Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές – μια μέρα πριν την πρώτη ψηφοφορία για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας – η πορεία της χώρας φαίνεται να πηγαίνει προς το παγόβουνο. Όπως στον Τιτανικό που κάποιοι επιβάτες χάζευαν το παγόβουνο, η πλειονότητα των πολιτών βλέπει την καταστροφή να έρχεται χωρίς να έχει συνειδητοποιήσει την έκταση των κινδύνων. Επί πέντε χρόνια, το πολιτικό σύστημα εκπαίδευσε την κοινωνία με το παραμύθι της αναγκαστικής σωτηρίας από τους εταίρους – οι οποίοι υποτίθεται πάντα θα πάθαιναν μεγαλύτερη ζημιά από τους Έλληνες. Οι υποτιθέμενοι θανάσιμοι εχθροί της πολιτικής σκηνής, το μόνο που είχαν να κάνουν είναι να φροντίσουν να κάθονται στην καρέκλα καθώς θα μας σώζει η Μέρκελ. Η σημερινή κατάσταση δείχνει το αδιανόητο: η πολιτική ελίτ της χώρας δεν κορόιδευε τους πολίτες – πιστεύει στην αναγκαστική (για τους άλλους) σωτηρία!
Με την ήττα στις ευρωεκλογές η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου έκανε μια μεγάλη στροφή στην πολιτική της. Τα πάντα θυσιάστηκαν στον εκλογικό τακτικισμό. Με την υπόθεση πως τη μεσαία τάξη και το πολιτικό κέντρο, εκβιαζόμενους τους έχει στο τσεπάκι, στράφηκε προς τα δεξιά –και την άκρα Δεξιά– με τον χειρότερο λαϊκισμό που μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στη συγκυρία. Η τακτική οδήγησε να έχουμε μία και μόνη διέξοδο σωτηρίας, τις πολιτικές που υπαγορεύονται από το πρόγραμμα στήριξης, και δύο αντιπολιτεύσεις – τον παράλογο ΣΥΡΙΖΑ και την σημαία των νοικοκυραίων που κρατούν οι Σαμαράς και Βενιζέλος. Μόνο εργαλείο πολιτικής που χρησιμοποιείται είναι ο φόβος του ΣΥΡΙΖΑ και συνεπακόλουθα η ακραία πόλωση. Στο παιγνίδι αυτό παίζει με χαρά και η αλλοπρόσαλλη αντιπολίτευση. Η αντίδραση των αγορών, οι οποίες απέρριψαν την πολιτική της κυβέρνησης με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο τόσο τον Οκτώβριο όσο και με την ανακοίνωση της επίσπευσης των διαδικασιών με τα πάντα στον αέρα, είναι εύκολα αντιμετωπίσιμη με τα κατάλληλα όπλα: νταούλια, ζουρνάδες, λύρες! Δεν είναι ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος που χρυπάει το καμπανάκι, αλλά ο μπάτλερ της Βούλτεψη!
Τόσο η καταστροφική επιλογή της «καθαρής εξόδου από τα μνημόνια», όσο και η αντικατάστασή της από την τρέχουσα υποτίθεται πολιτική της πιστωτικής γραμμής με αυστηρή επιτήρηση, είχαν ένα κοινό στόχο: το απόλυτο αδιέξοδο για όποια κυβέρνηση υπάρχει μετά την προεδρική εκλογή. Στο ενδεχόμενο εκλογών και νίκη της αντιπολίτευσης, αυτή καλείται εντός δύο εβδομάδων είτε να αλλάξει πολιτική, να δεχθεί όλα όσα αρνείται επί πέντε χρόνια, να νομοθετήσει, να δεχθεί την αυστηρή επιτήρηση, και όλα αυτά χωρίς καμιά διαπραγμάτευση, ή να κάνει μονομερείς καταστροφικές επιλογές. Η απόρριψη της πρότασης των εταίρων για εξάμηνη παράταση του μνημονίου, δεν αφήνει αμφιβολία πως το αδιέξοδο είναι σχεδιαστική επιλογή των Σαμαρά-Βενιζέλου. Στο ενδεχόμενο εκλογής προέδρου και παραμονής της δικομματικής κυβέρνησης, αυτή καλείται να αρνηθεί όλες τις πολιτικές εξαγγελίες της για σκισμένα μνημόνια, μη λήψη μέτρων – η 43 σελίδων απάντηση του υπουργού Οικονομικών στην τρόικα είναι το καλύτερο σενάριο που μπορεί να φαντασθεί κανείς. Η προσφάτως αναβαπτισμένη στην προεδρική εκλογή κυβέρνηση θα υποχρεωθεί σε αναδίπλωση σε πολιτικές που στα λογιστικά φύλλα σώζουν την παρτίδα, όμως είναι το καλύτερο καύσιμο του αντιμνημονιασμού. Εκτός του ότι είναι αμφίβολο εάν θα καταφέρει να περάσει τα μέτρα –λόγω ακριβώς αυτής της αδυναμίας αφέθηκαν τα πάντα στον αέρα, και αφέθηκε κι η χώρα χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση–, η προοπτική είναι ζοφερή. Οι αποδόσεις των ομολόγων είναι και παραμένουν βαθιά σε χρεοκοπική τρύπα. Θα πάρει πολλούς μήνες μέχρις ότου μπορέσει η κυβέρνηση να αντλήσει χρήμα από τις αγορές. Οι ξένοι επενδυτές, θεσμικοί και καιροσκόποι, συνωστίζονται στην έξοδο. Η προληπτική γραμμή πίστωσης μόνο προληπτική δεν θα είναι!
Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κάλεσε με σχεδόν δραματικό τρόπο το πολιτικό προσωπικό σε συναίνεση για την αποφυγή της καταστροφής. Η κυβέρνηση δεν τη θέλει και η αντιπολίτευση νομίζει πως δεν τη χρειάζεται. Η κατάληξη μπορεί να είναι τραγικά απλή: αφού κανείς τους δεν μπορεί να δώσει λύση, δεν θα υπάρξει λύση. Κατ’ ευθείαν στο παγόβουνο, η ορχήστρα θα παίζει μέχρι την τελευταία στιγμή – σωσίβια υπάρχουν για ελάχιστους! Αντίθετα προς την (αναμενόμενη) αντίδραση της αντιπολίτευσης για «επένδυση στο φόβο» από τον κ. Στουρνάρα, ο πραγματικός αποδέκτης της έκκλησης είναι η κυβέρνηση. Η συνεννόηση δεν είναι η διέξοδος σωτηρίας για να μοιρασθούν οι πολιτικές επιπτώσεις όταν οι πολιτικές αποτυγχάνουν. Είναι η μόνη οδός σωτηρίας! Δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει οποιαδήποτε ευτυχής κατάληξη εάν το πλαίσιο φέρνει κάποιον από τους συνομιλητές σιδηροδέσμιο. Απαιτούνται υποχωρήσεις ένθεν και ένθεν και η πρωτοβουλία δεν μπορεί παρά να είναι της κυβέρνησης.
Για μια ακόμη φορά κρατάμε την ανάσα μας και ευχόμαστε οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος να σταματήσουν να είναι αυτό που είναι. Ο δε κ. Τσίπρας να συνειδητοποιήσει πως ο θόρυβος που ακούει δεν είναι γκάζια από μηχανή μεγάλου κυβισμού – ζεσταίνεται η μηχανή του ελικοπτέρου.
