Καρολίνα Μέρμηγκα, Ο Έλληνας γιατρός. Μυθιστόρημα, Μελάνι, Αθήνα 2016, 579 σελ.

Γεννήθηκε στη Μάνη, σπούδασε ιατρική στην Αθήνα, μυήθηκε στις αξίες της ελευθερίας, του ορθολογισμού και της πνευματικότητας στη Γερμανία. Στην Ελλάδα, η μοίρα το έφερε να ζήσει, από καίριες θέσεις, τις μεγάλες (αλλά όχι και υποχρεωτικά μεγαλειώδεις) στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της, από τον πόλεμο του 1897 μέχρι τη γερμανική Κατοχή, προσπαθώντας να διαφυλάξει τις αξίες του και την αξιοπρέπεια του. Ήταν πρόσωπο υπαρκτό, ιατρός χειρουργός, ονομαζόταν Κωνσταντίνος Μέρμηγκας – και η απόγονός του, Καρολίνα Μέρμηγκα, στηριγμένη στα προσωπικά μεμοραμπίλια, αλλά και σε πλήθος ιστορικές πηγές, τον έκανε κυρίαρχο πρόσωπο ενός νέου μυθιστορήματος για την εθνική μας αυτογνωσία. Ενός απαραίτητου αναγνώσματος σε δύσκολους καιρούς – όχι μόνο για την αναγνωστική απόλαυση που προσφέρει.

Στον δικτυακό τόπο της Athens Review  of Books δημοσιεύθηκε δυσφημιστικό σημείωμα κατά του Books’ Journal. Τα παρακάτω είναι η αναγκαία απάντηση.

Ιδεολόγος αριστερός στα νιάτα του, μετά τον πόλεμο έζησε στο πετσί του τον αυταρχικό κομμουνισμό, στην Τσεχοσλοβακία. Κι όταν, μετά την κατάπνιξη της Άνοιξης της Πράγας, κατάφερε να διαφύγει στη Γαλλία, όπου ακολούθησε πανεπιστημιακή καριέρα στη Λιλ, αφιέρωσε στη ζωή του στον αγώνα κατά τον καθεστώτων που έκαναν σημαία τον αυταρχισμό και την ανελευθερία. Αριστερός δημοκράτης αντικομμουνιστής, ο Ήλιος Γιαννακάκης, που πέθανε πριν από μερικές μέρες, ήταν ένα πρότυπο μαχητικού διανοούμενου που, έστω και εκ των υστέρων, οι κοινωνίας μας χρειάζονται να το ξαναανακαλύψουν.

Ο κ. Παραράς δεν ήταν μόνο «σύμβουλος» στα «συνταγματικά» του δικτατορικού καθεστώτος του Γεωργίου Παπαδοπούλου, διορισμένος σε επιτροπή του. Υπήρξε και διαπρύσιος πολέμιος των Μνημονίων, πίστευε μάλιστα ότι τα Μνημόνια φαλκιδεύουν το σύνταγμα, άρα δεν χρειάζεται συνταγματική αναθεώρηση αλλά κατάργηση των Μνημονίων. Και τότε γιατί έσπευσε να υπηρετήσει «συνταγματικά» τη μνημονιακή κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου; Απλούστατα, διότι δεν κατάλαβε ότι ήταν ένα από τα καρυκεύματα μιας επιτροπής που χρειάζεται ο Τσίπρας «για να παίζει».

Σε φόντο μαύρο, ένα μακρύ χέρι μοιάζει να θέλει, διά της συγκεντρώσεως στο Σύνταγμα, να στραγγαλίσει την Εθνοσωτήριο κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Εξυφαίνεται, όντως, μια συνωμοσία κατά της κυβέρνησης. Ή μπροστά στον κίνδυνο να δημιουργηθεί ένα αυθεντικό αντικυβερνητικό λαίκό κίνημα που θα διεκδικεί στο δρόμο, η κυβέρνηση επιστρατεύει ό,τι πιο αντιδραστικό για να φοβίσει τους πολίτες - τις θεωρίες συνωμοσίας;

William Shakespeare, Τα σονέτα, μετάφραση από τα αγγλικά: Λένια Ζαφειροπούλου, Gutenberg, Αθήνα 2016, 344 σελ.

Το μικρό βιβλίο με τη μετάφραση των Σονέτων του Σαίξπηρ από τον Βασίλη Ρώτα ήταν ένα από τα πρώιμα αναγνώσματά της – και την καθόρισε. Όταν αποφάσισε να μεταφράσει εκείνη τα ίδια ποιήματα, ωστόσο, ήξερε πολύ καλά το λόγο για τον οποίο η μετάφραση του Ρώτα δεν είναι λειτουργική στο σύγχρονο γλωσσικό περιβάλλον: ο Ρώτας, λέει η Λένια Ζαφειροπούλου, μεταγράφοντας τον Σαίξπηρ στα ελληνικά τον ενέτασσε στη χορεία των δημοτικιστών, τον έθετε στην υπηρεσία μιας γλωσσικής, δηλαδή μιας πολιτικής διαμάχης. Ενώ ο Σαίξπηρ δεν είναι προπαγανδιστής, στο ιδίωμά του εκφράζονται το ίδιο κι ο βασιλιάς κι ο δούλος. Τι άλλο παρατήρησε η Λένια Ζαφειροπούλου στη σχέση της με τον Σαίξπηρ και τα κείμενά του, όσο εργαζόταν για την πλήρη μετάφραση των Σονέτων, που μόλις κυκλοφόρησαν; Αναδημοσίευση από το Books’ Journal 66, Mάιος 2016.

Σήμερα, ο καθηγητής συνταγματικού δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νίκος Κ. Αλιβιζάτος, παρέδωσε το τελευταίο μάθημα στους φοιτητές του, αφού βρίσκεται σε ηλικία συνταξιοδοτήσεως. Δάσκαλος, παρεμβατικός διανοούμενος, ιστορικός του Δικαίου, σπουδαίος νομικός, δρων δικηγόρος, οξύνους πολιτικά, ακέραιος, ο Νίκος Αλιβιζάτος είναι μια πολύτιμη προσωπικότητα στη σύγχρονη Ελλάδα. Το Books' Journal, που ο καθηγητής το τιμά με τη συνεργασία του, εύχεται μακροημέρευση και πολλές ουσιαστικές δημιουργικές και μαχητικές παρεμβάσεις επ' ωφελεία μιας χώρας, που δεν της ταιριάζει η σημερινή εικόνα της. 

H Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών τείνει να γίνει συνώνυμη του εξευτελισμού του δημοσιογραφικού συνδικαλισμού - που χρόνια τώρα δοξάζει τη μετριότητα, τα κλισέ, την αδαημοσύνη, την κατάργηση της τάξης του λόγου.

Η απόφαση (της τοπικής αστυνομίας;) να απαγορευθεί η προσέγγιση δημοσιογράφων στους προσφυγικούς καταυλισμούς της Ειδομένης, όπου από σήμερα το πρωί γίνεται αστυνομική επιχείρηση εκκένωσής τους, συνιστά μείζονα αντιδημοκρατική εκτροπή.