Τη νύχτα 12 προς 13 Ιουλίου 2015 ο πρωθυπουργός διαπραγματευόταν επί εννέα ώρες (από το σύνολο των δεκαεπτά) για το Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων και Χρέους. Παρά το ότι είχε και τη συμβολή για κάνα δίωρο του Κορεάτη, συμβούλου του Βαρουφάκη, το Υπερταμείο είναι όλο δικό του. Δεν είχε τεθεί το ζήτημα πριν ως προϋπόθεση συμφωνίας, δεν είχε μπει σε καμία από τις δύο μεριές του δημοψηφίσματος, δεν του το είχαν γράψει οι σύμβουλοι του Ολάντ οι οποίοι είχαν φτιάξει την ελληνική πρόταση σε κείνη τη διαπραγμάτευση.
Από την επομένη, ο «αγωνιστής» πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας διαβεβαίωνε πως «έσωσε τη δημόσια περιουσία με το Υπερταμείο» γιατί, λέει, δεν θα πουληθεί δημόσια περιουσία 50 δισ. ευρώ, αλλά «θα είναι εγγυήσεις», «τα έσοδα από την εκμετάλλευση θα πάνε στους δανειστές και η περιουσία θα μείνει στο Δημόσιο» και άλλα τέτοια χαριτωμένα.
Κι ύστερα, η κυβέρνηση και οι διαπραγματευτές μας τήρησαν σιγήν ιχθύος επί δέκα μήνες. Σαν να μην υπήρχε το ζήτημα ή σαν να ήταν δευτερεύον.
Αλλά το ψέμα έχει κοντά ποδάρια – και το Υπερταμείο ήλθε στη Βουλή.
Οποία έκπληξις! Το σύνολο της δημόσιας περιουσίας –πλην αρχαιολογικών χώρων, και εκτάσεων προστατευόμενων από διεθνείς συνθήκες, RAMSARκαι Natura– περνάει στο Υπερταμείο, στο οποίο τον πρώτο λόγο έχουν οι εταίροι-δανειστές. Επαναλαμβάνουμε: το σύνολο κινητής και ακίνητης περιουσίας. Μόλις για 99 χρόνια, όσα έμειναν στα χέρια των δανειστών το αλάτι και τα σπίρτα μετά τη χρεοκοπία του 1893 και το διακανονισμό του 1897. Πώς το ‘χε πει τότε ο Τρικούπης; «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν».
Στο μυαλό μας και στην καρδιά μας έχουμε τους βουλευτές και τις βουλεύτριες του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ. Έκαναν καριέρα, πούλησαν σανό, βρέθηκε μια καρέκλα ακριβοπληρωμένη από τα φορολογούμενα υποζύγια να κάθονται και, ξαφνικά, είναι έκθετοι και έκθετες, σαν τα μωρά στη βρεφοκοιτίδα στην πόρτα των βρεφοκομείων.
Όσα κι αν έλεγαν (τα οποία ενδεχομένως κάποιοι και να τα πίστευαν) τόσα χρόνια αποδείχθηκαν ανοησίες.
Και βεβαίως, πλέον, σιγά σιγά αλλάζουν το τροπάριο.
Τώρα, το λένε και στο κόμμα: η αριστερά του Τσίπρα απελευθερώνει από τον κρατισμό. Αλλά φυσικά, επειδή δεν καλύπτονται όλοι με αυτό το επιχείρημα, παραμένουν ενεργοί και οι εθνοπατριώτες τύπου Δρίτσα, Σπίρτζη, Σκουρλέτη. Η λεπτομέρεια στην οποία δεν δίνουμε πολλή σημασία είναι ότι, για την ώρα, γίνεται μόνο η μεταφορά των περιουσιακών στοιχείων. Κερδίζουν τουλάχιστον τρεις μήνες που θα τους επιτρέψουν να μπουρδολογούν ασυστόλως.
Αλλά ας αφήσουμε το σαρκασμό κατά μέρος και σς δούμε το ζήτημα σοβαρά. Οι αποκρατικοποιήσεις είναι απολύτως απαραίτητες, εάν θέλουμε η χώρα κάποτε να γίνει κανονική. Το Υπερταμείο έπρεπε κατά πολλούς να είναι ζήτημα που να ενώνει αντί να διχάζει, ζήτημα προνομιακό για συναίνεση. Έπρεπε.
Να μην ξεχνάμε πάντως ότι μιλάμε για κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ! Η πολιτική διαπραγμάτευση την οποία επικαλούνταν ο πρωθυπουργός και τα στελέχη της κατέληξε για μια ακόμη φορά σε περηφανή ήττα της ελληνικής κυβέρνησης, με τεράστιο κόστος για τους πολίτες.
Η ανάγκη να κλείσει η αξιολόγηση χωρίς απόνερα για το βρετανικό δημοψήφισμα, οδήγησε σε μια επιτυχία της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας – κάποια σημαντικά ζητήματα λύθηκαν μόνο εν μέρει ή έγινε γι’ αυτά το πρώτο βήμα.
*Στα κόκκινα δάνεια δεν αποφασίζεται η πώλησή τους σε funds– παρέχεται η δυνατότητα πώλησής τους, μαζί και εξυπηρετούμενων. Είναι οι διοικήσεις των τραπεζών που θα αποφασίσουν εάν και τι θα πωλήσουν – μπορεί να υποχρεωθούν μόνο από τον επόπτη τους, SSM/ECB.
*Κατά τον ίδιο τρόπο, την Κυριακή ψηφίζεται η μεταφορά της δημόσια περιουσίας στο Υπερταμείο – δεν αποφασίζονται αποκρατικοποιήσεις.
Για τα κόκκινα δάνεια, τα πράγματα είναι καθαρά: ο επόπτης θα υποχρεώσει την πώλησή τους για να αποφευχθεί κούρεμα καταθέσεων ή για να επιταχυνθεί η ανάπτυξη. Το πλαίσιο γι’ αυτό υπάρχει, με προσδιορισμένους ρόλους.
Η κατάσταση είναι διαφορετική με τη δημόσια περιουσία. Η μεταφορά της δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην «αποκρατικοποίηση». Θυμίζουμε πως τα ΕΛΠΕ, το αεροδρόμιο, η Εγνατία έχουν «περάσει» στο ΤΑΙΠΕΔ. Τι έχει συμβεί όμως στο μεταξύ; Δείτε μερικά παραδείγματα:
*Χωρίς καμιά δικαιοδοσία, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ανέλαβε υποχρεώσεις για λογαριασμό των ΕΛΠΕ έναντι της ιρανικής κυβέρνησης, τρεις μήνες πριν αρθούν οι διεθνείς κυρώσεις, χωρίς να ρωτήσει καν τους μετόχους (το Δημόσιο είναι κάτοχος μειοψηφικού πακέτου μετοχών).
*Ο «ιδιοκτήτης» του αεροδρομίου ΤΑΙΠΕΔ, αποδεικνύεται πως δεν έχει καμιά ισχύ εάν ο κάθε Ρουμελιώτης γουστάρει να μπλοκάρει τη διαδικασία αποκρατικοποίησης.
Ο «ιδιοκτήτης» της Εγνατίας Οδού, πάλι το ΤΑΙΠΕΔ, είναι υποχρεωμένος να ανέχεται τους φίλους του Σπίρτζη στη διοίκηση της προς πώλησιν εταιρείας.
Η μεταφορά της δημόσιας περιουσίας δεν σημαίνει και πολλά πράγματα, λοιπόν. Στη μεταφορά και μόνο, χωρίς σαφείς διαδικασίες και δεσμεύσεις για τις αποκρατικοποιήσεις, δεν υπάρχει κανένας λόγος να συζητάμε για συναίνεση. Η συναίνεση της αντιπολίτευσης μπορεί να παρασχεθεί χωρίς όρους σε ένα καθαρό πλαίσιο, όπως στη δυνατότητα πώλησης δανείων. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η συναίνεση δεν μπορεί παρά να είναι δρόμος διπλής κατευθύνσεως. Η κυβέρνηση πρέπει να καταθέσει τις προθέσεις της, να αναλάβει δεσμεύσεις, να προτείνει πλαίσιο – επ’ αυτών να κριθεί εάν μπορεί να υπάρξει συναίνεση. Διαφορετικά κινδυνεύουμε να βρεθούμε σε καταστάσεις με αδαείς πλην έξαλλες βουλεύτριες να καθυβρίζουν ως ενδοτικούς αυτούς που παρέχουν στήριξη στην πολιτική τους.
Τελικά, η υπόθεση της δημόσιας περιουσίας είναι η ταφόπλακα πολλών ψευδαισθήσεων. Είναι εντελώς καθαρή πλέον η παταγώδης αποτυχία της αγωνιστικής διαπραγμάτευσης του 2015 και η ανεπάρκεια του ιδίου του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα. Είναι εντελώς προφανές πως επί δέκα μήνες σύσσωμη η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ απέκρυβε την αλήθεια από τους πολίτες και τους παραπλανούσε. Είναι πασίδηλο πως η έννοια «προδοσία» χρησιμοποιήθηκε επί χρόνια με πλήρη επίγνωση του κενού του περιεχομένου της. Δεν έχει μείνει πλέον τίποτε όρθιο από το «πακέτο αριστερά» του κ. Τσίπρα. Πιθανότατα, με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου την Κυριακή, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αποφεύγει την κατάρρευση – καταστροφική για τους ίδιους αλλά και για τη χώρα.
Ίσως μετά το Eurogroup της 24/5 να κάνει την εμφάνισή της η επί της ουσίας πολιτική αντιπαράθεση και στη χώρα μας. Η αντιπολίτευση πρέπει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων και να ανταποκριθεί στην πρόκληση. Η συμπολίτευση μάλλον θα αγωνίζεται να βρει τρόπους να πάνε στις εκλογικές τους περιφέρειες οι πάντα αριστεροί, πάντα αντιμνημονιακοί βουλευτές της.
