Σύνδεση συνδρομητών

Φυγή προς το Φανταστικό

Τρίτη, 13 Οκτωβρίου 2015 13:19
Όπλα και κράνη όμοια με αυτά που χρησιμοποιούν συχνά οι ήρωες και οι αντιήρωες των ηρωικών περιπετειών, τύπου Κόναν, στα κόμικς, στα μυθιστορήματα αλλά και στις τεχνες του οπτικοακουστικού.
Γιώργος Καρπούζας
Όπλα και κράνη όμοια με αυτά που χρησιμοποιούν συχνά οι ήρωες και οι αντιήρωες των ηρωικών περιπετειών, τύπου Κόναν, στα κόμικς, στα μυθιστορήματα αλλά και στις τεχνες του οπτικοακουστικού.

Το Σαββατοκύριακο 3-4 Οκτωβρίου, στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, έλαβε χώρα το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο για το Φανταστικό στις διάφορες εκφάνσεις του. Παρόντες εκδότες με τα περίπτερά τους, καλλιτέχνες, λάτρεις των παιχνιδιών ρόλων, συγγραφείς του χώρου, θιασώτες του Φανταστικού ντυμένοι όπως οι ήρωες τους – και απλοί άνθρωποι όπως εγώ.

Τα παιχνίδια ρόλων και στρατηγικής αποτελούν για τους οπαδούς τους συγκροτημένο τρόπο ζωής που τους χαρακτηρίζει πολιτισμικά και ομαδοποιεί κοινωνικά, όπως συμβαίνει με άλλες ομάδες ανθρώπων που χαρακτηρίζονται από το είδος μουσικής που ακούνε, τη θρησκευτική τους πίστη ή τις σεξουαλικές τους επιλογές. Μία ζωντανή κοινότητα ενδιαφερόντων συγκροτείται από τους παίκτες αυτούς τους οποίους είδα συγκεντρωμένους στο φουαγιέ του auditoriumτης Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, να παίζουν τα αγαπημένα τους παιχνίδια και να μεταφέρονται νοερά σε διαμάχες για την εξουσία μεταξύ δυναστικών οίκων και φυλών ανάλογης έντασης με αυτή της ανάδειξης προέδρου στη Νέα Δημοκρατία.

Αλλά το σύμπαν του Φανταστικού δεν εξαντλείται στα παιχνίδια ρόλων. Υπάρχουν και οι εκδόσεις βιβλίων σχετικά με το αντικείμενο. Εκδοτικοί οίκοι εξειδικευμένοι ή εμπορικοί εκδοτικοί οίκοι που έχουν αφιερώσει ειδικές σειρές αντιλαμβανόμενοι τις προοπτικές κερδοφορίας και ανάπτυξης σε αυτό το πεδίο έσπευσαν να εκθέσουν την παραγωγή τους. Ακόμα και εκδοτικός οίκος ο οποίος απευθυνόταν σε επίδοξους και φερέλπιδες συγγραφείς του Φανταστικού είχε κυκλοφορήσει το ενημερωτικό του φυλλάδιο στην έκθεση.

Βέβαια υπήρχαν και οι μεταμφιέσεις που προσέδιδαν μία ζωντανή νότα αυθεντικότητας και εκκεντρικότητας στο γεγονός. Μοναχοί και ήρωες, μεσαιωνικές δέσποινες και πολεμιστές έδιναν τον τόνο στην εκδήλωση και έδειχναν εξαιρετική διάθεση να φωτογραφηθούν από τους παρισταμένους.  Δρώμενο με αφήγηση ιστοριών από ενδεδυμένους  κατά τα πρότυπα του Φανταστικού έλαβε χώρα στο auditorium.

Εργαστήρια συγγραφής και μετάφρασης, αφιερώματα σε αποβιώσαντες αστέρες του είδους, όπως ο ηθοποιός Κρίστοφερ Λή και ο συγγραφέας Τέρρυ Πράτσεττ (τιμημένοι και οι δύο με τον τίτλο του Σερ, ένδειξη ότι ο εναλλακτικός αυτός χώρος δεν στερείται προσβάσεων στο κατεστημένο, το βρετανικό τουλάχιστον), ανοιχτές συζητήσεις, συναυλίες,  κόμικς και προβολές ταινιών.

Ένα πλήθος δραστηριοτήτων για όλα τα ενδιαφέροντα που συστεγάζονται υπό τη συλλογική σκέπη που αποκαλούμε Φανταστικό, κάτι ανάλογο με ένα κομματικό φεστιβάλ ή μία θρησκευτική γιορτή.

Το κοινό ήταν κυρίως νεανικό με αρκετούς ανθρώπους μέσης ηλικίας. Οι γεροντότεροι ήταν απόντες μια και στη χώρα μας αναζητούν τους φανταστικούς τους φίλους σε άλλους χώρους και θεσμούς. 

Το Φανταστικό με μορφή που το βιώνουμε και καταναλώνουμε τώρα είναι ένα πολιτισμικό προϊόν της δυτικοευρωπαϊκής και βορειοαμερικανικής πραγματικότητας. Δηλώνω την άγνοιά μου αναφορικά την επιστημονική έρευνα που έχει διεξαχθεί σχετικά με αυτό το χώρο περιοριζόμενος στο να μνημονεύσω την πληροφορία που αχνοθυμάμαι από την επιπόλαια ανάγνωση ενός σχετικού κειμένου πώς το προνομιακό κοινό των λεγόμενων fantasynovelsείναι λευκοί νεαροί άνεργοι. Πιθανώς να αναζητούν ένα κλέος και βάθος στη ζωή τους που η πεζή και ανταγωνιστική πραγματικότητα της μεταβιομηχανικής κοινωνίας τους αρνείται σύμφωνα με μια δική μου υποκειμενική ερμηνεία.

Μία έννοια του λατινικού ρήματος religo από το οποίο προέρχεται η σύγχρονη μας λέξη religion είναι «συνενώνω». Από αυτή την άποψη το Φανταστικό έχει κατά την άποψη μου θρησκευτικά στοιχεία γιατί γύρω από αυτό συνενώνονται και συσπειρώνονται ανθρώπινα σύνολα. Υποθέτω αυτή του τη δυναμική και ιδιότητα διαβλέπουν ως ανταγωνιστική οι κατεστημένες Εκκλησίες και για αυτό σπεύδουν να καταδικάσουν ως δαιμονικά και επικίνδυνα, βιβλία όπως οι περιπέτειες του Χάρρυ Πόττερ, αλλά και το Φανταστικό συνολικά. Μία πρόσφατη γαλλική κοινωνιολογική μελέτη[1] διακρίνει μεταξύ άλλων τους διάφορους χαρακτηριστικούς τύπους(ιδεότυπους κατά τη βεμπεριανή ορολογία) των καθολικών πιστών στη σύγχρονη Γαλλία. Οι τύποι αυτοί έχουν δημιουργηθεί δια της συνενώσεως στοιχείων από απαντήσεις σε ερωτηματολόγια πραγματικών προσώπων από τη συνισταμένη των οποίων δημιουργείται ένα ιδεατό πρόσωπο που δεν αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο χαρακτήρα αλλά αποτελεί αντανάκλαση του συνόλου των ιδιοτήτων και αντιλήψεων εν προκειμένω μιας ομάδας πιστών. Νομίζω ότι και ο χώρος του Φανταστικού θα μπορούσε να υπαχθεί σε μία ανάλογη έρευνα πανελληνίως ώστε να αναδειχθούν οι διάφορες κομβικές κατηγορίες των θιασωτών του. Οι οπαδοί, για παράδειγμα, του Τόλκιν, σε σχέση με τους οπαδούς του GameofThrones και οι διαφορές και συγκλίσεις τους αναφορικά με ρόλο του ρεαλισμού που οφείλει να διέπει τις σχέσεις αμφοτέρων με τον «πραγματικό κόσμο».

‘Όπως φαίνεται πάντοτε οι άνθρωποι έχουμε την ανάγκη να ιπτάμεθα προς φανταστικούς κόσμους και ανάλογα με το που προστρέχουμε με τη φαντασία  διαφοροποιούμαστε ως προς το πώς βιώνουμε την πραγματικότητα.


[1]Qui Sont Les Cathos Aujourd’ hui ?’  του Yann Raison du  Cleuziou, εκδόσεις DDB (desclée de brouwer) 2014

Προσθήκη σχολίου

Όλα τα πεδία είναι υποχρεωτικά. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.