Σύνδεση συνδρομητών

Βαντίμ Γιούσοφ. Ήταν ο οπερατέρ του «Αντρέι Ρουμπλιόφ»

Τετάρτη, 24 Αυγούστου 2016 12:23
O Βαντίμ Γιούσοφ (1929-2013), πίσω από την κάμερα, συνεργάζεται με τον Αντρέι Ταρκόφσκι (αριστερά) στη διάρκεια των γυρισμάτων του Σολάρις.(1972).
Φωτογραφία Αρχείου
O Βαντίμ Γιούσοφ (1929-2013), πίσω από την κάμερα, συνεργάζεται με τον Αντρέι Ταρκόφσκι (αριστερά) στη διάρκεια των γυρισμάτων του Σολάρις.(1972).

Πέθανε και κηδεύτηκε ένας σπουδαίος διευθυντής φωτογραφίας, ο Βαντίμ Γιούσοφ, ένας μάγος της εικαστικότητας ταινιών σκηνοθετών όπως ο Ταρκόφσκι - με τον οποίο συνεργάστηκαν σε τρία φιλμ αλλά τα έσπασαν στα γυρίσματα του Στάλκερ [ΤΒJ]

Ήταν ένα από εκείνα τα σπάνια φωτισμένα βραδινά στην κεντρική Ρωσία και συγκεκριμένα στην ιστορική πόλη του Νίζνι Νόβγκοροντ, στις όχθες του Βόλγα.

 Την επομένη, ο Νικήτα Μιχαλκόφ και οι συνεργάτες του θα απέμεναν τα διπλώματα στους νέους κινηματογραφιστές τα οποία παρακολούθησαν τα εντατικά θερινά σεμινάρια που διοργανώνει κάθε χρόνο ο ρώσος σκηνοθέτης. Επίτιμος καλεσμένος στην τελετή της αποφοίτησης ήταν ένας θρύλος του σοβιετικού και ρωσικού κινηματογράφου, ο Βαντίμ Γιούσοφ, ο εικονολήπτης στον οποίο οφείλουμε τις μαγικές σκηνές ταινιών όπως Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν, Αντρέι Ρουμπλιόφ και Σολάρις. Όλα τα προηγούμενα χρόνια ο Γιούσοφ δίδασκε σε αυτά τα σεμινάρια.

Εκείνο το βραδινό, διάλεξε ο Βαντίμ Γιούσοφ, να κλείσει την κάμερα της ζωής και  να περάσει ήρεμα και γλυκά στο επέκεινα, περιτριγυρισμένος από τις στέπες και τα δάση της ιστορικής περιοχής του Βόλγα σε ηλικία 84 ετών. Ήταν η 23η Αυγούστου του 2013 και έκλεισαν ήδη τρία χρόνια από την ημέρα που ένας από τους πιο ταλαντούχους διευθυντές φωτογραφίας του σοβιετικού σινεμά, έκλεισε την κάμερά του. 

Ο Βαντίμ Γιούσοφ γεννήθηκε στις 20 Απριλίου 1929 στο χωριό Κλαβντίνο, στα περίχωρα του τότε Λένινγκραντ. Το 1954 αποφοίτησε από τη Σχολή Εικονοληψίας του Κρατικού Κινηματογραφικού Ινστιτούτου της Μόσχας, όπου σπούδασε στο εργαστήριο του Μπ. Ι. Βόλτσεκ. Την ίδια χρονιά προσλαμβάνεται στα κινηματογραφικά στούντιο της «Μόσφιλμ»  ως βοηθός εικονολήπτη. Το 1957 παίρνει προαγωγή και γίνεται οπερατέρ. Η πρώτη ταινία στην οποία συμμετέχει ως εικονολήπτης είναι το Γατάκι και το βιολί του Αντρέι Ταρκόφσκι, εποχή κατά την οποία αρχίζει η μακρόχρονη και επεισοδιακή τους σχέση.

Στην τέχνη του ως εικονολήπτη οφείλουμε τις πανέμορφες σκηνές στις προαναφερθείσες ταινίες του Α. Ταρκόφσκι, αλλά και στις ταινίες του Γ. Ν. Ντανέλι Περπατάω στη Μόσχα, Μην πενθείς!, Διαβατήριο και του Σεργκέι Μπονταρτσούκ Πολέμησαν για την πατρίδα, Μπορίς Γκοντουνόφ.

Για τη δουλειά του στην ταινία Ο μαύρος μοναχός, του Ιβάν Ντσιχονίτσνι, τιμήθηκε με το ειδικό βραβείο του Φεστιβάλ της Βενετίας.

Το 1983 εκλέχτηκε διευθυντής της έδρας εικονοληψίας στο Ινστιτούτο και ήταν μέλος της Κριτικής Επιτροπής στα Φεστιβάλ του Βερολίνου και των Καννών. Έχει τιμηθεί με πλήθος βραβείων τόσο στην πατρίδα του, όσο και στο εξωτερικό.

Ως οπερατέρ διακρίθηκε για την ακαδημαϊκή προσέγγιση της εικόνας, τη λεπτομερή επιλογή του φυσικού περιβάλλοντος, του φωτός, της σύνθεσης της εικόνας. Επινόησε ο ίδιος πολλές κινήσεις της κάμερας, πράγμα που φάνηκε στις τρεις ταινίες τις οποίες γύρισε μαζί με τον μεγάλο αιρετικό του ρωσικού σινεμά Αντρέι Ταρκόφσκι. Εδώ και πάρα πολλά χρόνια, οι φοιτητές όχι μόνο του Κινηματογραφικού Ινστιτούτου της Μόσχας αλλά και άλλων ρωσικών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων μελετούν τις ταινίες που γύρισε ο Γιούσοφ, προσπαθώντας να αφομοιώσουν την τεχνική του.

Ο Ταρκόφσκι για να κάνει την πτυχιακή του εργασία ως όφειλε απευθύνθηκε  πτυχίο στο θρύλο του σοβιετικού σινεμά Ουρουσέφσκι. Εκείνος, έστειλε το νεαρό, φέρελπι σκηνοθέτη στον Γιούσοφ και έτσι συνεργάστηκαν για πρώτη φορά.

Στη συνέχεια ο Γιούσοφ ανέλαβε τη διεύθυνση φωτογραφίας στην πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Ταρκόφσκι Τα παιδικά χρόνια του Ιβάν.  Την ταινία αυτή είχε γυρίσει κάποιος άλλος σκηνοθέτης μαζί με τον Γιούσοφ, ο συγγραφέας όμως του βιβλίου είχε πολλές αντιρρήσεις ως προς το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Ο Γιούσοφ γνωρίζοντας πως τα στούντιο αναζητούν νέο σκηνοθέτη, σύστησε τον ταλαντούχο Αντρέι, το ταλέντο του οποίου είχε διαπιστώσει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων για την διπλωματική εργασία του τελευταίου. Εκείνη τη στιγμή απογειώθηκε η καριέρα του Αντρέι Ταρκόφσκι.

Η  κηδεία του έγινε στην Μόσχα και η ταφή του στις 23 Αυγούστου 2013,  σε μια από τις πιο ιστορικές μονές της ρωσικής πρωτεύουσας, τη Νοβοντεβίτσι.  

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.