερινής προσευχής.

Μισέλ Φάις, Αμήν. Προσευχές στο Κενό. Διηγήματα, Πατάκη, Aθήνα 2024, 168 σελ.

Το πιο πρόσφατο βιβλίο του Μισέλ Φάις όλο πάει να διηγηθεί μια ιστορία και όλο σκοντάφτει πάνω στο χρόνο που χάθηκε και σ’ αυτόν που μας απομένει, σκοντάφτει πάνω στο θάνατο. Είναι όμως ένα βιβλίο για το θάνατο;

Δεκεμβριανά – Εμφύλιος. Ντοκουμέντα και μαρτυρίες. Ειδική έκδοση 8/12/2024, ένθετη στην Καθημερινή της Κυριακής. Γράφουν: Ιωάννης Ο. Ιατρίδης – Ελίας Βλάντον, Ελένη Αργυροπούλου, Δημήτρης Ρηγόπουλος, Φιλομήλα Τσουκαλά, 32 σελ.

Μια σημαντική έκδοση, ένθετη στην εφημ. Καθημερινή, αποκαλύπτει το εύρος των σχεδίων του ΚΚΕ στα Δεκεμβριανά, τις φονικές μεθόδους του και την ανθρωπιστική τραγωδία της ομηρείας από τον ΕΛΑΣ χιλιάδων Αθηναίων μετά την ήττα των κομμουνιστών και την οπισθοχώρησή τους προς τη Θήβα. Ανθολογούνται και λόγια των πρωτεργατών της μάχης της Αθήνας, του Ιωαννίδη και του Δημήτρη Γληνού. Ο Γληνός είχε πει: «Θα πιάσουμε πέντε-έξι χιλιάδες ανθρώπους [...] θα τους εξουδετερώσουμε και μετά αυτοί θα μείνουν ξεκρέμαστοι».

Χωρία συγγραφέων, του Αγίου Αυγουστίνου και του Ησιόδου, του Δαρβίνου και του Σαίξπηρ, του Κέρουακ και του Πλάτωνα, πολλών ακόμα, χρησιμοποιεί η νομπελίστρια Όλγκα Τοκάρτσουκ στο νέο βιβλίο της, Εμπούσιον (Καστανιώτη, 2024). Αλλά στο τέλος του βιβλίου της, μην και θεωρηθεί ότι δεν είναι πολιτικώς ορθή, τα καταγγέλλει ως σεξιστικά! [ΤΒJ]

Το μακρινό 1983 και έπειτα από περίπου δύο χρόνια σοσιαλιστικής διακυβέρνησης, ο Πρόεδρος Mιτεράν αποφασίζει να εγκαταλείψει την πολιτική του πρωθυπουργού του Πιερ Μωρουά, την πολιτική δηλαδή της οικονομικής ρελάνς μέσω της κατανάλωσης στα πρότυπα του Kέυνς, και να εφαρμόσει μια πολιτική λιτότητας προκειμένου να διασώσει τη σταθερότητα του εθνικού νομίσματος και της κλονισμένης οικονομίας της χώρας του. 

Ύστερα από πέντε χρόνια ξανάνοιξε τις πύλες του ο Καθεδρικός της Παναγίας των Παρισίων, της Νοτρ Νταμ. Η επίσημη και επιβλητική τελετή, που προβλήθηκε και στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, αποτέλεσε μείζον θρησκευτικό και πολιτισμικό γεγονός, και όχι μόνο για τους γάλλους καθολικούς. Η τελετή ξεπέρασε, χώνεψε την αναπόφευκτη κοσμική της διάσταση, με τη συρροή τόσων υψηλών ξένων αντιπροσωπειών, μαγνήτισε τα βλέμματα, πάνω, ψηλά, στα βιτρώ και τους θόλους, ακόμα και ο Έλον Μασκ πάνω κοιτούσε—και όχι για να διακρίνει τους δορυφόρους του χαμηλής τροχιάς που περιφέρονται στο διάστημα. Μάλιστα μίλησε, από ό,τι μας πληροφορεί σε άρθρο του στον Φιγκαρό ο Πασκάλ Μπρυκνέρ, στα λατινικά: «Magnificat cathédrale»!